Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật

Xã hội ngày càng phát triển, đời sống của các tầng lớp nhân dân đều được nâng cao, cùng với đó trình độ tri thức, nhận thức nói chung và nhận thức pháp luật nói riêng cũng ngày càng nâng cao. Người dân đã quan tâm hơn đến pháp luật, ý thức chấp hành, thực hiện pháp luật đã có những tiến bộ rõ rệt.

Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một bộ phận không nhỏ người dân trình độ nhận thức pháp luật kém. Kiến thức pháp luật của nhân dân, đặc biệt những vùng nông thôn, miền núi còn rất thấp. Rất nhiều người tham gia pháp luật mà không biết những quy định của pháp luật như khá nhiều người tham gia giao thông nhưng không nắm vững các quy định của Luật giao thông dẫn đến vi phạm luật; nhiều tranh chấp dân sự xảy ra vì người dân không nắm được quyền và nghĩa vụ của mình được phép làm gì...

Những hạn chế về ý thức pháp luật của nhân dân xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Trước hết là do trình độ dân trí của một bộ phận nhân dân còn hạn chế nhất là ở những vùng nông thôn miền núi. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền pháp luật trong quần chúng chưa toàn diện, chưa sâu rộng và chưa hiệu quả. Một nguyên nhân khác là do ý thức chấp hành luật kém, dù biết sai nhưng vẫn cố tình vi phạm. Đây là nguyên nhân khá phổ biến và bám sâu trong tiềm thức của người dân.

Đơn cử như dù biết vượt đèn đỏ là sai, là gây nguy hiểm cho người khác nhưng khi vắng bóng cảnh sát giao thông nhiều người vẫn làm. Hay như quy định đội mũ bảo hiểm là để bảo vệ bản thân mình nhưng nhiều người khi đi xe máy vẫn coi việc đội mũ bảo hiểm chỉ là để đối phó với cảnh sát giao thông... Trong đời sống xã hội nhiều người có những ứng xử không đúng với quy định của luật pháp như tự tiện can thiệp vào đời sống cá nhân, xúc phạm nhân phẩm của người khác; bắt giữ người trái phép, phát ngôn sai phạm trên mạng xã hội…

Như vậy có thể thấy một bộ phận người dân vẫn coi nhẹ việc chấp hành luật pháp và họ coi việc thực hiện các quy định, quy tắc chỉ là để đối phó với cơ quan chức năng. Do đó tình trạng vi phạm pháp luật ở nhiều lĩnh vực đời sống, xã hội vẫn phổ biến, ảnh hưởng đến an toàn giao thông, an ninh trật tự trên địa bàn.
Chính vì vậy, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật phải là khâu đầu tiên của hoạt động thực thi pháp luật, là cầu nối để chuyển tải pháp luật đến với cán bộ, công chức, học sinh, sinh viên và các tầng lớp nhân dân…

Bên cạnh công tác tuyên truyền giáo dục thì vấn đề xây dựng các chế tài xử lý vi phạm phải đủ mạnh mới tác động được đến ý thức của mỗi người. Nếu chỉ tuyên truyền giáo dục suông mà không có những hình thức xử phạt nghiêm khắc đủ tính răn đe thì chỉ là tuyên truyền suông, thiếu sự thuyết phục.

Pháp luật chỉ phát huy tác dụng trong đời sống xã hội khi việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật được coi trọng và làm cho mọi người biết, thực hiện một cách có hiệu quả.

Đặng Nhung