TX Quảng Yên: "Gỡ khó" cho các hộ "lấn đê"

Theo số liệu thống kê của Chi cục Thủy lợi, Sở NN&PTNT, từ năm 2011 đến tháng 11/2017, toàn tỉnh có trên 180 vụ vi phạm pháp luật về đê điều. Cơ quan chức năng cũng ghi nhận, hầu hết các hộ vi phạm đều nằm trong khu tập trung đông dân cư; các công trình xây dựng, cải tạo đa số nằm trên nền công trình cũ... và rơi vào chủ yếu là ở tuyến đê Hà Nam, TX Quảng Yên.

Tuy nhiên, các vi phạm này đều không dễ xử lý; thậm chí, không thể xử lý. Bởi lẽ, các khu dân cư này đều được hình thành từ rất lâu đời; chính tổ tiên của các hộ dân cũng là người góp phần bồi đắp đê, cùng tồn tại với đê, nhưng khi thực hiện Luật Đê điều, mở rộng hành lang bảo vệ đê, các hộ nghiễm nhiên trở thành... vi phạm.

Để không hình thành "điểm nóng", giúp người dân ổn định cuộc sống, TX Quảng Yên đã đề xuất tỉnh cho phép vận dụng để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ)cho những hộ dân đủ điều kiện, đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật.

Clip: Bất cập xử lý vi phạm pháp luật đê điều trên tuyến đê Hà Nam, TX Quảng Yên

Niềm vui của ông May

Ngồi trước cửa ngôi nhà mới xây, ông Bùi Huy May, 70 tuổi, trú tại khu 7, phường Nam Hòa, TX Quảng Yên hồ hởi khoe với chúng tôi: "Đợt I hỗ trợ người có công xây nhà (giai đoạn I Đề án hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở theo Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg - PV), tôi bị "trượt" vì chưa được cấp GCNQSDĐ, mặc dù tôi đã gắn bó với mảnh đất này gần 70 năm rồi. May làm sao, khi triển khai đợt II, đúng lúc chính quyền có chủ trương rà soát để cấp GCNQSDĐ, chỉ trong vòng 1 tháng, tôi được cấp sổ đỏ, lại còn được hưởng hỗ trợ của tỉnh để xây ngôi nhà mới này đấy. Vợ chồng tôi vui lắm, mãn nguyện lắm rồi".

Ông Bùi Huy May, khu 7, phường Nam Hòa, TX Quảng Yên, phấn khởi vì được cấp GCNQSDĐ để hưởng chính sách hỗ trợ xây nhà mới.

Cũng theo lời ông May kể, trước kia, khu vực vợ chồng ông sinh sống vẫn được gọi bằng cái tên dân dã là xóm nước lụt, vì cứ mưa là lụt. Căn nhà của gia đình ông chỉ có 1 gian với diện tích 18m². Mỗi lần trời đổ mưa là nước, chất thải, rác rưởi chảy cả vào nhà. Nghĩ cảnh sinh hoạt quá khổ sở, chật hẹp mà ngán ngẩm. Năm 2013, khi tỉnh triển khai giai đoạn I chương trình hỗ trợ gia đình chính sách xây dựng nhà ở, gia đình ông May đủ điều kiện để được hưởng hỗ trợ vì có huân, huy chương kháng chiến nhưng đất gia đình ông ở thì lại chưa được cấp GCNQSDĐ nên không được phép xây dựng mới.

Bà Bùi Thị Thân (vợ ông May) vui mừng nói: "Cuối đời rồi, xây được ngôi nhà kiên cố, chắc chắn để ở chúng tôi yên tâm, vui lắm. Chúng tôi ơn Đảng, Nhà nước, cùng các cấp, ngành tích cực vào cuộc tháo gỡ cho gia đình".

Vận dụng để đảm bảo quyền lợi cho người dân

Đê Hà Nam (TX Quảng Yên) là tuyến đê cấp III duy nhất trên địa bàn tỉnh. Đê dài 33,67km, bảo vệ cho gần 6 vạn dân và trên 5 nghìn ha đất sản xuất nông nghiệp, thuộc 8 xã, phường khu vực đảo Hà Nam. Theo ông Hoàng Xuân Phong, Phó Chủ tịch UBND phường Nam Hòa, riêng phường có trên 200 hộ thuộc khu 7 sinh sống bám sát tuyến đê. Đa phần các hộ sinh sống ở đây từ lâu đời, trước khi có Luật Đê điều, Luật Đất đai. Do vướng vào quy định Luật Đất đai cũ và liên quan đến hành lang bảo vệ đê điều, từ năm 2016 trở về trước, đa phần các hộ ở đây đều không được cấp GCNQSDĐ. Những trường hợp này khi nhà ở xập xệ, xuống cấp rất khó khăn cho việc sửa chữa, xây dựng mới. Địa phương chỉ hướng dẫn được việc chống dột, chống sập, chứ không cấp phép xây dựng được. Chính vì vậy, nhiều hộ khi tiến hành xây dựng, cải tạo nhà ở, xây tường rào, công trình phụ... nghiễm nhiên trở thành vi phạm, mặc dù nhu cầu của người dân là có thực và rất chính đáng.

