Định hướng nghề nghiệp cho học sinh

Tháng 4 hằng năm là thời điểm mà nhiều học sinh bắt đầu vào giai đoạn quyết định lựa chọn định hướng nghề nghiệp. Đây cũng là thời điểm các cơ quan chức năng của tỉnh, trường đại học, cao đẳng, trung cấp tích cực tổ chức các đợt tư vấn, hướng nghiệp.

Một giờ thực hành nghề của học sinh Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên TX Quảng Yên. Ảnh: Phương Thúy

Thời gian qua, Sở GD&ĐT, Tỉnh Đoàn, Sở LĐ-TB&XH đã phối hợp tổ chức nhiều hoạt động hướng nghiệp, tư vấn việc làm cho học sinh khối THCS và THPT trên địa bàn tỉnh. Theo thông tin từ Tỉnh Đoàn, năm 2018, Quảng Ninh tiếp tục duy trì tổ chức 2 hoạt động chính là ngày hội “Tư vấn mùa thi, định hướng nghề nghiệp” trực tiếp cho học sinh THPT và phối hợp với Báo Quảng Ninh tổ chức chương trình giao lưu trực tuyến “Tư vấn mùa thi, định hướng nghề nghiệp” trên Báo Quảng Ninh điện tử. Bên cạnh đó, ban tổ chức cũng sẽ tổ chức thêm 2 ngày hội “Cùng bạn chọn nghề trong tương lai” cho học sinh THCS (khối lớp 8, 9) và ngày hội “Khởi nghiệp, lập nghiệp” cho học sinh, sinh viên (HSSV) các trường đại học, cao đẳng, trung cấp trong tỉnh và thanh niên có nhu cầu việc làm.

Bên cạnh đó, định hướng nghề nghiệp, giải quyết việc làm cho HSSV cũng là nội dung quan trọng nhằm xây dựng thương hiệu luôn được các trường đại học, cao đẳng chuyên nghiệp, cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh quan tâm. Trong đó, tỷ lệ HSSV có việc làm sau đào tạo nghề cao là yếu tố tạo nên thành công của công tác tuyển sinh của các cơ sở đào tạo. Theo thống kê của Sở LĐ-TB&XH, năm 2017, số học sinh được giải quyết việc làm sau khi tốt nghiệp là 22.405 người, đạt 75,84% tổng số HSSV tốt nghiệp. Trong đó, có 7.224 người có hợp đồng với doanh nghiệp (DN), 324 học sinh được cơ sở đào tạo giới thiệu việc làm, còn lại là do người học tự tạo việc làm.

Đại diện Trường Đại học Hạ Long và Công ty CP Tập đoàn FLC ký kết thỏa thuận hợp tác. Ảnh: Lan Anh

Để tiếp tục nâng cao tỷ lệ HSSV có việc làm sau đào tạo, xu hướng đào tạo nghề gắn với nhu cầu xã hội, xây dựng mối liên kết chặt chẽ giữa “3 nhà”: nhà nước - nhà trường – DN là hướng đi đang được nhiều cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh chú trọng. Có thể kể đến như Trường Đại học Hạ Long triển khai liên kết, hợp tác đào tạo – tuyển dụng nhân lực ngành Du lịch với Công ty CP Tập đoàn FLC. Theo đó, Trường và Công ty phối hợp khảo sát nhu cầu đào tạo phát triển nhân lực để thống nhất phát triển chương trình đào tạo; tổ chức triển khai các khóa đào tạo ngắn hạn cũng như dài hạn. Hay tại Trường Cao đẳng Nông lâm Đông Bắc, những năm gần đây, trường phối hợp với các DN đến tận các trường THPT, xã nơi có dự án của DN để cùng tham gia tư vấn, tuyển chọn nhân lực. Sau khi học sinh đăng ký học ngành nghề sản xuất của DN, nhà trường có trách nhiệm giảng dạy lý thuyết, DN phối hợp cùng nhà trường tiếp nhận, hướng dẫn thực tập và cam kết giải quyết việc làm cho HSSV sau tốt nghiệp…

Bên cạnh liên kết đào tạo với DN, hoạt động hướng nghiệp, giới thiệu việc làm cho HSSV cũng đã được một số trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh triển khai nhằm giúp HSSV được sớm tiếp cận với thị trường lao động. Điển hình như chương trình “Ngày hội việc làm và kết nối doanh nghiệp” của Trường Đại học Công nghiệp Quảng Ninh tổ chức hằng năm. Trong ngày hội năm 2017, trường có 30 gian hàng tuyển dụng với trên 1.000 chỉ tiêu, với nhiều DN lớn tham gia tuyển dụng, như: Vinaphone,  Vietcombank, Viettel Quảng Ninh, Tập đoàn Texhong, Tập đoàn Hòa Phát, Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam...

Trên thực tế, đối tượng HSSV, đặc biệt là học sinh THCS, THPT vẫn chưa trưởng thành, dễ thay đổi suy nghĩ và hầu như chưa xác định rõ nghề nghiệp, tương lai của mình. Do đó, việc tuyên truyền, tư vấn hướng nghiệp là việc cần được triển khai liên tục nhằm dần xây dựng một góc nhìn mới của xã hội về vấn đề học nghề, việc làm. Đặc biệt là dần xóa bỏ tâm lý trọng bằng cấp trong xã hội hiện nay bởi mục tiêu quan trọng sau đào tạo là người học có việc làm. Do đó, để triển khai tốt hơn công tác định hướng nghề nghiệp cho HSSV, công tác tuyên truyền, tư vấn học nghề, việc làm vẫn là nội dung cần được quan tâm. Đặc biệt là cung cấp thông tin về định hướng phát triển KTXH, nhất là những ngành nghề tỉnh cần tập trung đến năm 2020, cơ chế, chính sách thu hút người dân vào hệ thống giáo dục nghề nghiệp, phân luồng học sinh sau THCS.

Phương Thúy