54% người dân 'phải hối lộ mới xin được việc ở khu vực công'

Tỷ lệ người dân được hỏi cho rằng cần phải đưa hối lộ mới xin được việc làm trong khu vực công tăng từ 46% của năm 2011, lên 54% vào năm 2016.

Theo chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh ở Việt Nam (PAPI) năm 2016, được công bố ngày 4/4, khoảng 54% số người dân được hỏi cho rằng, cần phải đưa hối lộ mới xin được việc làm trong khu vực nhà nước. Tỷ lệ này là cao hơn mức 51% của năm 2015 và 46% của năm 2011.

Báo cáo PAPI được ông Đặng Hoàng Giang, Trung tâm Nghiên cứu Phát triển và Hỗ trợ Cộng đồng (Cecodes) trình bày cho hay, chỉ số kiểm soát tham nhũng khu vực công năm 2016 có xu hướng giảm điểm. Tỉ lệ người dân cho biết họ phải chi “lót tay” công chức để làm xong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tiếp tục tăng lên trong năm qua.

Ngoài ra, hiện trạng vòi vĩnh trong khu vực công ngày càng phổ biến, trong khi quyết tâm của người dân tố cáo tham nhũng, vòi vĩnh của cán bộ nhà nước “ổn định” ở mức thấp. Chỉ khoảng 3% người bị nhũng nhiễu, đòi hối lộ đã tố giác.

"Mức độ chịu đựng sự vòi vĩnh của người dân tiếp tục gia tăng. Người bị vòi vĩnh đưa hối lộ có xu hướng không tố giác nếu số tiền chưa đến 25,6 triệu đồng, cao hơn mức trung bình của khảo sát năm 2015 (23,7 triệu đồng)", ông Giang nói.

Ông Kamal Malhotra, Điều phối viên Liên Hợp quốc thường trú tại Việt Nam phát biểu tại lễ công bố.

Cũng theo ông Giang, kết quả khảo sát trên phạm vi toàn quốc phản ánh, hiện trạng vị thân khi tuyển dụng nhân lực vào khu vực công ngày càng trở nên trầm trọng, cùng với đó mục tiêu “công bằng trong tuyển dụng nhân lực vào khu vực công” được đánh giá là rất khó đạt.

Từ kết quả khảo sát, báo cáo PAPI đưa ra khuyến nghị, các cấp chính quyền cần ngăn chặn cán bộ, công chức lợi dụng chức vụ quyền hạn để tư lợi qua các hành vi như: Vòi vĩnh khi làm thủ tục hành chính, sử dụng công quỹ vào mục đích cá nhân và nhận “lót tay” trong tuyển dụng nhân sự vào khu vực công.

Ông Kamal Malhotra, Điều phối viên thường trú Liên Hợp quốc tại Việt Nam, nhận xét, “kết quả khảo sát PAPI 2016 cho thấy một bức tranh đa chiều. Một mặt, cung ứng dịch vụ công được cải thiện bền vững trong suốt sáu năm qua. Mặt khác, hầu hết các tỉnh thành lẽ ra có thể làm tốt hơn để cải thiện năng lực và thái độ của công chức, viên chức; tăng tính minh bạch, khả năng phản hồi và trách nhiệm giải trình của các cơ quan nhà nước”.

Hà Nội nằm trong nhóm có điểm thấp nhất

Theo báo cáo, điểm số tổng hợp của các tỉnh, thành năm 2016 có nét tương đồng với kết quả giai đoạn 2011-2015.

Các tỉnh, thành phố đạt điểm chỉ số tổng hợp PAPI cao tập trung nhiều hơn ở vùng Đông Bắc Bộ, duyên hải miền Trung và đồng bằng sông Cửu Long. Trong số 16 tỉnh, thành đạt điểm cao nhất có 8 địa phương khu vực Đông Bắc bộ gồm Phú Thọ, Hải Dương, Bắc Ninh, Bắc Giang, Nam Định, Thái Bình, Hưng Yên và Ninh Binh. 5 địa phương duyên hải miền Trung gồm Hà Tĩnh, Đà Nẵng, Quảng Bình, Quảng Trị và Bình Định và 3 địa phương vùng Đồng bằng sông Cửu Long gồm Cần Thơ, Bến Tre và Đồng Tháp.

Đáng lưu ý là các tỉnh Nam Định, Hà Tĩnh, Quảng Trị và Đà Nẵng vẫn duy trì vị trí của mình trong nhóm đạt điểm cao nhất qua sáu năm liên tiếp, từ 2011 đến 2016.

Các tỉnh trong nhóm điểm thấp nhất tập trung phần lớn ở khu vực miền núi phía Bắc và cực Nam. Yên Bái, Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang và Lai Châu có tên trong nhóm đạt điểm thấp nhất cùng với Cà Mau, Bạc Liêu, Trà Vinh và Kiên Giang. Đặc biệt, Lai Châu vẫn đứng trong nhóm này từ 2011 đến 2016.

Không phải địa phương có điều kiện phát triển kinh tế-xã hội không thuận lợi nào cũng đứng trong nhóm điểm thấp nhất. Năm 2016, Hà Nội có tên trong nhóm này cùng với Khánh Hòa, Quảng Ninh và Bình Dương, trong khi đây là những địa phương có điều kiện phát triển thuận lợi hơn.

Đối với Bình Dương, 2016 là năm thứ hai liên tiếp người dân địa phương đánh giá chưa cao về hiệu quả điều hành, quản lý nhà nước và cung ứng dịch vụ công.

Khảo sát PAPI 2016 được thực hiện từ tháng 8 đến tháng 11/2016, với hơn 14.000 người dân từ tất cả 63 tỉnh, thành trên cả nước được phỏng vấn ngẫu nhiên về trải nghiệm và cảm nhận của họ về hiệu quả quản trị, hành chính công và cung ứng dịch vụ công của bộ máy chính quyền các cấp.

6 nội dung được phỏng vấn gồm: Tham gia của người dân ở cấp cơ sở; Công khai, minh bạch trong việc ra quyết định ở cấp địa phương; Trách nhiệm giải trình với người dân; Kiểm soát tham nhũng trong khu vực công. Thủ tục hành chính công; Cung ứng dịch vụ công.

Báo cáo này do Trung tâm Nghiên cứu phát triển và Hỗ trợ cộng đồng (CECODES), Trung tâm Nghiên cứu khoa học và Đào tạo cán bộ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (VFF-CRT) và Chương trình Phát triển Liên Hợp quốc (UNDP) phối hợp tổ chức.

Theo Hoàng Thuỳ / VnExpress