Cẩn trọng với bệnh liên cầu lợn

Bệnh liên cầu lợn thường xuất hiện rải rác trong năm, tuy nhiên vào những tháng cuối năm và dịp đầu năm mới, bệnh có xu hướng gia tăng. Bởi trong khoảng thời gian này, nhiều nơi người dân có thói quen ăn tiết canh, là nguyên nhân lây truyền căn bệnh chết người này.

Bệnh nhân bị nhiễm liên cầu lợn đang điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh.

Bệnh nhân H.V.L (58 tuổi, TP Cẩm Phả) chuyển đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cấp cứu trong tình trạng sốc, sốt cao, xuất huyết tiêu hóa, mạch nhanh, huyết áp tụt, ban xuất huyết rải rác toàn thân, nhiều nhất ở vùng cẳng chân, lưng và bụng. Gia đình bệnh nhân cho biết, trước đó, bệnh nhân đột ngột xuất hiện mệt mỏi, sốt cao không dứt, đau bụng và đi ngoài phân lỏng, tình trạng bệnh diễn biến rất nhanh.

Tại bệnh viện, kết quả xét nghiệm cho thấy bệnh nhân rối loạn đông máu trầm trọng, có tình trạng nhiễm trùng nặng. Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân L. bị sốc nhiễm khuẩn, nhiễm khuẩn huyết đường tiêu hóa, theo dõi do liên cầu lợn. Bệnh nhân đã được bác sĩ xử trí bằng nhiều biện pháp hồi sức tích cực như: Thở máy, bù dịch, điện giải, duy trì thuốc vận mạch, kháng sinh phối hợp, lọc máu liên tục, điều chỉnh rối loạn đông máu.

Kết quả cấy máu sau 3 ngày điều trị cho thấy, bệnh nhân dương tính với khuẩn liên cầu lợn. Nguyên nhân nhiễm khuẩn liên cầu lợn vẫn chưa rõ. Hiện bệnh nhân L. vẫn đang được tiếp tục theo dõi và điều trị tích cực. Bệnh nhân tiên lượng nặng vẫn đang phải lọc máu và thở máy.

Bác sĩ Nguyễn Tiến Thắng, Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Đa khoa tỉnh, cho biết: “Bệnh liên cầu lợn diễn biến rất nhanh chóng, có thể gây sốc nhiễm khuẩn, hôn mê và suy đa phủ tạng trong thời gian ngắn. Trường hợp bệnh nhân L. khi bệnh viện tiếp nhận đã tiến triển nặng, chúng tôi phối hợp điều trị bằng những biện pháp hồi sức tối ưu nhất, tuy nhiên tình trạng sốc nhiễm khuẩn khó cải thiện.

Qua theo dõi tiếp nhận, những bệnh nhân mắc liên cầu lợn xuất hiện rải rác, tuy nhiên phát hiện nhiều hơn vào dịp cận Tết. Như năm trước, chúng tôi cũng tiếp nhận trường hợp nhiễm khuẩn liên cầu lợn do ăn tiết canh liên hoan dịp cuối năm”.

Bệnh liên cầu lợn có thể lây truyền trực tiếp cho người thông qua việc ăn thịt lợn và các sản phẩm từ lợn bệnh hay mang mầm bệnh chưa nấu chín (như tiết canh, nem chua, nem chạo…). Việc lây nhiễm bệnh còn do sự tiếp xúc với mầm bệnh thông qua các tổn thương, trầy xước trên da.

Những người tham gia giết mổ, chăn nuôi, vệ sinh chuồng trại cũng có nguy cơ mắc bệnh. Ngoài ra phân, chất độn chuồng, các loại thức ăn và nước uống trong chuồng nuôi cũng có thể trở thành nguồn bệnh thứ cấp.

Ban xuất huyết hoại tử rải rác khắp cơ thể bệnh nhân nhiễm liên cầu lợn.

Người bệnh nhiễm liên cầu lợn gồm 3 thể: Nhiễm trùng huyết, viêm màng não mủ hoặc kết hợp cả hai. Tùy từng thể trạng mà bệnh diễn biến nặng hay nhẹ, có trường hợp ngay từ ban đầu nhiễm khuẩn đã nặng. Biểu hiện của bệnh thường sau vài tiếng đến 4 - 5 ngày, có trường hợp ủ bệnh tới 14 ngày tùy cơ địa mỗi người.

Những triệu chứng ban đầu có thể nhẹ, không đặc trưng như: Đau bụng, sốt, buồn nôn, nôn và đi ngoài phân lỏng… dễ khiến nhiều người chủ quan là các rối loạn tiêu hóa, ngộ độc thực phẩm thông thường nên đến viện chậm trễ.

Các trường hợp nặng hơn với biểu hiện đau đầu, sốt cao, nôn, suy giảm ý thức, tri giác lơ mơ, xuất hiện ban hoại tử trên da do nhiễm trùng huyết, viêm màng não mủ vì khuẩn liên cầu lợn. Một số trường hợp nguy kịch có diễn biến nhanh và nặng với biểu hiện sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng, rối loạn đông máu… Chi phí điều trị bệnh này tốn kém, thời gian điều trị kéo dài, di chứng để lại thường nặng nề, nguy cơ tử vong khi đã biến chứng rất cao. Hơn nữa, bệnh nhân đã từng bị nhiễm liên cầu lợn vẫn có thể mắc lại lần sau.

Bác sĩ Nguyễn Tiến Thắng cho biết thêm, nhiều người dân cho rằng chỉ lợn không rõ nguồn gốc, nuôi công nghiệp mới mang nguy cơ gây bệnh, còn lợn do gia đình nuôi, lợn mường,... là lợn sạch và có thể ăn tiết canh. Đó là quan điểm hoàn toàn sai lầm, bởi mọi giống lợn nuôi ở bất kỳ đâu đều có nguy cơ nhiễm liên cầu lợn.

Nguyên nhân là do vi khuẩn liên cầu ký sinh vùng họng ở lợn khỏe sẽ không phát bệnh (lợn lành mang mầm bệnh) và sẽ gây bệnh ở những con lợn yếu. Như vậy, cả lợn lành mang mầm bệnh và lợn bệnh thì trong tiết và thịt lợn sẽ chứa một lượng lớn vi khuẩn liên cầu gây bệnh, nếu không nấu chín đều có nguy cơ lây nhiễm rất cao.

Bên cạnh đó, quá trình tiếp xúc và chế biến thịt lợn phải sử dụng găng tay và các dụng cụ bảo hộ cần thiết, vệ sinh cá nhân và rửa tay bằng xà phòng sau khi tiếp xúc. Khi có những triệu chứng bệnh cảnh báo nêu trên cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị kịp thời.

Nguyễn Hoa-Hà Trang (CTV)

[links()]