Trường PTDTNT Hoành Bồ: Khó khăn trong tuyển sinh

Trong hệ thống giáo dục, trường phổ thông dân tộc nội trú (PTDTNT) là loại hình trường chuyên biệt không chỉ góp phần nâng cao dân trí, mà còn đào tạo nguồn cán bộ chất lượng cao cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tuy nhiên, tình trạng tuyển sinh đầu vào ít, không đủ chỉ tiêu giao, chất lượng đào tạo không cao diễn ra ở Trường PTDTNT Hoành Bồ trong những năm gần đây dẫn đến việc duy trì mô hình hoạt động của nhà trường đang gặp nhiều khó khăn.
 

Tiết học của các em Trường PTDTNT Hoành Bồ.

“Hụt” tỷ lệ tuyển sinh đầu vào

Được thành lập từ năm 1975, Trường PTDTNT Hoành Bồ ban đầu là Trường Thanh niên dân tộc rồi Trường Thiếu nhi vùng cao, sau đó được đổi tên thành Trường PTDTNT trực thuộc UBND huyện quản lý. Trường được công nhận trường chuẩn quốc gia vào năm 2012 và công nhận lại vào năm 2017. Hằng năm, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS đạt 100%; nhiều học sinh của nhà trường tham gia các kỳ thi học sinh giỏi cấp huyện, tỉnh đạt giải cao. Trải qua hơn 40 năm xây dựng, trưởng thành, Trường đã trở thành mái nhà chung, là cánh cửa mở ra tương lai cho hàng nghìn học sinh người dân tộc thiểu số thuộc các xã vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn. Từ Trường PTDTNT Hoành Bồ, nhiều lớp thế hệ trẻ tài năng đã trở thành nguồn cán bộ, lực lượng lao động có trình độ văn hóa, sức khỏe và phẩm chất tốt để tham gia xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số, vùng núi.

Hiệu quả là vậy, song nhiều năm gần đây, công tác tuyển sinh của Trường lại gặp không ít khó khăn. Theo thầy giáo Nguyễn Ngọc Dụ, Hiệu trưởng nhà trường, hằng năm, Trường được UBND huyện giao chỉ tiêu tuyển sinh theo quy định của Quy chế tuyển sinh THCS. Để tuyển sinh đúng đối tượng được phê duyệt, Trường đã xây dựng kế hoạch tuyển sinh cụ thể; chỉ tiêu tuyển sinh được cân đối đến từng xã trên cơ sở xem xét tỷ lệ dân số và cơ cấu dân tộc. Do hiện nay ở các xã trên địa bàn huyện có trường THCS đã được đầu tư cơ sở vật chất, trường lớp khang trang, trong đó có cả chế độ học bán trú cho học sinh, dẫn đến phụ huynh học sinh không muốn cho con em xuống học ở Trường PTDTNT Hoành Bồ.

“Một vài năm trở lại đây, việc tuyển sinh gặp nhiều khó khăn, Trường tuyển không đủ chỉ tiêu, chất lượng đầu vào không cao. Đơn cử như năm học 2017-2018, Trường tuyển được 29/34 chỉ tiêu; năm học 2018-2019, tuyển được 25/28 chỉ tiêu. Năm học này, Trường chỉ có 4 lớp với tổng số 113 học sinh; lớp 6 có 23 học sinh, lớp 7 có 29 học sinh, lớp 8 có 33 học sinh, lớp 9 có 28 học sinh” - Thầy Dụ cho biết thêm.

Chuyển đổi mô hình là cần thiết!

Theo lộ trình, đến năm 2019, huyện Hoành Bồ không còn xã thuộc vùng kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. Như vậy, theo quy định về tuyển sinh thì Trường PTDTNT Hoành Bồ còn rất ít đối tượng học sinh để tuyển sinh và không thể tuyển đủ số học sinh/lớp. Việc duy trì mô hình hoạt động của Trường là khá khó khăn. Từ thực tế này, huyện đã xây dựng các phương án chuyển đổi mô hình hoạt động của Trường đảm bảo phát huy tối đa vai trò, nhiệm vụ của nhà trường. Căn cứ vào tình hình thực tế tại địa phương, nhu cầu phát triển giáo dục và đào tạo trong thời gian tới, UBND huyện đã trao đổi, thống nhất lựa chọn phương án chuyển Trường PTDTNT Hoành Bồ thành trường tiểu học và trung học cơ sở, trong đó vẫn duy trì số học sinh nội trú đã tuyển từ những năm học trước và giữ nguyên chế độ cho học sinh trường PTDTNT hiện hành. Từ năm học 2019 -2020, Trường tiếp tục tuyển học sinh vào lớp 6 theo nhu cầu thực tế và duy trì số học sinh các lớp 7, 8, 9 còn lại học xong chương trình THCS.

Các em học sinh Trường PTDTNT Hoành Bồ tập luyện môn đẩy gậy.

Ông Tô Quốc Hưng, Phó Chủ tịch UBND huyện Hoành Bồ, cho biết: Thực tế, lượng học sinh tuyển sinh được ở Trường PTDTNT huyện khá ít kéo theo chất lượng đào tạo không cao, trong khi đó nhu cầu cho con em theo học ở môi trường đào tạo chất lượng cao của người dân trên địa bàn lại ngày một nhiều. Huyện nghiên cứu kêu gọi, thu hút các nhà đầu tư để chuyển Trường PTDTNT sang trường liên cấp chất lượng cao theo mô hình tư thục. Hiện cũng đã có nhà đầu tư xem xét, nghiên cứu mô hình này. Việc chuyển đổi mô hình vừa đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh, vừa tạo điều kiện cho học sinh dân tộc được hòa nhập phát triển trong môi trường chung, vừa góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trên địa bàn huyện, đồng thời thực hiện việc sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn.

Tuy nhiên, theo ý kiến chủ quan của không ít giáo viên Trường PTDTNT, mô hình chuyển đổi này chưa phải là phương án tối ưu, cần tiếp tục xem xét. Chính vì vậy, huyện Hoành Bồ cần nghiên cứu, xem xét đi đến thống nhất phương án chuyển đổi để đảm bảo phát huy tối đa hiệu quả của mô hình quản lý giáo dục đào tạo cho Trường PTDTNT Hoành Bồ hiện nay, đồng thời tạo được sự đồng thuận, thống nhất trong đội ngũ cán bộ giáo viên nhà trường.

Ngô Dịu