Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 18 (đoạn Bắc Ninh - Uông Bí): Vẫn dậm chân tại chỗ

Cuối tháng 5-2016, Báo Quảng Ninh đã có bài “Nguy cơ không đảm bảo tiến độ” phản ánh về việc Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 18 (đoạn Bắc Ninh - Uông Bí) đang thi công cầm chừng do đoạn qua địa phận Quảng Ninh khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng. Đến nay, đã 3 tháng kể từ khi bài báo được đăng tải, tuy nhiên dự án vẫn “dậm chân tại chỗ”. Mặc dù đã gia hạn đến hai lần, nhưng với tiến độ thực hiện như hiện nay, dự án này có nguy cơ khó hoàn thành đúng kế hoạch.

Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 18 (đoạn Bắc Ninh - Uông Bí) được Bộ GT-VT đồng ý cho Công ty CP Phát triển Đại Dương đầu tư theo hình thức BOT. Dự án được triển khai trên cơ sở bám theo Quốc lộ 18 hiện tại để tận dụng tối đa đường cũ. Đường được thiết kế theo tiêu chuẩn cấp III đồng bằng với 4 làn xe, tốc độ 80km/h, toàn tuyến có chiều dài 57km (điểm đầu tại Km20+000 thuộc tỉnh Bắc Ninh và điểm cuối tại Km77+000 thuộc TP Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh). Dự án có tổng mức đầu tư 2.905 tỷ đồng, động thổ ngày 18-5-2014. Mặc dù dự án đã được động thổ cách đây hơn 2 năm, nhưng đến nay tổng các hạng mục mới triển khai được khoảng 26%, hầu hết các gói thầu đều thi công nhỏ giọt, nhiều phần việc bị tắc nghẽn kéo dài, giá trị xây lắp mới chỉ đạt khoảng 15%.

Với số lượng mặt bằng nhận được nhỏ giọt, nhà thầu Thái Sơn đành tổ chức thi công cầm chừng các hạng mục theo kiểu “xôi đỗ”.

Lý giải điều này, ông Ngô Văn Vịnh, Trưởng Ban Quản lý dự án, cho biết: Việc dự án triển khai chậm là do chủ đầu tư chuyển đổi ngân hàng cấp tín dụng mất khoảng 5 tháng. Bên cạnh đó, thời tiết thất thường, mưa nhiều, đường thi công song song với tuyến quốc lộ đông phương tiện hoạt động. Đặc biệt nguyên nhân quan trọng nhất là công tác giải phóng mặt bằng không đảm bảo theo kế hoạch, mặt bằng bàn giao không đồng đều đã khiến các nhà thầu chưa quyết liệt trong thi công, các đoạn thi công chưa dứt điểm, gọn gàng.

Được biết, 2 địa phương trực tiếp liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng dự án là TX Đông Triều và TP Uông Bí đã vào cuộc tích cực, triển khai nhiều giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên đến nay, những vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng vẫn chưa được tháo gỡ. Cụ thể, TX Đông Triều mới bàn giao được 13,7/25,9km và 4 cầu (Vàng Chua, Đạm Thuỷ, Cầm, Thôn Mai), đạt 53%; TP Uông Bí mới bàn giao được gần 1km, đạt khoảng 30%. Nguyên nhân được xác định là do người dân chưa đồng thuận với các phương án kiểm đếm, chính sách áp giá đền bù. Riêng đoạn qua TX Đông Triều còn do điều chỉnh tuyến, có sự thay đổi về diện tích giải phóng mặt bằng, tăng phương án bồi thường… Bên cạnh đó, công tác di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật trên tuyến còn chậm.

Do vướng mắc mặt bằng để tổ chức thi công, hầu hết các gói thầu đều triển khai cầm chừng, theo quan sát của chúng tôi hầu hết các đoạn thi công với chiều dài tương đối ngắn (khoảng vài trăm mét, có đoạn chỉ vài chục mét) theo kiểu “xôi đỗ”. Giá trị xây lắp tại các gói thầu mới chỉ đạt từ 9-20%. Điều này không chỉ làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án mà còn ảnh hưởng đến các nhà thầu.

