Hiện thực hóa ước mơ người dân đảo Hà Loan

Đảo Hà Loan (xã Cộng Hòa) là thôn đảo nằm biệt lập duy nhất của TP Cẩm Phả. Từ bao đời nay, cuộc sống của người dân trên thôn đảo gắn liền với chiếc thuyền, chiếc mủng, với việc ngày ngày lội bộ theo con nước đầy vơi. Với người dân nơi đây, ước mong lớn nhất của họ là có một cây cầu kiên cố nối liền đôi bờ để đi lại thuận tiện, giúp cuộc sống vơi bớt những khó khăn...

Vùng đất bị cô lập

Chúng tôi đến thôn Hà Loan vào một ngày rét đậm trung tuần tháng 12. Chỉ cách trung tâm xã chừng 4 cây số, lâu nay người dân nơi đây vẫn phải sống trong thế bị cô lập bởi dòng sông Voi Bé chia cắt đôi bờ. Cũng vì bị chia cắt lâu năm mà đời sống của người dân gặp khá nhiều khó khăn, vất vả như chính việc đi lại của họ vậy.

11 rưỡi trưa, các em học sinh thôn Đảo Hà Loan đi học về bằng chiếc đò máy.

Ai đến với Hà Loan đều bắt buộc phải trải qua đầy đủ 2 cách trong cùng một ngày chính là di chuyển bằng đò máy khi nước lên và lội bộ khi nước cạn. Và chúng tôi cũng không ngoại lệ. 8 giờ sáng chúng tôi có mặt tại bến của thôn Lạch Cát để di chuyển bằng đò máy đến thôn đảo Hà Loan. Chiếc đò bé cũ kỹ, nhưng được trang bị đầy đủ áo phao, thiết bị cứu sinh trong trường hợp khẩn cấp. Anh Hà Văn Sơn, người lái đò, chia sẻ với chúng tôi: “Ngày ngày cứ đều đặn 6 giờ sáng tôi đón bọn trẻ con ở đảo Hà Loan đi học rồi 11 rưỡi trưa đón về, học sinh thì đóng tiền theo tháng, còn người dân ai có nhu cầu đến đảo thì tôi lại lái đò qua đón rồi đưa về. Có những lúc nước lơ lửng (nước chưa rút hết) không đi được thuyền thì tôi lấy mủng chèo đưa người sang bờ bên kia, cũng có khi phải cõng mấy đứa nhỏ để lội qua nếu nước cạn quá. Bây giờ, các cô còn được đi đò chứ chiều về là phải lội bộ đấy…”.

Vào khoảng 3 giờ chiều, dòng nước mênh mông buổi sáng chia cắt thôn đảo Hà Loan với đất liền đã được thay thế bằng lòng sông trơ đáy.

Và quả thực như lời anh Sơn nói, khi quay trở về trung tâm xã vào khoảng 3 giờ chiều thì dòng nước lấp lánh, trong xanh buổi sáng đã được thay thế bằng lòng sông trơ đáy, trơ ra cả những bãi sú, bãi hà, những con thuyền mắc cạn nằm chổng trơ. Bạn đồng hành lội bộ cũng là người chỉ đường cho chúng tôi trên đoạn đường từ Hà Loan về bến Lạch Cát chính là những cô bé học sinh Trường THCS Cộng Hòa trên đường sang trung tâm xã. Chúng tôi tháo giầy, xắn quần và bắt đầu “hành trình” lội bộ mà không khỏi lo lắng, e ngại trong cái tiết trời lạnh giá khoảng 13 độ. Chướng ngại vật đầu tiên chào đón chúng tôi là bãi bùn nhão nhoét và trơn trượt. Lớp bùn dày chừng 30 phân ôm trọn những đôi chân trần làm chúng tôi suýt ngã mấy lần khi di chuyển, tiếp đến là dòng nước lạnh buốt vẫn chưa rút cạn cao đến ngang bắp chân lạnh thấu xương. Thấy chúng tôi dò dẫm từng bước chậm chạp, em Triệu Thị Thảo, học sinh lớp 9, Trường THCS Cộng Hòa, chia sẻ: Mùa đông hay mùa hè, cứ 5 giờ sáng chúng em đã tập trung ở bến đò để đi học. Nhưng lúc nào trong cặp sách chúng em cũng để sẵn bộ quần áo để đến trường thay nếu không may bị bẩn hay bị ngã. Hôm nào mưa gió to thì phải nghỉ học thôi ạ. Mà đi bộ như vậy tưởng an toàn nhưng cũng nguy hiểm lắm, nếu đi lệch đường cũng dễ bị thụt xuống chỗ nước sâu. Năm 2016, một cô giáo bị đuối nước vì đi sai đường khi nước lơ lửng đấy chị.

Người dân thôn đảo Hà Loan phải lội bộ khoảng 1km khi nước cạn để sang đất liền.

Có lẽ đoạn khó nhất trước khi kết thúc con đường chính là bãi hà lởm chởm, chúng tôi phải căng mắt nhìn và bước từng bước thật cẩn thận để không bị vỏ hà cứa vào chân. Lội bộ khoảng 30 phút chúng tôi cũng lên đến bờ. Những đứa trẻ lại nhanh chóng lấy những đôi dép quai hậu từ trong cặp ra để đeo đi học. Nhìn bàn chân của bọn nhỏ đỏ lên vì nẻ, vì lạnh khiến chúng tôi không khỏi xót xa.

