Tất cả chuyên mục
Thứ Sáu, 26/04/2024 11:56 (GMT +7)
Tiên Yên vùng đất ngã ba sông
Thứ 6, 31/08/2018 | 07:52:11 [GMT +7] A A
Nằm ở cửa ngõ miền Đông của Quảng Ninh, Tiên Yên là nơi hội tụ những con đường, dòng sông, cảnh sắc thiên nhiên kỳ thú, thơ mộng. Đặc biệt, nơi đây lưu giữ những nét văn hóa đặc sắc, riêng có của các dân tộc thiểu số, được lưu giữ qua nhiều đời nay.
Một góc huyện Tiên Yên hôm nay nhìn từ trên cao. Ảnh: Xuân Thao (Trung tâm TT-VH Tiên Yên) |
Dấu ấn khác biệt
Tiên Yên là huyện miền núi thuộc khu vực miền Đông của tỉnh, phía Bắc giáp huyện Đình Lập (tỉnh Lạng Sơn) và huyện Bình Liêu, phía Đông giáp huyện Đầm Hà, phía Tây giáp huyện Ba Chẽ và TP Cẩm Phả, phía Nam giáp huyện Vân Đồn. Huyện có 2 con sông lớn là Tiên Yên và Phố Cũ, hợp nhau tại đầu thị trấn Tiên Yên, đổ ra cửa biển Mũi Chùa.
Kể cho chúng tôi nghe về lịch sử phát triển của địa phương, đồng chí Đào Huy Toàn, Trưởng Ban Tuyên giáo Huyện ủy Tiên Yên, cho biết: “Vùng đất Tiên Yên có lịch sử hình thành từ lâu đời. Những di chỉ khảo cổ học được tìm thấy gần cửa sông Hà Tràng cho thấy con người đã cư trú ở đây vào thời kỳ đồ đá mới. Thời Tiền Lê, vùng đất này thuộc châu Tân An. Đến đời Hậu Lê đổi là Tiên Yên. Đời Nguyễn đổi thành phủ Hải Ninh, tỉnh Quảng Yên. Đến nay là huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh”.
Theo đó, Tiên Yên trước đây có 6 tổng, gồm cả vùng Cẩm Phả, Ba Chẽ, Bình Liêu, một phần huyện Đình Lập và đảo Cái Bầu của huyện Vân Đồn ngày nay. Thời thuộc Pháp, hai tổng Bình Liêu, Vô Ngại được tách ra thành lập châu Bình Liêu, vùng rộng lớn phía Nam tách ra thành lập châu Cẩm Phả, châu Tiên Yên còn lại 3 tổng, sau đó, cắt hai xã Châu Sơn, Bắc Lãng về Đình Lập, xã Dực Yên về Đầm Hà. Năm 1955, Chính phủ ra nghị định tái lập TX Tiên Yên, thuộc tỉnh Hải Ninh. Năm 1957, TX Tiên Yên đổi thành huyện Tiên Yên, thuộc tỉnh Hải Ninh. Năm 1963, tỉnh Hải Ninh và khu Hồng Quảng được hợp nhất thành tỉnh Quảng Ninh. Từ đó huyện Tiên Yên thuộc tỉnh Quảng Ninh, là nơi sinh sống đoàn kết của 7 dân tộc anh em.
Bên cạnh những dấu ấn về địa lý, lịch sử, Tiên Yên còn là điểm hội tụ, giao thoa văn hóa các dân tộc của vùng Đông Bắc. Huyện Tiên Yên sở hữu 39 di tích lịch sử, văn hoá, trong đó có 17 di tích, danh lam thắng cảnh, khảo cổ được UBND tỉnh quản lý. Đây là khối "tài sản" vô giá trong kho tàng di tích lịch sử, văn hoá của tỉnh, huyện, phản ánh sâu sắc về cội nguồn, truyền thống đấu tranh dựng nước, giữ nước hào hùng một thời của người dân huyện cửa ngõ miền Đông. Các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể trên tạo ra một lợi thế cho Tiên Yên phát triển du lịch lịch sử, văn hóa, du lịch cộng đồng gắn với nền văn hóa bản địa đa dạng, đậm đà bản sắc.
Người dân tham gia Lễ hội văn hóa, thể thao dân tộc Dao xã Hà Lâu năm 2018. Ảnh: Xuân Thao (Trung tâm TT-VH Tiên Yên) |
Nơi hội tụ nhiều danh thắng
Có thể nói, danh thắng ở Tiên Yên đã tạo tiềm năng rất lớn cho phát triển du lịch. Đến Tiên Yên, du khách có thể tham quan rất nhiều điểm, như: Chợ Trung tâm Tiên Yên; Trung tâm Văn hóa, thể thao các dân tộc vùng Đông Bắc; thác Pạc Sủi; đền thờ Đức ông Hoàng Cần; rừng ngập mặn xã Đồng Rui; điểm dừng chân mua sắm các sản phẩm OCOP... Ông Nguyễn Thanh Sơn, người dân thị trấn Tiên Yên, chia sẻ: “Chợ Tiên Yên là chợ trung tâm của huyện. Chợ họp cả ngày nhưng thường đông vào buổi chiều vì đây là lúc thuyền bè cập bến, các loại hải sản được đưa về chợ. Khi đến chợ, du khách có thể tìm mua các đặc sản của địa phương như gà Tiên Yên, miến dong, khau nhục, mật ong, kẹo lạc hồng...”.
Một điểm cũng rất đáng chú ý là Trung tâm Văn hóa, Thể thao các dân tộc vùng Đông Bắc. Hiện nay, Trung tâm cũng đã trở thành một dấu ấn riêng của mảnh đất Tiên Yên. Trung tâm là công trình văn hóa trọng điểm, không chỉ đáp ứng các nhu cầu về hoạt động văn hóa, thể thao, mà còn là điểm đến hấp dẫn thu hút khách du lịch tìm hiểu về bản sắc văn hóa các dân tộc vùng Đông Bắc của Quảng Ninh.
