Nhận biết sớm chứng suy nhược thần kinh

Trong xã hội hiện đại, với áp lực công việc, chứng suy nhược thần kinh có chiều hướng gia tăng. Phóng viên Trung tâm Truyền thông Quảng Ninh đã có buổi trao đổi cùng bác sĩ Vũ Minh Hạnh, Phó Giám đốc Bệnh viện Bảo vệ sức khỏe tâm thần Quảng Ninh để giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về căn bệnh này.

Đo điện não đồ cho bệnh nhân tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh.

- Làm thế nào để nhận biết bị suy nhược thần kinh, thưa bác sĩ?

+ Suy nhược thần kinh (neurasthenia) hay còn gọi là bệnh tâm căn suy nhược xảy ra khi tế bào não bị rơi vào trạng thái quá căng thẳng, dẫn đến rối loạn chức năng của vỏ não và một số trung khu dưới vỏ. Từ đó, kéo theo sự trì trệ của cơ thể và kìm hãm quá trình phục hồi, tái tạo của toàn bộ các cơ quan.

Suy nhược thần kinh được biểu hiện với nhiều triệu chứng:

Hội chứng kích thích suy nhược: Người bệnh dễ bị kích thích. Bất kỳ một tiếng động nào cũng làm cho người bệnh cảm thấy khó chịu, bực bội, không yên. Các triệu chứng suy nhược, mệt mỏi không có nguyên nhân, mệt mỏi kéo dài trên 3 tháng. Thời kỳ đầu nghỉ ngơi còn đỡ mệt, về sau nghỉ ngơi cũng không có tác dụng.

Nhức đầu: Người bệnh nhức đầu âm ỉ, đau toàn bộ hay khu trú vùng trán, vùng đỉnh đầu hoặc vùng thái dương. Thời gian nhức đầu xuất hiện rất khác nhau tùy từng bệnh nhân, có thể bị suốt ngày hoặc một vài giờ; tăng lên khi xúc động, mệt mỏi và giảm khi thoải mái, ngủ tốt.

Mất ngủ: Giấc ngủ thường không sâu, hay ngủ mơ, hoặc trằn trọc khó đi vào giấc ngủ, sáng dậy thấy mệt mỏi rã rời, uể oải, toàn thân nặng nề. Ban ngày người bệnh cảm thấy buồn ngủ, ngủ gà nhưng lên giường nằm lại không ngủ được.

Triệu chứng cơ thể và thần kinh: Đau cột sống, mỏi cổ, đau thắt lưng, buốt xương sống. Rối loạn cảm giác, giác quan và nội tạng, hoa mắt chóng mặt, mờ mắt, run tay chân, run lưỡi…

Rối loạn thần kinh thực vật: Mạch không ổn định; huyết áp dao động, thường là hạ huyết áp. Cảm giác hồi hộp, đánh trống ngực, đau vùng tim, thở gấp, thân nhiệt tăng hoặc giảm, tăng tiết mồ hôi, liệt dương, rối loạn vòng kinh...

Triệu chứng tâm thần: Rối loạn cảm xúc, dễ xúc động, hay cáu gắt, bực bội, hồi hộp lo lắng, khí sắc hơi trầm. Khả năng tập trung, chú ý kém; giảm sút trí nhớ. Người bệnh luôn trốn tránh và ngại giao tiếp, cảm giác bị cô lập và muốn ở một mình, dẫn đến trầm cảm, lo âu và tự sát.

Suy nhược thần kinh không đe dọa tính mạng nhưng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Tập thể dục thường xuyên với cường độ phù hợp là một trong những biện pháp chữa chứng suy nhược thần kinh.

- Xin bác sĩ cho biết nguyên nhân dẫn đến suy nhược thần kinh?

+ Có nhiều nguyên nhân dẫn đến chứng suy nhược thần kinh, như các vấn đề về sang chấn tâm lý, tình trạng stress, sự căng thẳng kéo dài trong cuộc sống hay môi trường làm việc có những thay đổi, ô nhiễm, điều kiện làm việc phức tạp. Nhiều trường hợp biểu hiện bệnh rõ hơn khi bị mắc thêm  những bệnh như viêm nhiễm mạn tính (viêm loét dạ dày, viêm túi mật, viêm xoang...), nghiện rượu, thiếu dinh dưỡng, kiệt sức, thiếu ngủ dài ngày... Ngoài ra còn nguyên nhân từ các yếu tố chính bản thân người bệnh, thường xuất hiện ở người ít giao tiếp, luôn thận trọng, hay lo nghĩ...

- Việc điều trị có phức tạp không, thưa bác sĩ?

+ Suy nhược thần kinh hoàn toàn có thể chữa khỏi, nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Người bệnh sau khi thăm khám và được xác định chính xác mắc các bệnh suy nhược thần kinh sẽ được kê các loại thuốc giúp tăng cường hệ tuần hoàn, dinh dưỡng cho não, an thần, giải lo âu, giảm triệu chứng mất ngủ… Cùng với đó là các loại thuốc giảm đau để loại bỏ triệu chứng của bệnh. Chúng phát huy tác dụng nhanh chóng, nhưng sử dụng về lâu dài có thể gây nhờn thuốc, mất tác dụng; có thể gây hại cho gan, dạ dày, thận…

Kết hợp với dùng thuốc là áp dụng liệu pháp tâm lý, giúp người bệnh giải tỏa những vướng mắc trong cuộc sống; từ đó cân bằng tâm lý và giúp chữa bệnh hiệu quả. Bạn cần kiên trì thực hiện những biện pháp:

Chế độ dinh dưỡng hợp lý bằng cách cung cấp đủ các nhóm chất dinh dưỡng như protein, chất xơ, vitamin và khoáng chất; hạn chế uống bia, rượu, đồ uống có ga, cồn và không sử dụng các chất kích thích, ma túy tổng hợp...

Cần tập thể dục thường xuyên với cường độ phù hợp để nâng cao sức khỏe và phòng ngừa suy nhược thần kinh hiệu quả. Tập luyện thư giãn như hít thở sâu, tập gym, tập yoga sẽ giúp sức khỏe của bạn tốt hơn.

Tham gia các hoạt động xã hội, từ thiện, đi du lịch, đọc sách, xem phim cũng giúp tinh thần thoải mái, thư thái hơn.

Đặc biệt, cần chú trọng ngủ đủ giấc; tránh stress và căng thẳng bằng cách sắp xếp công việc của mình hợp lý, luôn giữ tinh thần vui vẻ, lạc quan trong công việc và cuộc sống. Mỗi ngày, sau 45 phút tập trung làm việc, bạn nên cho não bộ nghỉ ngơi khoảng 10-15 phút bằng cách vận động nhẹ nhàng để lấy lại tinh thần và động lực làm việc.

- Xin cám ơn bác sĩ!

Thu Nguyệt (thực hiện)