Nâng cao nhận thức cho người dân về pháp luật: Những kết quả đáng ghi nhận

Thời gian qua, công tác phổ biến giáo dục pháp luật (PBGDPL) trên địa bàn đã được chú trọng và tăng cường, nhận thức về trách nhiệm trong triển khai công tác PBGDPL của các cấp, các ngành được nâng lên và có nhiều chuyển biến tích cực, mang lại hiệu quả thiết thực. Qua đó, nâng cao hiểu biết và ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân, tạo thuận lợi để đưa đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến gần hơn với cuộc sống, góp phần quan trọng phát triển kinh tế - xã hội, giữ gìn an ninh chính trị, an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.

Tập huấn kiến thức pháp luật năm 2019 cho đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước về PBGDPL, báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật trên địa bàn.

Kiện toàn tổ chức, nâng chất nguồn nhân lực

Hội đồng phối hợp PBGDPL được thành lập từ năm 2013 và thường xuyên được củng cố, kiện toàn. Hiện nay Hội đồng gồm 39 thành viên. Hội đồng phối hợp PBGDPL tại 14 địa phương cũng được kiện toàn, ngày càng phát huy vai trò là tổ chức phối hợp, điều phối, liên kết hoạt động PBGDPL, đáp ứng tốt hơn yêu cầu tăng cường phối hợp và nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL. Vai trò của Chủ tịch Hội đồng và các thành viên đã được phát huy và nâng cao trách nhiệm; nhiệm vụ tham mưu, tổ chức và hướng dẫn hoạt động PBGDPL được thực hiện có kế hoạch, thường xuyên, liên tục, có kiểm tra, giám sát.

Các thành viên Hội đồng phối hợp PBGDPL ở các cấp đã phối hợp trong tư vấn, tham mưu thực hiện các nhiệm vụ về công tác PBGDPL, nổi bật là các hoạt động: Xây dựng thể chế, tài liệu về công tác PBGDPL; định hướng nội dung PBGDPL định kỳ hằng quý và theo yêu cầu đột xuất; kiểm tra, sơ kết, tổng kết công tác PBGDPL; tổ chức “Ngày Pháp luật nước CHXHCN Việt Nam” và các hoạt động PBGDPL. Mức độ tham gia của các thành viên tùy theo từng hoạt động cụ thể, có thể xuyên suốt toàn bộ hoạt động hoặc tham gia ở một thời điểm nhất định trên cơ sở phân công nhiệm vụ và phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị.

Cùng với việc kiện toàn tổ chức, việc nâng cao chất lượng đội ngũ làm công tác PBGDPL được quan tâm. Để nâng cao kiến thức, năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước về PBGDPL, báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật tại các địa phương, tỉnh quan tâm cấp kinh phí cho Sở Tư pháp tổ chức các lớp tập huấn nghiệp vụ, kỹ năng tuyên truyền, PBGDPL, bồi dưỡng kiến thức pháp luật. Trong 5 năm gần đây, Sở Tư pháp đã tổ chức và phối hợp mở 15 lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật, kỹ năng cho gần 2.000 lượt cán bộ tham dự. Riêng 6 tháng đầu năm 2019, Sở tổ chức 1 hội nghị bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho gần 200 đại biểu; 2 lớp tập huấn nghiệp vụ và kỹ năng hòa giải ở cơ sở, chuẩn tiếp cận pháp luật cho 200 người. Đồng thời, phối hợp với Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật (Bộ Tư pháp) tổ chức 4 hội nghị, hội thảo tại Quảng Ninh. Tại các hội nghị, hội thảo, đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước về công tác PBGDPL trên địa bàn đều được tham dự, tiếp thu các kiến thức pháp luật mới, kỹ năng phục vụ công tác. Đồng thời được nghe Bộ Tư pháp, các tỉnh khu vực miền Bắc trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn, giải đáp, tháo gỡ các khó khăn, thắc mắc trong công tác PBGDPL.

Toàn tỉnh hiện có 148 báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh, 336 báo cáo viên pháp luật cấp huyện, 2.053 tuyên truyền viên pháp luật cấp xã. Toàn tỉnh có 1.570 tổ hòa giải ở cơ sở với 8.945 hòa giải viên. Đây là đội ngũ nòng cốt thực hiện công tác PBGDPL tại các cơ quan, đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh. Đội ngũ này tuy thực hiện nhiệm vụ kiêm nhiệm, bán chuyên trách, nhưng đều phát huy tinh thần trách nhiệm cao trong thực hiện nhiệm vụ, đã tích cực tuyên truyền kịp thời chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Đội ngũ hòa giải viên thông qua hoà giải góp phần giữ gìn đoàn kết nội bộ, hạn chế vi phạm pháp luật, khiếu kiện phức tạp trong nhân dân.