Thác Pạc Sủi cũng là một địa danh khá hấp dẫn với khách du lịch. Từ trung tâm thị trấn Tiên Yên tới thác Pạc Sủi gần 10 cây số. Đây là thác nước tự nhiên với 16 tầng trải dài theo đỉnh Ngàu Vò Lẻng (đỉnh Trâu Đằm). Tôi khá may mắn khi đã từng 2 lần được đặt chân tới thác Pạc Sủi. Theo cảm nhận của chúng tôi, con đường tới thác Pạc Sủi uốn lượn quanh co men theo triền đồi với các cung ruộng bậc thang đẹp như tranh vẽ. Phong cảnh xung quanh thác còn tương đối hoang sơ, hệ thống thực vật khá phong phú, đa dạng, chưa bị con người can thiệp, làm biến đổi nhiều.
Điều kỳ lạ ở thác Pạc Sủi là tầng thác trên bao giờ cũng đẹp hơn tầng thác dưới, trong đó tầng thác đẹp nhất của Pạc Sủi là tầng thứ 15 - nơi bảy nàng tiên nữ giáng trần. Tương truyền rằng, cứ mùng 9 tháng 9 âm lịch hằng năm, bảy nàng tiên nữ lại xuống nơi đây đùa vui, du ngoạn. Để tỏ lòng kính trọng, người dân lập miếu thờ bảy nàng tiên ngay bên bờ suối. Ngày mùng 9 tháng 9 hằng năm, dân trong vùng lại lên đây lấy nước uống để có sức khoẻ, dẫn nước về thôn cho mùa màng tươi tốt.
Thác Pạc Sủi. Ảnh: Lan Anh |
Tạo động lực phát triển KT-XH
Chính sự hội tụ về địa lý, văn hóa, danh thắng, Tiên Yên luôn được đánh giá là có nhiều tiềm năng, cơ hội để phát triển mạnh mẽ về KT-XH. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân nơi đây không ngừng được nâng cao. Diện mạo nông thôn đổi mới. Đáng chú ý nhất phải kể đến việc Tiên Yên đang đi đầu cả nước về “Đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng; thực hiện tinh giản bộ máy, biên chế”. Cùng với đó, huyện cũng thực hiện rất quyết liệt Nghị quyết số 18 (Hội nghị Trung ương 6, khóa XII) thực hiện nhất thể hóa Bí thư Huyện ủy đồng thời là Chủ tịch UBND huyện; Trưởng Ban Dân vận đồng thời là Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện; Trưởng Ban Tổ chức đồng thời là Trưởng Phòng Nội vụ huyện; Chủ nhiệm UBKT Huyện ủy đồng thời là Chánh Thanh tra huyện… Hiện toàn huyện có 7/12 xã, thị trấn có bí thư đảng ủy đồng thời là chủ tịch UBND; 119/122 thôn, khu phố bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn, khu phố…
Cùng với đó, tốc độ phát triển KT-XH của huyện cũng tăng trưởng nhanh chóng trong những năm gần đây. Cụ thể, tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất năm 2017 của huyện ước đạt 15,2% (cao nhất trong 10 năm qua). Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện năm 2017 đạt 87 tỷ đồng (tăng 13% so với 2016). Không chỉ vậy, huyện cũng đã và đang rất kiên trì với mục tiêu phát triển “2 con, 1 cây” và các sản phẩm chủ lực có thế mạnh của địa phương theo chuỗi giá trị (gà Tiên Yên, tôm và cây dược liệu). Tổng đàn gà Tiên Yên của huyện năm 2017 đạt trên 500.000 con; sản lượng tôm nuôi đạt trên 1.500 tấn... Cùng với đó, chương trình xây dựng nông thôn mới của huyện cũng đạt nhiều kết quả. Năm 2017, toàn huyện có 3 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, 13 thôn kiểu mẫu, hàng nghìn hộ gia đình đạt kiểu mẫu. Năm 2018 phấn đấu có thêm 3 xã về đích nông thôn mới.
Cũng chính nhờ địa lý thuận lợi, nơi cửa ngõ miền Đông, nơi hội tụ của các con sông nên các hoạt động văn hóa, thông tin của huyện luôn được tổ chức phong phú, đa dạng. Nổi bật nhất phải kể đến việc huyện tổ chức thành công chuỗi các hoạt động Tuần Văn hóa, thể thao các dân tộc vùng Đông Bắc tỉnh Quảng Ninh lần thứ I - 2017 với chủ đề “Tiên Yên - Nơi kết nối sắc màu văn hóa các dân tộc vùng Đông Bắc”, thu hút trên 50 nghìn lượt người tham dự. Bên cạnh đó, huyện cũng duy trì tuyến phố đi bộ tại thị trấn Tiên Yên vào tối thứ 7 hằng tuần với gần chục nghìn lượt người tham gia trong mỗi buổi tối. Điều này đã hình thành thương hiệu sản phẩm du lịch riêng có của Tiên Yên...
Với những giá trị mà lịch sử để lại, ưu đãi thiên nhiên ban tặng, Tiên Yên đang ngày càng phát triển nhanh, bền vững. Nằm ở ngã ba sông, ngã ba đường từ Hạ Long, Cẩm Phả ra, từ Móng Cái vào, từ Đình Lập, Lạng Sơn xuống, đặc thù ấy đã tạo cho Tiên Yên những dấu ấn riêng, là động lực để huyện phát triển.
Lan Anh
Liên kết website
Ý kiến ()