Vóc dáng thành phố thông minh đã hiện hữu

Xây dựng thành phố thông minh tại Quảng Ninh không chỉ nhằm phục vụ cho hơn 1,2 triệu dân mà còn phục vụ cho khoảng 10 triệu khách du lịch hàng năm đến địa phương và đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. Để triển khai mô hình này, trên cơ sở đánh giá thực trạng, tiềm năng, lợi thế, nhu cầu đáp ứng của địa phương, sau hai năm triển khai, Quảng Ninh đã có bước đi vững chắc, tạo nên những chuyển biến rất tích cực.

Nền móng vững chắc

Để triển khai Đề án mô hình thành phố thông minh, giai đoạn 2017-2020, tỉnh Quảng Ninh đã xây dựng kế hoạch phân công, giao nhiệm vụ cụ thể cho các ngành, địa phương. Trong quá trình triển khai, tỉnh đã thành lập Ban chỉ đạo thực hiện Đề án; thành lập hội đồng với sự tham gia của các chuyên gia Bộ Thông tin và Truyền thông làm ủy viên phản biện để thẩm định, phê duyệt đảm bảo tính thống nhất, chuyên sâu, toàn diện của Đề án. Bám sát theo đúng mục tiêu lấy người dân làm trung tâm, các ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) đã cải thiện và nâng cao tiện ích cho người dân và doanh nghiệp, hỗ trợ du khách. Đồng thời, nâng cao chất lượng công việc, quản lý của các cơ quan nhà nước trên cơ sở ưu tiên đầu tư hạ tầng CNTT cho thành phố thông minh và lựa chọn các lĩnh vực ưu tiên đầu tư cho phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Với những bước đi thận trọng, xây dựng thành phố thông minh trên địa bàn bước đầu đạt được những hiệu quả tích cực, rõ nét. (Ảnh minh họa)

Đề án triển khai mô hình thành phố thông minh, giai đoạn 2017-2020, tỉnh tập trung xây dựng 32 nhiệm vụ, dự án. Đối với 19 dự án, nhiệm vụ năm 2017-2018 đã có 10 dự án, nhiệm vụ đã được phê duyệt; 1 dự án theo hình thức xã hội hoá, hiện đang thực hiện tiếp nhận từ doanh nghiệp; 4 dự án đang trình thẩm định; 4 dự án thực hiện chuẩn bị đầu tư; 9 dự án năm 2019 đang thực hiện khảo sát để lập báo cáo kết quả khảo sát, báo cáo nghiên cứu khả thi...

Qua 2 năm triển khai, đến nay các dự án cơ bản thực hiện đảm bảo đúng tiến độ. Tỉnh đã hoàn thành xây dựng kiến trúc thành phố thông minh và kiến trúc chính quyền điện tử làm cơ sở quan trọng trong việc triển khai các hệ thống thông tin đảm bảo an toàn, liên thông, tích hợp dữ liệu.

Tra cứu thông tin tại Trung tâm Hành chính công tỉnh. Ảnh: Khánh Giang

Đáng chú ý, trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo đã triển khai 3 dự án về xây dựng trường, lớp học thông minh trên địa bàn TP Hạ Long và trên địa bàn tỉnh. Toàn tỉnh đã hoàn thành 46 trường với 551 lớp học tiên tiến, thông minh. Các phòng học được tích hợp đầy đủ các công cụ dạy và học từ việc kết nối các thiết bị công nghệ giúp giáo viên dễ dàng thiết kế các bài giảng, hình ảnh, dữ liệu minh họa nhằm đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá. Đồng thời, giúp học sinh dễ dàng tiếp thu kiến thức, hứng thú học tập, tư duy sáng tạo, tạo nên một môi trường học tập sinh động, thú vị và đạt hiệu quả cao. Việc đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị hiện đại kết hợp với các hệ thống phần mềm dùng chung của ngành giáo dục cơ bản đã phát huy được hiệu quả của các hoạt động quản lý, đổi mới phương pháp dạy - học, kiểm tra, đánh giá, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo.