Người dân TX Quảng Yên nghiên cứu chính sách trên tờ gấp tuyên truyền. Ảnh: Thùy Dương (Trung tâm TT-VH Quảng Yên)

Đa dạng các hoạt động

Xác định công tác tuyên truyền, PBGDPL là cầu nối đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đi vào cuộc sống, Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh đã có nhiều đổi mới trong chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức triển khai thực hiện phù hợp với đối tượng, nhu cầu, lứa tuổi, đặc trưng vùng miền, nghề nghiệp và tình hình thực tiễn địa phương. Nội dung pháp luật được tập trung tuyên truyền, phổ biến đã bám sát các chủ trương, chính sách lớn của Đảng, Nhà nước, gắn với người dân, doanh nghiệp, đặc thù vùng miền: chủ đề công tác năm; công tác giải phóng mặt bằng, chính sách pháp luật về đất đai; xây dựng nông thôn mới...

Công tác PBGDPL được triển khai bằng nhiều hình thức đa dạng, phù hợp với từng đối tượng, địa bàn như: Phổ biến pháp luật trực tiếp thông qua các hội nghị, lớp tập huấn, nói chuyện chuyên đề, hội thảo, tọa đàm, sinh hoạt câu lạc bộ, có thảo luận, trao đổi, đối thoại để giải đáp vướng mắc, nhu cầu của người nghe. Đặc biệt, những năm gần đây, tỉnh đã ứng dụng hiệu quả công nghệ thông tin trong việc tổ chức PBGDPL bằng hình thức hội nghị trực tuyến từ cấp tỉnh đến cấp xã, mang lại hiệu quả thiết thực, tiết kiệm thời gian, kinh phí, tính lan tỏa rộng và tạo điều kiện để cán bộ các cấp được tiếp thu kiến thức pháp luật từ các báo cáo viên có chất lượng tại các cơ quan Trung ương.

Hoạt động PBGDPL thông qua các cuộc thi tìm hiểu pháp luật cũng đã trở thành một trong những hình thức tuyên truyền có hiệu quả, thu hút đông đảo cán bộ, nhân dân ở mọi lứa tuổi tham gia, tạo ra phong trào tìm hiểu pháp luật trong nhân dân. Hoặc thông qua các phương tiện thông tin đại chúng; Cổng thông tin điện tử; hệ thống loa truyền thanh các xã, phường, thị trấn; biên soạn, phát hành tài liệu, ấn phẩm; tuyên truyền trực quan sinh động bằng pa-nô, áp-phích, tranh cổ động, khẩu hiệu, băng rôn, triển lãm ảnh với chủ đề pháp luật được sử dụng rộng rãi, thường xuyên, đặc biệt vào các thời điểm diễn ra các sự kiện chính trị, kinh tế, văn hoá lớn... Từ năm 2003 đến nay, toàn tỉnh đã tổ chức trên 2.542 cuộc thi với trên 1,6 triệu lượt người tham dự; đã có 70.579 tin, bài về pháp luật được đăng tải, phát trên các phương tiện thông tin đại chúng; 205.236 lần phát sóng trên các đài truyền thanh cấp xã; trên 8,2 triệu bản tài liệu PBGDPL được phát miễn phí.

Công tác PBGDPL còn được thực hiện thông qua hoạt động xét xử lưu động của tòa án. Hàng năm, ngành Tòa án đã chủ động xây dựng kế hoạch tổ chức xét xử lưu động các vụ án điển hình tại những địa bàn nơi xảy ra tội phạm hoặc nơi người phạm tội cư trú nhằm răn đe đối tượng phạm tội và phòng ngừa chung trong xã hội.

Ngoài ra, phổ biến giáo dục pháp luật thông qua hoạt động hòa giải ở cơ sở được đẩy mạnh và mang lại nhiều kết quả. Người dân không chỉ được tiếp cận, tìm hiểu pháp luật mà còn được tháo gỡ các vướng mắc liên quan đến việc thực hiện pháp luật. Với số lượng 1.570 tổ hòa giải với 8.945 hòa giải viên và tỷ lệ hòa giải thành từ 75-80%, cùng với việc tổ chức hàng trăm đợt trợ giúp pháp lý lưu động mỗi năm, các công tác này đã và đang ngày càng đóng góp vai trò quan trọng trong việc chuyển tải pháp luật đến với quần chúng nhân dân.

Thông qua nhiều hình thức tuyên truyền, PBGDPL, cán bộ, đảng viên và nhân dân trên địa bàn đã chủ động, tích cực tìm hiểu pháp luật, nâng cao hiểu biết, hình thành ý thức tôn trọng, chấp hành pháp luật; góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước, thực hiện tốt các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh chính trị trên địa bàn.

Thanh Hoa

Ý kiến người trong cuộc

.