Tìm hiểu thêm, chúng tôi được biết, ngoài điểm dân cư khu 7, phường Nam Hòa, còn 2 điểm dân cư sinh sống bám sát tuyến đê Hà Nam thuộc khu 8, phường Phong Hải với 231 hộ và một điểm nhỏ tại xã Liên Hòa với trên 20 hộ. Theo hồ sơ địa chính, bản đồ địa chính của các xã, phường thì hầu hết các hộ dân sử dụng đất ở có đăng ký trong sổ địa chính, thể hiện trên bản đồ là đất thổ cư và đều xây dựng nhà ở trước ngày 15/10/1993.

Cán bộ Hạt Quản lý đê TX Quảng Yên trò chuyện cùng người dân về một số quy định về hành lang bảo vệ đê điều.

Trước nguyện vọng của nhân dân, chính quyền địa phương đã có nhiều cuộc làm việc với các sở, ngành nhằm tháo gỡ vướng mắc. Đặc biệt, tháng 9/2016, cuộc họp liên ngành Sở Tài nguyên - Môi trường, Sở Tài chính, UBND TX Quảng Yên, đã đi đến thống nhất nội dung quan trọng. Đó là, đối với các trường hợp cấp GCNQSDĐ cho các hộ ven đê đã sử dụng đất ổn định mà không có giấy tờ về quyền sử dụng đất, thì giao TX Quảng Yên rà soát lại nguồn gốc, quá trình sử dụng đất, thời điểm bắt đầu sử dụng đất của từng hộ và căn cứ vào hành lang đê điều, thời điểm công bố cắm mốc hành lang đê và quy định về việc cấp GCNQSDĐ theo điều 20 và điều 56 Nghị định 43/2014/NĐ-CP để xem xét cấp GCNQSDĐ cho các hộ đủ điều kiện. Các trường hợp không đủ điều kiện cấp GCNQSDĐ thì việc quản lý sử dụng đất trong hành lang thực hiện theo quy định tại điều 56 quy định “đất xây dựng công trình công cộng có hành lang bảo vệ an toàn” của Nghị định 43/2014/NĐ-CP.

Triển khai nội dung thống nhất trên, cuối năm 2016, đầu năm 2017, UBND các phường, xã: Nam Hòa, Phong Hải, Liên Hòa đã tích cực chỉ đạo bộ phận chuyên môn rà soát, phối hợp cùng Hạt Quản lý đê TX Quảng Yên để xác định chỉ giới, thời điểm công bố cắm mốc hành lang đê... Trên cơ sở đó, lập hồ sơ cấp giấy chứng nhận cho các hộ dân đủ điều kiện. Đến nay, đã có trên 400 trường hợp được cấp GCNQSDĐ; các trường hợp còn lại vướng mắc do gia đình đi làm xa chưa về địa phương thực hiện thủ tục; không đủ diện tích cấp sau khi cắt trừ hành lang bảo vệ đê;... các địa phương đang tích cực rà soát, tìm hướng tháo gỡ cho người dân. Ông Lê Văn Thanh, cán bộ địa chính phường Nam Hòa, cho biết: "Những hộ chưa đủ điều kiện cấp GCNQSDĐ, chúng tôi tiếp tục vận động, hướng dẫn các hộ thực hiện các biện pháp chống dột, chống sập để đảm bảo điều kiện sinh sống cho bà con".

Có "sổ đỏ", các hộ dân yên tâm xây dựng nhà cửa khang trang, đảm bảo cuộc sống.

Có mặt tại điểm dân cư khu 7, phường Nam Hòa, nhìn những ngôi nhà mới được xây dựng thay thế cho những căn nhà ọp ẹp, xuống cấp, chúng tôi cảm thấy vui lây với niềm vui của người dân nơi đây. Tích cực tháo gỡ vướng mắc, đảm bảo quyền lợi cho các hộ dân sinh sống ven đê, các cấp chính quyền TX Quảng Yên đã tạo niềm tin, đồng thuận cao trong nhân dân, hạn chế hình thành điểm nóng đơn thư khiếu nại, góp phần ổn định trật tự xã hội trên địa bàn.

Cẩm Nang - Thanh Hoa - Vạn Thảo

[links()]