Anh Bùi Thanh Trường, đại diện nhà thầu Thành An thi công gói thầu số 8 cho biết: Để triển khai dự án theo hợp đồng đã ký, nhà thầu đã tập kết nhân lực, phương tiện máy móc về công trường từ rất sớm, quyết tâm rút ngắn tiến độ so với hợp đồng đã ký. Tuy nhiên, đến nay gói thầu mới nhận được 1,8km mặt bằng để tổ chức thi công, vì thế các vị trí đào đắp đất đang gặp phải khó khăn. Hiện hơn 30 thiết bị phương tiện máy móc và hàng chục con người phải chia ra để tổ chức thi công nhỏ giọt các hạng mục, hàng tháng tiền lương công nhân, khấu hao thiết bị đều phải tính toán mà hiệu quả chỉ mang tính cầm chừng như hiện nay là rất lãng phí.

Do cả yếu tố khách quan và chủ quan đã khiến Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 18 (đoạn Bắc Ninh - Uông Bí) triển khai rất chậm. Xác định tuyến Quốc lộ 18 là tuyến giao thông trục chính kết nối Quảng Ninh và các tỉnh, thành phố trong khu vực, đồng bộ hạ tầng giao thông quốc gia, cùng với đó là tạo sức hút mạnh về vận tải hàng hoá từ các vùng… Vì thế Bộ GT-VT đã 2 lần điều chỉnh thời gian thực hiện dự án từ hoàn thành trong năm 2016 sang hoàn thành vào tháng 3-2017 và lần điều chỉnh gần đây nhất tại văn bản số 3643/BGTVT ngày 4-4-2016 đã chính thức gia hạn hoàn thành vào tháng 9-2017.

Để hỗ trợ đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, về phía tỉnh Quảng Ninh tại công văn số 4771/UBND-GT1 ngày 8-8-2016 của UBND tỉnh cũng đã có ý kiến chỉ đạo đối với một số vị trí mặt bằng còn vướng đoạn qua TP Uông Bí đó là: Tiếp tục tuyên truyền, giải thích rõ về sự thay đổi chính sách bồi thường, hỗ trợ của Luật Đất đai để các hộ dân liên quan hiểu rõ, đồng thuận. Trường hợp các hộ dân không đồng thuận sẽ dừng phương án giải phóng mặt bằng. Chủ đầu tư dự án xem xét điều chỉnh thiết kế theo hướng giữ nguyên chiều rộng mặt đường như hiện tại, chỉ thảm tăng cường lớp bê tông nhựa mặt đường; thiết kế bổ sung hộ làn, rào chắn ngăn cách phần đường dành cho xe máy và xe thô sơ…

Như vậy có thể thấy, với ý nghĩa kết nối đặc biệt quan trọng của tuyến đường, Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 18 (đoạn Bắc Ninh - Uông Bí) đang nhận được sự quan tâm của các bộ, ngành và địa phương. Tuy nhiên, dự án gần như vẫn “dậm chân tại chỗ”, việc giải phóng mặt bằng chậm, “xôi đỗ” dẫn đến công tác tổ chức thi công manh mún, không đáp ứng được tiến độ, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất ATGT, ảnh hưởng đến phương tiện lưu thông, cảnh quan môi trường và cuộc sống người dân liền kề, giảm hiệu quả đầu tư. Chính vì thế các địa phương, đơn vị liên quan cần tích cực vào cuộc hơn nữa trong công tác tổ chức giải phóng mặt bằng phục vụ thi công dự án. Chủ đầu tư cũng cần chỉ đạo nhà thầu tổ chức thi công các vị trí mặt bằng đã có sẵn, chuẩn bị đủ nguồn lực, tăng tốc thi công khi đã có mặt bằng.

Đỗ Phương