Bà Huỳnh Thị Mai Anh, Phó Giám đốc Sở Tư pháp: “Huy động sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị thực hiện công tác PBGDPL”

Thời gian tới, tiếp tục tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ đảng, quản lý, điều hành của chính quyền các cấp; huy động sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị thực hiện công tác PBGDPL; quán triệt sâu sắc và triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 32-CT/TW, Kết luận số 04-KL/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng, Luật PBGDPL và các văn bản liên quan để các cấp, các ban, ngành, đoàn thể, cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân nhận thức sâu sắc, đầy đủ mục đích, ý nghĩa, vị trí, vai trò của công tác PBGDPL. Xác định rõ đây là nội dung quan trọng của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Đề cao ý thức, trách nhiệm trong lãnh đạo, tổ chức thực hiện; khắc phục tư tưởng xem nhẹ, coi công tác này là nhiệm vụ của cơ quan chuyên môn. Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, sơ kết, tổng kết việc thực hiện công tác tuyên truyền, PBGDPL. Kịp thời biểu dương, khen thưởng, nhân rộng điển hình tiên tiến, đồng thời chấn chỉnh những nơi có biểu hiện buông lỏng, xem nhẹ. Tiếp tục đổi mới, đa dạng hóa các hình thức PBGDPL; lựa chọn nội dung, hình thức phổ biến phù hợp với từng nhóm đối tượng, đặc biệt các đối tượng đặc thù theo quy định của Luật PBGDPL.

.

Bà Hoàng Thị Nghị, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND thị trấn Bình Liêu: “Tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật có trọng tâm, trọng điểm”

Xác định công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật có vai trò quan trọng đưa chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến với người dân, thời gian qua chúng tôi đã triển khai với nhiều hình thức tuyên truyền như tuyên truyền qua các buổi tập huấn, phổ biến các quy định mới cho người dân, cán bộ, nhân viên tại các cuộc họp khu phố, cơ quan, tuyên truyền thông qua các tổ hòa giải viên, tủ sách pháp luật… Qua đó tạo sự chuyển biến rõ nét về nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của người dân, góp phần giảm các hành vi vi phạm pháp luật, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn. Thời gian tới, chúng tôi tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền các văn bản chỉ đạo, chính sách mới ban hành về các chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Duy trì và đẩy mạnh các hình thức phổ biến giáo dục pháp luật mang lại hiệu quả cao, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác tuyên truyền, tập trung tuyên truyền có trọng tâm, trọng điểm như: Tuyên truyền về chỉ số Papi, về Đề án sáp nhập xã Tình Húc và thị trấn Bình Liêu, kỷ niệm 100 năm thành lập huyện, Đại hội Đảng bộ các cấp… xây dựng và khai thác tốt đội ngũ báo cáo viên có tâm huyết, tinh thần trách nhiệm cao, phối hợp với tỉnh, huyện tổ chức các buổi tuyên truyền giáo dục pháp luật cho người dân trên địa bàn các khu dân cư. Đổi mới phương pháp tuyên truyền, chú trọng giáo dục về ý thức trách nhiệm trong tự nghiên cứu tìm hiểu pháp luật.

.

Bà La Thị Hồng, thôn Chang Nà, xã Tình Húc, huyện Bình Liêu: “Nội dung hữu ích, thiết thực với đời sống của bà con”

Thời gian qua, tôi cũng được dự các buổi tuyên truyền PBGDPL, trợ giúp pháp lý do địa phương, các ban ngành chức năng tổ chức. Tôi thấy những buổi tuyên truyền như vậy rất ý nghĩa giúp người dân chúng tôi nắm được nhiều thông tin, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước để chúng tôi có thể tránh không vi phạm pháp luật. Nội dung tuyên truyền cũng rất hữu ích, thiết thực với đời sống của chúng tôi. Ở trên đây, mọi người quan tâm nhiều về các quy định liên quan đến tảo hôn, hôn nhân gia đình, về các chính sách cho người vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đất đai, an toàn giao thông... Tôi mong muốn sẽ có nhiều buổi tuyên truyền PBGDPL, trợ giúp pháp lý đến với người dân chúng tôi nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số hơn nữa.

.

Bà Lê Minh Đoan, Công ty Yuongsun Wolfram Việt Nam, Khu công nghiệp Cái Lân (TP Hạ Long): “Người dân cũng cần chủ động tìm hiểu các quy định pháp luật để tránh vi phạm đáng tiếc”

Pháp luật được thực hiện nghiêm minh thì xã hội mới ổn định. Có nhiều trường hợp biết vi phạm nhưng vẫn thực hiện thì phải bị nghiêm trị nhưng cũng có những trường hợp vì thiếu hiểu biết mà vi phạm pháp luật. Có thể thông cảm cho họ một phần nào đó nhưng cũng thật đáng trách khi họ không tìm hiểu kỹ sự việc, các quy định pháp luật có liên quan. Không thể vì nói không biết mà vi phạm, điều đó thể hiện sự thiếu trách nhiệm với chính mình, với xã hội. Do vậy, bên cạnh việc tìm hiểu qua các hội nghị do công ty, cơ quan, đơn vị tổ chức, người dân cũng cần chủ động tìm hiểu thêm tại nhà, qua các phương tiện thông tin đại chúng, mạng internet, đọc sách báo... để nâng cao hiểu biết, chấp hành tốt pháp luật.

Trần Thanh