Bài 1: Đồng thuận cao từ chủ trương chấn chỉnh dạy thêm, học thêm của tỉnh

Nhận thức rõ những hệ lụy đi kèm núp bóng dưới hình thức dạy thêm, học thêm (DTHT), năm 2011, BTV Tỉnh ủy Quảng Ninh đã ban hành Chỉ thị số 09-CT/TU về việc chấn chỉnh hoạt động DTHT trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 5255/KH-UBND để triển khai thực hiện. Sau 5 năm triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, việc DTHT trên địa bàn tỉnh cơ bản đã được quản lý. Tuy nhiên, có rất nhiều điều đáng bàn, nhiều ý kiến, tâm tư, nguyện vọng của giáo viên, học sinh cũng như phụ huynh học sinh về vấn đề này, đòi hỏi cơ quan quản lý cần phải thẳng thắn nhìn nhận để quản lý việc DTHT hiệu quả hơn, phù hợp với thực tiễn cuộc sống.

Với mục tiêu chung được xác định là tạo sự thống nhất cao trong hệ thống giáo dục và đào tạo của tỉnh về quyết tâm xây dựng và duy trì trật tự kỷ cương trong quản lý, trước hết là chấn chỉnh hoạt động DTHT ở các cấp học phổ thông theo hướng loại bỏ DTHT tràn lan, tổ chức lại việc giảng dạy và quản lý, giáo dục của các nhà trường nhằm phát huy hơn nữa ý thức tự học và vai trò chủ động, sáng tạo của học sinh để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, Chỉ thị 09 của BTV Tỉnh ủy nhận được sự đồng tình rất cao từ những người trong ngành cũng như trong dư luận xã hội. Việc DTHT tràn lan kéo theo những vấn đề tiêu cực ảnh hưởng rất lớn tới môi trường giáo dục, uy tín của giáo viên, gây áp lực cho học sinh, bức xúc cho phụ huynh, cần phải được giải quyết bằng những biện pháp mạnh tay.

Chấn chỉnh DTHT sẽ góp phần nâng cao chất lượng dạy và học tại trường học.

Quán triệt tinh thần Chỉ thị số 09 và bám sát Thông tư số 17/2012/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc ban hành quy định về DTHT, UBND tỉnh cũng đã bàn hành Quy định DTHT trên địa bàn tỉnh tại Quyết định số 1216/2012/QĐ-UBND với những nội dung, tiêu chí, điều kiện phù hợp với thực tiễn của tỉnh. Theo đó, các nhà trường, tổ chức, cá nhân có nhu cầu tổ chức DTHT đều phải xuất phát từ nhu cầu của người học và phải có đủ điều kiện để bảo đảm chất lượng dạy học; không được cắt giảm nội dung trong chương trình giáo dục phổ thông chính khóa để đưa vào giờ dạy thêm hoặc dạy thêm trước những nội dung mà giờ chính khóa sẽ dạy. Hoạt động DTHT chỉ được thực hiện sau khi đã được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép và thực hiện mức thu, mức chi tiền DTHT đúng quy định, không được ép buộc học sinh học thêm để thu tiền. Nội dung và phương pháp DTHT phải tuân thủ quy định của Luật Giáo dục hiện hành, góp phần củng cố, nâng cao kiến thức, kỹ năng, giáo dục nhân cách cho học sinh; phù hợp với chương trình giáo dục phổ thông và đặc điểm tâm sinh lý của người học; không gây nên tình trạng học vượt sức tiếp thu của người học.

Đồng thời, tỉnh cũng quy định rõ những trường hợp không được tổ chức DTHT với học sinh được nhà trường tổ chức dạy học 2 buổi/tuần; với học sinh tiểu học. Giáo viên thuộc các cơ sở giáo dục đang hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập, giáo viên các trường phổ thông tư thục không được đứng ra tổ chức hoặc tham gia tổ chức DTHT ngoài nhà trường. Các cá nhân không có bằng, chứng chỉ chuyên môn sư phạm không được mở lớp DTHT.

Bên cạnh việc quy định rõ trách nhiệm của địa phương, của Sở Giáo dục và Đào tạo cũng yêu cầu hiệu trưởng các trường và người đứng đầu các cơ sở giáo dục phải có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương để quản lý việc DTHT tại nơi cư trú của các cán bộ, giáo viên thuộc đơn vị mình quản lý. Giải pháp này đặc biệt cần thiết khi việc DTHT tự phát hầu hết được tổ chức tại các nhà dân, nơi ngành Giáo dục và nhà trường không thể độc lập kiểm tra, giám sát.

Hiệu trưởng Trường Tiểu học Hạ Long Nguyễn Thị Thu Thủy, cho biết: “Ngay từ những năm học trước, nhà trường đã luôn thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của tỉnh, của Sở Giáo dục và Đào tạo về chấn chỉnh DTHT, đồng thời quán triệt để cán bộ giáo viên nhà trường thống nhất quan điểm về vấn đề này, tổ chức ký cam kết không dạy thêm ngoài nhà trường. Đối với cấp tiểu học, tôi nghĩ nếu chỉ đạo thực hiện tốt chương trình, kế hoạch giảng dạy của giáo viên ngay các giờ chính khóa trên lớp, khi học sinh đã tiếp thu tốt bài giảng ở trên lớp thì việc học thêm là không cần thiết, bản thân phụ huynh cũng sẽ không còn lo lắng và có nhu cầu cho con đi học thêm”.