Cùng với đó, dự án xây dựng 3 bệnh viện thông minh (Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Bãi Cháy, Bệnh viện Sản Nhi) hướng tới tiêu chuẩn quốc tế cũng được triển khai, đem lại những hiệu quả thiết thực. Các thiết bị hạ tầng CNTT và thiết bị hỗ trợ cho bác sĩ, điều dưỡng như thiết bị đọc mã vạch barcode, thiết bị xe điều dưỡng tích hợp máy tính truy cập hệ thống thông tin bệnh viện... được tích hợp đồng bộ với các hệ thống phần mềm giúp công tác khám, chữa bệnh được hiệu quả, đem lại sự hài lòng cho bệnh nhân. 3 bệnh viện này được đánh giá đạt mức độ 4 về ứng dụng CNTT trong bệnh viện theo Thông tư số 54/2017/TT- BYT của Bộ Y tế.

Việc đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng CNTT tại trụ sở Văn phòng HĐND, UBND, Đoàn ĐBQH tỉnh đã bước đầu hình thành một hệ thống hạ tầng CNTT hiện đại, đáp ứng nhu cầu khai thác, sử dụng của lãnh đạo UBND tỉnh, cán bộ, công chức, viên chức và người lao động tại trụ sở Văn phòng HĐND, UBND, Đoàn ĐBQH tỉnh...

Còn nhiều thách thức

Là địa phương đầu tiên trong cả nước phê duyệt và triển khai Đề án xây dựng thành phố thông minh, những thành công từ xây dựng chính quyền điện tử trên địa bàn tỉnh đã hỗ trợ rất lớn, làm nền tảng cho việc xây dựng thành phố thông minh trên địa bàn. Tuy vậy, việc triển khai đề án vẫn gặp không ít trở ngại. Xây dựng thành phố thông minh là một nội dung mới, trong nước chưa có mô hình thành công để tham khảo, đánh giá và học tập. Ngoài ra, một số mô hình và kinh nghiệm triển khai của các nước trên thế giới chỉ nghiên cứu, tham khảo về giải pháp công nghệ do đặc thù về hiện trạng, cách thức tổ chức quản lý và cơ chế, chính sách khác nhau.

Hiệu quả của dự án xây dựng bệnh viện thông minh đã giúp việc cung cấp dịch vụ y tế thông minh từ “thụ động” chuyển sang hướng “chủ động”. (Trong ảnh: Hình ảnh chụp, chiếu từ bệnh nhân tại Bệnh viện Bãi Cháy sẽ được truyền tải vào hệ thống chẩn đoán và lưu trữ hình ảnh của bệnh viện).  Ảnh: Thu Nguyệt

Cùng với đó, nguồn nhân lực về CNTT tại các đơn vị còn thiếu về số lượng và yếu về chất lượng để tiếp cận, nên còn lúng túng khi phối hợp với đơn vị tư vấn đưa ra các yêu cầu cần đáp ứng trong ứng dụng, quản lý chuyên ngành khi xây dựng các dự án. Các dự án thành phần đều là các dự án có mức đầu tư lớn. Nhiều hạng mục của dự án chưa có tiêu chuẩn để xây dựng và đòi hỏi ứng dụng các công nghệ mới, phân tích thu thập dữ liệu lớn và từ nhiều nguồn khác nhau như: Việc xây dựng Trung tâm điều hành thông minh của tỉnh và của các ngành như giáo dục, y tế, giao thông, du lịch; thiếu các cơ sở dữ liệu cơ bản làm nền tảng cho việc phát triển các hệ thống thông tin như: Dân cư, đất đai...

Để triển khai hiệu quả, ngoài yếu tố về công nghệ, giải pháp cần quan tâm, đầu tư phát triển nguồn nhân lực CNTT để sẵn sàng khai thác, vận hành các hệ thống thông tin được đầu tư. Nâng cao nguồn chất lượng nhân lực được tỉnh xác định là giải pháp đột phá có ý nghĩa trong việc thực hiện các mục tiêu của xây dựng thành phố thông minh. Bên cạnh việc hoàn thiện cơ sở hạ tầng CNTT là xây dựng cơ sở dữ liệu chuyên ngành, kho tài nguyên số...