Gian nan là thế, nhưng để đến lớp, bọn trẻ không chỉ đi đò mà mỗi em còn trang bị 2 chiếc xe đạp để ở hai đầu bến. Các em phải đi từ nhà ra bến Hà Loan hơn 1km rồi để xe lại ở bến, đi đò sang bên Lạch Cát xong tiếp tục lấy xe đạp đã gửi sẵn ở bến đi hơn 3km nữa mới tới trường… 

Cầu lớn sắp xây

Có lẽ, với những người dân ở Hà Loan, không một ước mơ nào lớn hơn ước mơ về một cây cầu. Không có đường nối liền, chặng đường đến lớp của lũ trẻ rồi cuộc sống của nhân dân thôn đảo Hà Loan cũng hết sức khó khăn. Trò chuyện với chúng tôi, ông Điệp Văn Xuân, Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn Hà Loan, cho biết: Hiện trên đảo có 68 hộ dân với hơn 300 nhân khẩu. Người dân chủ yếu làm nông nghiệp thuần túy, trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản nhỏ lẻ. Dù diện tích phát triển nông nghiệp trên đảo rộng, song người dân không dám đầu tư nhiều vì làm ra không bán được. Bởi việc vận chuyển nông sản đi tiêu thụ gặp khó khăn, thương lái đến mua thì ép giá. Còn những nhu yếu phẩm được thương lái vận chuyển vào thôn thì luôn bị đội giá lên gấp đôi. Giá như có cây cầu nối liền đảo Hà Loan với đất liền thì cuộc sống của nhân dân thôn đảo sẽ có cơ hội phát triển hơn.

Không có đường vận chuyển nguyên vật liệu, kinh phí xây nhà ở thôn đảo của gia đình ông Trương Văn Dương tốn kém gấp đôi so với xây nhà trên đất liền.

Ông Trương Văn Dương, người dân trong thôn cũng than phiền: Nhà tôi nuôi con lợn, con gà, trồng khoai ,sắn chỉ cầm chừng phục vụ gia đình chứ mang đi bán bị thương lái ép giá, người ta kêu phí vận chuyển đắt nên chả còn lãi lời là bao. Rồi không có đường vận chuyển nguyên vật liệu, xây một cái nhà bằng trên đất liền xây hai cái. Toàn bộ nguyên vật liệu chúng tôi phải thuê đò chở từ đất liền về đảo, rồi lại thuê xe tải chở về nhà, tốn kém lắm.

Không những khó khăn trong phát triển kinh tế, do không đường, xa trạm y tế, những vất vả, gian nan lại thêm chồng chất mỗi khi có người trong thôn ốm đau, sinh nở...

Năm 2016, TP Cẩm Phả đã đầu tư xây dựng đường dẫn và bến cập tàu đảo Hà Loan với chiều dài trên 1,3km.

Tìm hiểu được biết, năm 2016, TP Cẩm Phả đã quan tâm đầu tư xây dựng đường dẫn và bến cập tàu đảo Hà Loan với chiều dài trên 1,3 km và các hạng mục phụ trợ phía đất liền thuộc thôn Lạch Cát. Hiện nay, chỉ còn khoảng 1km đường nối liền hai bến Hà Loan và bến Lạch Cát. Năm 2015, xã đã đầu tư 1 đò máy phục vụ người dân đi lại mà chủ yếu là chở học sinh đến trường. Kinh phí thuê người chở đò hàng tháng do xã chi trả, cùng với đó xã hỗ trợ 50.000 đồng/học sinh tiền đi đò hàng tháng (1 học sinh đi đò trả 250.000 đồng/tháng). Năm 2017, Công ty Nhiệt điện AES-TKV Mông Dương đã đồng ý hỗ trợ 100% kinh phí đi đò cho các em học sinh trong 6 tháng từ tháng 1-6/2018.

Theo đồng chí Hà Văn Công, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Cộng Hòa, TP Cẩm Phả, năm 2018, UBND TP Cẩm Phả đã đưa vào đầu tư trung hạn công trình xây dựng cây cầu đáp ứng nhu cầu nối 2 bến Hà Loan và Lạch Cát với dự kiến kinh phí khoảng 23 tỷ đồng từ nguồn ngân sách của thành phố. Đồng chí Trần Văn Hùng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP Cẩm Phả, cho biết: Cầu ra thôn đảo Hà Loan sẽ được khởi công trong năm 2018.

Cây cầu nối liền đôi bờ sẽ tạo điều kiện thuận lợi để bà con nhân dân phát triển sản xuất, kinh tế. Đặc biệt thành phố đang có dự kiến đưa khu vực đảo Hà Loan vào phát triển du lịch sinh thái, khai thác tốt tiềm năng, lợi thế của địa phương, nhất là khi đảo Hà Loan có địa thế gần với khu vực Sân bay Vân Đồn (huyện Vân Đồn).

Nguyễn Dung –Trúc Linh