Hoạt động của Toà án Nhân dân năm 2015: Nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các vụ án

Năm 2015, trong bối cảnh tình hình kinh tế, chính trị thế giới và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp; tình hình tội phạm trong nước nói chung và ở Quảng Ninh nói riêng vẫn gia tăng. Đặc biệt là án về ma tuý với số lượng lớn, án giết người, cướp của có tổ chức; lượng án hoạt động theo băng nhóm, dẫn đến ảnh hưởng nghiêm trọng ngày càng tăng... Trước thực trạng đó, bám sát chỉ đạo của Trung ương và của tỉnh, TAND tỉnh đã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, tập trung nâng cao chất lượng công tác giải quyết, xét xử các loại vụ án, góp phần ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn.

TAND TP Cẩm Phả xét xử một vụ án dân sự trên địa bàn trong tháng 8-2015.

Để nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các vụ án, thời gian qua TAND hai cấp đã tập trung thực hiện hiệu quả các giải pháp mang tính đột phá của ngành. Trong đó, trọng tâm là thực hiện tốt việc tranh tụng tại phiên toà theo hướng thực chất, đảm bảo dân chủ, công khai, đúng quy định của pháp luật; nâng cao hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, công chức trong toàn ngành. Cùng với đó, tăng cường công tác sơ, tổng kết thực tiễn trong công tác xét xử, giải quyết các loại án để đảm bảo việc áp dụng thống nhất pháp luật... Năm 2015, TAND hai cấp đã giải quyết 4.959/5.200 vụ, việc phải giải quyết, tăng 153 vụ, việc so với cùng kỳ năm 2014. Đồng thời, giải quyết 3.135 việc khác thuộc thẩm quyền và tiếp nhận, xử lý hàng trăm đơn thư của công dân có nội dung yêu cầu giải quyết vụ, việc dân sự, hành chính.

Theo đánh giá của TAND tỉnh, năm 2015, tình hình tội phạm, đặc biệt là tội phạm hình sự giảm về số vụ và bị cáo so với năm 2014, nhưng gia tăng về tính chất, mức độ. Nguyên nhân dẫn đến phạm tội phần lớn đó là ý thức coi thường pháp luật, coi thường tính mạng, sức khoẻ người khác, đặc biệt là xu hướng giải quyết mâu thuẫn bằng bạo lực ngày càng gia tăng. Từ đầu năm 2015 đến nay, TAND hai cấp đã xét xử 1.444/1.491 vụ án hình sự với 2.467/2.607 bị cáo, đạt 96,8%. Việc xét xử luôn đảm bảo đúng người, đúng tội, đã khắc phục triệt để tình trạng các vụ án quá thời hạn luật định. Đến thời điểm hiện tại, chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan. Các hình phạt áp dụng được đảm bảo đúng pháp luật, tương xứng với tính chất, mức độ, hành vi phạm tội và hậu quả các bị cáo gây ra. Trong quá trình giải quyết, xét xử án hình sự, Toà án hai cấp đã trả 134 hồ sơ yêu cầu Viện Kiểm sát Nhân dân điều tra bổ sung, trong đó có 61 vụ với 112 bị cáo bị toà trả hồ sơ liên quan đến giám định hàm lượng chất ma tuý...

Bên cạnh đó, thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia về phòng, chống tội phạm, trong năm TAND hai cấp đã đưa ra xét xử theo chế định án điểm, án lưu động đối với 186 vụ án hình sự tại các địa bàn xảy ra vụ án, góp phần tuyên truyền pháp luật và thực hiện nhiệm vụ chính trị tại địa phương. Đồng chí Trương Hồng Căn, Phó Toà Hình sự TAND tỉnh cho biết: Trước yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao trong thực hiện nhiệm vụ, thời gian qua Toà Hình sự TAND tỉnh đặc biệt coi trọng quán triệt các quan điểm của Đảng, Nhà nước về chiến lược cải cách tư pháp, các phong trào thi đua của ngành đó là “Phụng công, thủ pháp, chí công, vô tư”. Trong tranh tụng tại toà, đơn vị luôn giữ nguyên tắc dân chủ, công khai và thực chất theo tinh thần cải cách tư pháp. Đối với những vụ án phức tạp, đơn vị đều chủ động phối hợp, thực hiện tốt việc rà soát, nghiên cứu hồ sơ, tranh tụng tại toà; đồng thời hoàn thành mọi thủ tục rút ngắn thời gian thụ lý hồ sơ, cấp bản sao, bản án, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho công dân khi đến toà án làm thủ tục thăm gặp thân nhân đang bị tạm giam… Nhờ đó, thời gian qua không có người bị kết án oan, tỷ lệ các bản án, quyết định bị huỷ, sửa do lỗi chủ quan của toà án thấp hơn so với cùng kỳ năm trước.

Cùng với việc giải quyết, xét xử án hình sự, thời gian qua TAND hai cấp cũng thực hiện tốt công tác giải quyết, xét xử các vụ án dân sự. Trong quá trình giải quyết các vụ việc, Toà án hai cấp đã quan tâm khắc phục hiệu quả việc để các vụ việc quá thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật; làm tốt công tác hoà giải, hướng dẫn các đương sự thực hiện đúng nghĩa vụ về cung cấp chứng cứ, tài liệu. Đồng thời, chủ động xác minh, thu thập chứng cứ trong những trường hợp cần thiết và tăng cường phối hợp với các cơ quan hữu quan nhằm giải quyết nhanh, dứt điểm, đúng pháp luật đối với những vụ án phức tạp, khiếu kiện kéo dài. Đồng thời, việc giải quyết, xét xử án hành chính, án tham nhũng... cũng được TAND hai cấp thực hiện tốt. Qua đó, đảm bảo các quyền, lợi ích chính đáng của cá nhân, tổ chức, góp phần tạo môi trường xã hội ổn định, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương…

Tại buổi làm việc để thẩm tra báo cáo công tác Toà án Nhân dân năm 2015 và nhiệm vụ trọng tâm năm 2016 của TAND tỉnh trước kỳ họp thứ 22 HĐND tỉnh khoá XII, Ban Pháp Chế HĐND tỉnh đã yêu cầu: TAND tỉnh tiếp tục hướng dẫn toà án cấp huyện giải quyết tốt các án dân sự, hành chính, hôn nhân, thương mại; đồng thời nâng cao chất lượng cán bộ của ngành; các địa phương tăng cường hỗ trợ kinh phí để tổ chức hiệu quả hoạt động xét xử lưu động.

Nguyễn Huế