Hiện các sở, ngành, địa phương được giao nhiệm vụ chủ đầu tư các dự án thành phần thuộc đề án đang tích cực đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư đảm bảo tiến độ hoàn thành giải ngân dự toán chi ngân sách được bố trí trong năm 2019. Ngoài ra, theo mục tiêu đặt ra, đến năm 2020 xây dựng Hạ Long trở thành thành phố du lịch thông minh của Việt Nam, song song với thực hiện mục tiêu này, tỉnh cũng cho chủ trương các thành phố còn lại chủ động thực hiện xây dựng thành phố thông minh. Hiện 3 thành phố còn lại đã xây dựng đề án thành phố thông minh, có sự kết nối, kế thừa với tổng thể chung của tỉnh. Dự kiến, đến năm 2022, ngoài Hạ Long, chúng ta có 3 thành phố vệ tinh nữa.

Thanh Hoa

Ông Đoàn Thế Xuyên, Giám đốc Công ty TNHH Phúc Xuyên: “Cần phát triển thêm các ứng dụng phương tiện công cộng” Từ năm 2017, Công ty đã triển khai ứng dụng đặt xe trên điện thoại. Tôi nghĩ đây là một trong những cách làm hiệu quả, bắt kịp xu thế để phát triển thành phố thông minh, bởi nó không chỉ giúp người dân mà cả du khách có thể di chuyển thuận lợi hơn. Nhờ có ứng dụng này, khách hàng có thể tự lựa chọn dịch vụ, biết trước thông tin về phương tiện, khoảng cách cung đường, số tiền thanh toán. Đồng thời, Công ty sẽ quản lý được thông tin, nâng cao tính minh bạch, chăm sóc khách hàng tốt hơn… Theo tôi, để phát triển thành phố thông minh, cần có thêm những ứng dụng, phần mềm phương tiện giao thông công cộng để chỉ dẫn, tương tác và giúp người dân, nhất là khách du lịch đi lại tốt hơn. Ông Hồ Văn Cường, khu 2, phường Hà Tu, TP Hạ Long: “Nâng cao hiệu quả của chính quyền điện tử” Trong những năm gần đây, việc thực hiện các thủ tục hành chính đã được tập trung, tối giản, giảm thời gian giải quyết. Nhất là với hệ thống chính quyền điện tử, chúng tôi có thể thực hiện thủ tục qua mạng, không cần đến trụ sở. Tuy nhiên, vẫn chưa có nhiều người quen với hình thức này. Vì vậy, tôi mong muốn nội dung này sẽ được phổ biến rộng rãi hơn nữa. Đồng thời nâng cao hiệu quả và chất lượng của chính quyền điện tử, tạo điều kiện và thuận lợi tối đa cho người dân. Nguyễn Bích Phượng, du khách đến từ Nam Định: “Mở rộng hệ thống wifi công cộng” Một trong những ấn tượng của tôi khi đến Hạ Long chính là hệ thống wifi miễn phí rất tiện ích cho khách du lịch. Nhờ có các điểm phát wifi này mà chúng tôi dễ dàng truy cập, tìm kiếm đường đi, các điểm vui chơi, ẩm thực... Tuy nhiên, vẫn còn một số điểm tốc độ phát sóng còn yếu, chưa truy cập được vào những trang mạng lớn hay ứng dụng trên điện thoại. Tôi hy vọng, trong thời gian tới chính quyền địa phương sẽ mở rộng và nâng tốc độ truy cập của các điểm phát sóng này. Đồng thời có thêm thông tin hướng dẫn về những địa điểm vui chơi, tham quan, ẩm thực trên địa bàn để du khách có thể dễ dàng trải nghiệm hơn. Hoàng Quỳnh