Việc chấn chỉnh DTHT cũng được thực hiện rất tốt ở hệ thống các trường dân lập, do ở đây hầu hết học sinh đều được tổ chức học 2 buổi/ngày, nên kiến thức của các em cơ bản đều đã được củng cố ở các buổi học trên lớp. Cô Nguyễn Thị Bích Huệ, Phó Hiệu trưởng Trường TH-THCS-THPT Văn Lang (TP Hạ Long), khẳng định: “Với đặc thù là trường ngoài công lập, tôi khẳng định việc DTHT chưa bao giờ là vấn đề "nóng" của nhà trường, những bức xúc về vấn đề này là không có. Tại các lớp bậc tiểu học của nhà trường có đặc thù học 2 buổi/ngày ở tất cả các buổi học nên giáo viên có điều kiện cung cấp đầy đủ lượng kiến thức, đảm bảo cho học sinh đạt chuẩn kiến thức kỹ năng. Đối với những học sinh còn hạn chế về nhận thức, giáo viên có kế hoạch cụ thể theo từng tuần trình lên nhà trường về thời gian phụ đạo. Nhà trường cũng tuyệt đối không thu tiền và phải nhận được sự đồng ý của phụ huynh học sinh về việc phụ đạo không quá 2 buổi/tuần. Đối với cấp THCS và THPT, các em đã lớn, suy nghĩ khá độc lập nên việc ép buộc đi học thêm là không thể. Trong 5 năm triển khai Chỉ thị 09 của Tỉnh ủy Quảng Ninh về chấn chỉnh công tác DTHT ở Trường không hề gặp bất kỳ một khó khăn gì”.

Cùng với nhiều giải pháp đột phá khác của ngành Giáo dục tỉnh, sau 5 năm thực hiện chỉ đạo của tỉnh về chấn chỉnh DTHT, chất lượng dạy và học trong các nhà trường đã được nâng lên rõ rệt. Ngoài buổi học bán trú cho học sinh cấp tiểu học và các lớp bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu và ôn thi tốt nghiệp PTHT, tuyển sinh đại học, tại các trường không còn tồn tại lớp học thêm được tổ chức dưới bất kỳ hình thức nào. Như vậy, mặc dù học sinh giảm hẳn thời gian cho các buổi học thêm tại trường, giảm áp lực bài vở, nhưng chất lượng giáo dục, kết quả tại các kỳ thi quốc gia của học sinh trên địa bàn tỉnh đều tăng dần từng năm. Năm học 2016-2017, Quảng Ninh có tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THPT đạt từ 25,5 điểm trở lên ở khối C, và từ 27 điểm trở lên ở các khối còn lại, tăng gấp 7 lần so với năm học trước. Kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia lớp 12, Quảng Ninh đứng thứ 11/63 tỉnh, thành phố trên cả nước.

Góp phần duy trì chất lượng giáo dục tốt, điều quan trọng hơn khiến chủ trương chấn chỉnh DTHT của tỉnh được học sinh và phụ huynh học sinh ủng hộ chính là chủ trương này đã góp phần giải tỏa áp lực cho học sinh và phụ huynh học sinh cả về vật chất và tinh thần. Việc cấm DTHT tràn lan khiến các em có nhiều thời gian hơn để vui chơi, tham gia các hoạt động xã hội. Phụ huynh cũng giảm bớt gánh nặng về kinh tế khi “phải” cho con đi học thêm và tâm lý lo lắng, “chạy đua” tìm đủ các lớp học thêm cho con em mình. Khi mà phụ huynh vẫn còn hết sức hoang mang, các cháu học sinh lại phụ thuộc rất nhiều vào định hướng của cha mẹ thì Chỉ thị số 09 và quy định về DTHT của tỉnh là đúng thời điểm và hết sức cần thiết, giúp cho môi trường giáo dục lành mạnh hơn.

Em Nguyễn Quách Ngọc Diệp (HS lớp 11, Trường Chuyên Hạ Long), tâm sự: “Nhớ lại khi mới vào lớp 6, vì học lớp chọn nên ngay từ đầu cấp em đã phải đi học thêm 3 buổi/tuần, không có thời gian để vui chơi cùng các bạn. Cũng có những lớp học thêm là tham gia tự nguyện, nhưng đều xuất phát từ tâm lý lo sợ các bạn học nhiều, mình không học sẽ bị tụt hậu. Lúc đó em còn bé, không hiểu chủ trương của tỉnh thế nào đâu, nhưng được nhà trường thông báo là không phải đi học thêm nữa thì sung sướng lắm. Tâm lý lo lắng cho việc học tập vẫn còn, nhưng vì thấy bạn nào cũng không học thêm giống mình nên yên tâm tự sắp xếp thời gian chủ động củng cố lại kiến thức. Và kết quả là em vẫn đỗ vào trường chuyên đúng như mong ước của mình”.

Chị Nguyễn Hồng Thanh (Phường Hồng Hà, TP Hạ Long) cũng yên tâm với kiến thức các con tiếp nhận được ở trên trường và chia sẻ quan điểm: “Tôi thấy chủ trương cấm DTHT tràn lan rất hợp lý. Mặt tích cực nhất của chủ trương này là thầy cô, nhà trường ngày càng phải cố gắng nâng cao hơn nữa chất lượng giảng dạy trên lớp, hạn chế tình trạng trên lớp dạy “cầm chừng”, “để dành” kiến thức cho các buổi học thêm. Bởi trường nào, thầy cô nào cũng mong muốn học trò của mình có thành tích tốt, do đó nhất định phải đầu tư hơn ở các giờ học trong trường. Tôi cũng rất đồng tình với việc cấm tuyệt đối việc dạy thêm chương trình sách giáo khoa ở cấp tiểu học, thay vào đó hãy tăng cường cho các con những kỹ năng, kiến thức xã hội”.

Lê Diệu Linh (Cổng thông tin Điện tử tỉnh)