Cẩn trọng với tiền sản giật ở phụ nữ mang thai

Phụ nữ mang thai luôn tiềm ẩn nguy cơ bị  tiền sản giật, ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi và bản thân. Phóng viên Trung tâm Truyền thông tỉnh đã có cuộc trò chuyện cùng bác sĩ Hà Diễm Hằng, Trưởng Khoa Sản bệnh, Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh để giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về bệnh này.

Xin bác sĩ cho biết tiền sản giật là bệnh gì và nguyên nhân dẫn đến bệnh này?

+ Theo Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị các bệnh sản khoa của Bộ Y tế, tiền sản giật, sản giật là biến chứng nội khoa thường gặp nhất ở phụ nữ mang thai với tỷ lệ từ 2-8%. Triệu chứng thường gặp là phù, huyết áp tăng và protein niệu. Bệnh này là một trong những nguyên nhân chính gây tử vong cho mẹ và thai.

Bác sĩ Chuyên khoa I Hà Diễm Hằng, Trưởng Khoa Sản bệnh, Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh kiểm tra sức khỏe cho phụ nữ mang thai đến khám tại Bệnh viện.

Sản giật là cơn co giật không rõ nguyên nhân. Trước đó, sản phụ thường có triệu chứng của tiền sản giật, xuất hiện trước, trong và sau chuyển dạ, có thể gây biến chứng đe dọa tính mạng mẹ và thai.

Tiền sản giật thường xuất hiện từ tuần 20 của thai kỳ. Một số trường hợp ngoại lệ xuất hiện trước 20 tuần. Sản phụ thường có triệu chứng nôn nghén nặng. Hệ quả của hiện tượng này là sự thiếu máu nuôi dưỡng các cơ quan của mẹ và nhau thai, gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng cho cả thai và mẹ.

Nguyên nhân của tiền sản giật là do thai và bánh rau, tuy nhiên cơ chế chưa được làm rõ. Bệnh hay gặp ở sản phụ có tiền sử tiền sản giật, chửa đa thai, đái tháo đường, tăng huyết áp mạn, bệnh lý về thận, miễn dịch...

- Triệu chứng nào để nhận biết bị tiền sản giật, thưa bác sĩ?

+ Phụ nữ mang thai bị tiền sản giật thường có biểu hiện: Phù, tăng huyết áp, và có protein trong nước tiểu. Ở những trường hợp phù nặng, thai phụ có thể xuất hiện phù ở mặt và hai tay, thậm chí toàn thân, gây hiện tượng đột ngột tăng cân nhanh. Đặc biệt, tiền sản giật nặng, sản phụ có thể đau đầu, nhìn mờ, đau hạ sườn phải.

Biểu hiện của tiền sản giật (theo vinmec.com)

Ở giai đoạn 3 tháng đầu, với phụ nữ mang thai bình thường, nghén thường xuất hiện khi thai kỳ được 1 tháng và kéo dài đến hết quý đầu; sau đó, triệu chứng ốm nghén có thể giảm dần rồi mất hẳn khi thai lớn hơn. Ở những trường hợp tiền sản giật, thai phụ phải đối mặt với triệu chứng ốm nghén sớm hơn với mức độ nặng nề hơn.

Tiền sản giật nếu không được điều trị tốt sẽ dẫn đến các biến chứng ở cả mẹ và thai. Với mẹ có thể gây sản giật, rau bong non, xuất huyết não... Còn ở thai có thể gây biến chứng thai chậm phát triển trong tử cung, suy thai.

- Tiền sản giật có điều trị được không, thưa bác sĩ?

+ Với tiền sản giật hoặc sản giật, việc chấm dứt thai kỳ để lấy thai nhi ra ngoài là biện pháp điều trị triệt để. Với các thai kỳ chưa đủ tháng, do các biến chứng nguy hiểm của tiền sản giật và sản giật, sản phụ cần được kiểm soát huyết áp và các triệu chứng nặng đã nêu.

Phụ nữ mang thai cần đi khám thai định kỳ để phát hiện tiền sản giật (trong ảnh: Siêu âm thai tại Bệnh viện Sản nhi tỉnh).

Bên cạnh đó, thai phụ cần hạn chế muối, bổ sung đủ các vi lượng như acid folic, magie B6... đảm bảo đủ chất cho thai nhi phát triển bình thường. Tập thể dục nhẹ nhàng.

Do cơ chế gây bệnh tiền sản giật không rõ ràng nên không có biện pháp nào phòng bệnh hiệu quả. Thai phụ cần đi khám thai định kỳ và báo với bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường. Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng. Tuân thủ điều trị của bác sĩ khi được chẩn đoán nhiễm độc thai nghén.

Hiện nay, tại các bệnh viện lớn ở Việt Nam nói chung, Quảng Ninh nói riêng đã có các xét nghiệm sàng lọc bệnh lý tiền sản giật sớm từ quý I của thai kỳ, dựa vào xét nghiệm máu mẹ, thực hiện trên các thai phụ có nguy cơ cao mắc tiền sản giật. Từ đó, các bác sĩ sẽ cho bệnh nhân dùng thuốc dự phòng nhằm giảm nguy cơ đối với các thai phụ.

 - Trân trọng cảm ơn bác sĩ!

Thu Nguyệt (Thực hiện)