ĐB Đỗ Thị Hoàng, Trưởng Đoàn ĐBQH tham gia ý kiến vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992

Ngày 16-11, Quốc hội tiếp tục thảo luận tại hội trường về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992. ĐB Đỗ Thị Hoàng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh đã tham gia nhiều ý kiến quan trọng.

ĐB Đỗ Thị Hoàng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh.

Trước hết, ĐB Đỗ Thị Hoàng đã bày tỏ sự thống nhất cao đối với quá trình chuẩn bị cũng như quan điểm, phạm vi nội dung sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 1992, do Ủy ban sửa đổi Hiến pháp trình. Cùng với đó, ĐB Đỗ Thị Hoàng cho cho rằng, về Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca quy định tại Điều 13, cần thiết phải quy định rõ tỷ lệ, kích thước giữa chiều rộng, chiều dài và tỷ lệ của chiều dài cánh sao với chiều dài cờ, cần thiết phải quy định đỉnh sao trong vị trí cờ. Bởi theo ĐB Đỗ Thị Hoàng có như vậy mới tránh được tình trạng ngược, xuôi, to, nhỏ do không có chuẩn.

Về tổ chức bộ máy Nhà nước, ĐB Đỗ Thị Hoàng cho rằng, nội dung có liên quan đến thẩm quyền của Quốc hội và Chính phủ trong công tác đối ngoại và điều ước quốc tế cần phải bổ sung Khoản 2, Điều 76 quyền giám sát tối cao của Quốc hội về  “Việc tuân thủ các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên” và bổ sung Khoản 7, Điều 102 về thẩm quyền của Chính phủ “Thống nhất công tác quản lý đối ngoại, công tác điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế, quyết định phê duyệt, gia nhập điều ước quốc tế, nhân danh Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam...”. Vì điều ước quốc tế không được coi là văn bản pháp luật của Việt Nam, nhưng tạo ra các nghĩa vụ quốc tế ràng buộc đối với Việt Nam. ĐB Đỗ Thị Hoàng khẳng định, Việt Nam cam kết về nghĩa vụ tuân thủ điều ước quốc tế, đồng thời tranh thủ sự ủng hộ của bạn bè quốc tế trong các trường hợp cụ thể. Vì thế, ngoài việc bổ sung 2 khoản ở 2 điều trên cần bổ sung thêm Khoản 2, Điều 12 “ Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam tuân thủ các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên”.

Về thành lập, giải thể đơn vị hành chính- kinh tế đặc biệt,  được quy định tại Khoản 9 Điều 76, ĐB Đỗ Thị Hoàng phân tích: Khu kinh tế theo nghĩa rộng rất đa dạng, gồm nhiều tên gọi khác nhau: Khu kinh tế tự do, khu gia công, khu chế xuất, khu khai phát, khu công nghệ. Đây là những khu vực có thể chế kinh tế và hành chính ưu đãi, ưu tiên, hấp dẫn với các quy mô khác nhau như: Quy mô quốc gia, quy mô biên giới, quy mô khu vực, địa phương và nhằm mục đích thu hút nguồn lực, nhất là nguồn vốn đầu tư nước ngoài, giải quyết lao động, thu hút công nghệ kỷ nghệ, tăng cường xuất khẩu, sử dụng lợi thế nguồn lực địa phương và thử nghiệm các thể chế hành chính- kinh tế đặc biệt, các chính sách cơ chế đặc thù. Đồng thời, đây cũng là điểm nhấn lan tỏa, thúc đẩy sự phát triển của vùng phụ cận và là động lực phát triển quốc gia. ĐB Đỗ Thị Hoàng còn nhấn mạnh: Mô hình đặc khu kinh tế hiện được sự quan tâm của 135 quốc gia với trên 3.500 khu kinh tế tự do. Ở Việt Nam, mô hình đơn vị hành chính-kinh tế được đề cập vào cuối những thập niên 80, 90 của thế kỷ trước và đã được đề cập trong rất nhiều văn kiện của Đảng, Nhà nước như Cương lĩnh Xây dựng đất nước, Hiến pháp năm 1992, Nghị quyết Hội nghị giữa nhiệm kỳ Khóa VII (năm 1994), Luật Tổ chức Quốc hội, Luật Tổ chức Chính phủ và các nghị quyết của Chính phủ về thành lập các khu kinh tế mở Chu Lai, Khu kinh tế Dung Quất, Khu kinh tế Cửa khẩu Móng Cái...Qua đó có thể thấy, mô hình phát triển các khu kinh tế ở Việt Nam dựa trên cơ sở  phát triển đa ngành mà trọng tâm là công nghiệp, dịch vụ. Đáng chú ý là, sự phát triển của các khu kinh tế được thực hiện chủ yếu thông qua phát triển thế mạnh về địa kinh tế và thử nghiệm các cơ chế chính sách, thể chế kinh tế-hành chính với mục tiêu là ưu tiên một khu vực, một địa phương, đơn vị, vùng theo mô hình liên vùng đi trước, trải nghiệm trước, giàu lên trước tiến tới bứt phá động lực lan tỏa thúc đẩy phát triển và hội nhập của đất nước.

Tuy nhiên, theo ĐB Đỗ Thị Hoàng thì mặc dù đã quy định trong Hiến pháp năm 1992, nhưng những đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt mới chỉ được đề cập trong Hiến pháp, Luật Tổ chức Quốc hội và Luật Tổ chức Chính phủ như là một thẩm quyền của Quốc hội mà chưa được cụ thể hóa trong văn bản quy phạm pháp luật khác. Đây có thể là lý do mà từ khi ban hành Hiến pháp năm 1992 đến nay, Quốc hội chưa quyết định thành lập một đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt nào. Vì thế, ĐB Đỗ Thị Hoàng cho rằng, trong khi xét trên tất cả cơ sở lý luận, thực tiễn và pháp luật đều có đủ lý do để đề cập đến mô hình đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt một cách đầy đủ hơn, nghiêm túc hơn. Có điều trong từng giai đoạn phát triển khác nhau, với các điều kiện, lợi thế vùng, địa phương khác nhau cần có một quy mô, phạm vi, chế định khác nhau phù hợp. Do đó,  ĐB Đỗ Thị Hoàng đề nghị cần thiết phải đề cập đến mô hình đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt một cách đầy đủ trong sửa đổi, bổ sung Hiến pháp và các Luật liên quan. Đồng thời cũng cần thiết phải bổ sung mô hình đơn vị hành chính- kinh tế đặc biệt, quy mô trực thuộc các địa phương mà thẩm quyền quyết định thành lập, giải thể thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội, bên cạnh các đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt quy mô lớn cấp vùng, tỉnh, quốc gia thuộc thẩm quyền quyết định của Quốc hội như quy định tại Khoản 9, Điều 76.                                     

Ngô Sỹ Khảo-Quang Minh