Kỷ niệm 85 năm Ngày Truyền thống công nhân Vùng mỏ - Truyền thống ngành Than 12/11 (1936-2021) Giữ gìn, phát huy văn hóa thợ mỏ

Ngày 12/11/1936, Cuộc Tổng bãi công của hơn 3 vạn thợ mỏ dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, trực tiếp là Đặc Khu ủy Hồng Gai - Cẩm Phả, đòi giới chủ mỏ phải chấp nhận những yêu sách của công nhân, đã giành thắng lợi vang dội, đánh dấu sự trưởng thành lớn mạnh về chất của đội ngũ công nhân mỏ. Khẩu hiệu “Kỷ luật và Đồng tâm, chúng ta nhất định thắng” gắn liền với truyền thống của công nhân Vùng than ra đời từ đó. Những người công nhân mỏ tự hào với Ngày truyền thống của mình, mà không phải ngành công nghiệp nào cũng có.

Khẩu hiệu “Kỷ luật và Đồng tâm, chúng ta nhất định thắng” như là cương lĩnh của thợ mỏ, đã đi vào lịch sử truyền thống như một sự sáng tạo độc đáo trong lịch sử đấu tranh của giai cấp công nhân Việt Nam. Bác Hồ đã dạy: “Ngành sản xuất than cũng như quân đội đánh giặc...”. Nói đến quân đội đánh giặc là nói đến kỷ luật thép. Đặc thù của nghề nghiệp đòi hỏi người công nhân phải có tính kỷ luật và đồng tâm cao, mà cụ thể là ý thức thực hiện nội quy lao động, quy trình kỹ thuật, tác phong công nghiệp, đồng tâm để vượt khó. Vì vậy, “Kỷ luật và Đồng tâm” là nét văn hóa cốt lõi, trung tâm của thợ mỏ Quảng Ninh. Chính truyền thống văn hóa ấy mà bao năm nay, trong một môi trường làm việc khắc nghiệt, nhưng thợ mỏ vẫn vượt qua, xây dựng ngành Than phát triển, sản xuất nhiều vàng đen cho Tổ quốc.

Trong "cơn bão" Covid-19 gần 2 năm qua, chính từ tinh thần kỷ luật, đồng tâm, thợ mỏ đã cùng nhau chiến thắng đại dịch, hoàn thành tốt nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh, cùng tỉnh gánh vác một phần trọng trách phát triển kinh tế khi những ngành nghề khác bị ngừng trệ.

Trong trận mưa lũ lịch sử năm 2015, ngành Than gặp nhiều thiệt hại, khó khăn trong sản xuất. Chính tinh thần "Kỷ luật và Đồng tâm" đã giúp CB,CN-LĐ ngành Than sớm khắc phục hậu quả. Những mỏ bị ảnh hưởng nhẹ thì hỗ trợ về người, phương tiện, vật chất cho những mỏ bị ngập nặng hơn. Thợ mỏ sẵn sàng “nhường cơm sẻ áo” khi mỏ thiệt hại nhẹ hơn đón nhận hàng nghìn lao động của những mỏ bị tê liệt sang làm. Họ cũng sẵn sàng quên mình cứu đồng đội. “Chẳng bao giờ em quên được những ngày đó...” - Nguyễn Văn Trưởng (SN 1989), công nhân cơ điện Phân xưởng Sản xuất số 5 (Công ty Than Hòn Gai -TKV), khi đó đã không quản nguy hiểm cứu sống 10 đồng nghiệp bị mắc kẹt trong vụ bục nước tại lò DV-95V6TC, Phân xưởng Sản xuất số 5.

Những câu chuyện đó đã cho chúng ta thấu hiểu sâu sắc về văn hóa, tinh thần "Kỷ luật và Đồng tâm", tình đồng nghiệp, yêu thương giúp đỡ nhau của thợ mỏ.

Nếu như "Kỷ luật và Đồng tâm", tình đồng nghiệp, yêu thương giúp đỡ lẫn nhau của thợ mỏ là nét văn hóa hun đúc nên tinh thần quyết tâm của thợ mỏ trong bất kỳ hoàn cảnh nào dù khó khăn cũng vượt qua, thì cần cù, chịu khó, sáng tạo là nét văn hóa tạo nên sự phát triển mạnh mẽ của ngành Than hôm nay.

Nghề khai thác than, nhất là khai thác hầm lò không những vất vả mà còn rất khó khăn, nguy hiểm, yêu cầu kỹ thuật cao và chặt chẽ, đòi hỏi người công nhân phải có tính sáng tạo trong lao động. Có lẽ những hình ảnh, những tấm gương mà không thể kể hết được trong hàng chục năm qua đã nói lên điều này. Đã có nhiều tấm gương vượt khó đi lên, điển hình gần đây nhất: Anh hùng Lao động Nguyễn Trọng Thái, Tổ trưởng đào lò, Công trường kiến thiết cơ bản 1, Công ty CP Than Hà Lầm-TKV, có 26 năm gắn bó với nghề mỏ. Nghề mỏ với nhiều vất vả, hiểm nguy, nhưng anh Thái vẫn luôn giữ vững ý chí kiên cường, vượt qua khó khăn, đóng góp nhiều sáng kiến, giúp đơn vị tiết kiệm được hàng tỷ đồng chi phí trong sản xuất. Anh là người đầu tiên đặt chân xuống mức -300m của ngành Than. Năm 2020, anh vinh dự được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới…

Cùng với đó, văn hoá văn nghệ công nhân mỏ thời gian qua cũng trở thành nét đặc trưng chỉ có ở công nhân mỏ, công nhân ngành Than. Nét đặc trưng này thể hiện trong công việc, trong đời sống, trong sinh hoạt của người thợ và là niềm tự hào thợ mỏ ngành Than.

Chính những nét văn hóa đặc trưng của thợ mỏ đã giúp cho ngành Than vượt qua mọi khó khăn trong các thời kỳ, trở thành một Tập đoàn vững mạnh, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Vì thế, trong hành trình phát triển, ngành Than luôn quan tâm bảo tồn và phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp trong văn hoá thợ mỏ... "Văn hóa thợ mỏ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng và ngày càng đặt ra cấp thiết trong giai đoạn hiện nay với TKV trên hành trình phát triển bền vững của mình. Phát huy cao độ truyền thống văn hoá thợ mỏ trong thời kỳ mới sẽ góp phần định vị, củng cố và nâng tầm thương hiệu TKV trong bối cảnh toàn cầu hoá và hội nhập quốc tế sâu rộng như hiện nay” - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐTV TKV Lê Minh Chuẩn, khẳng định.