Hệ thống kênh mương ở xã Hải Sơn (Móng Cái): Hỏng vẫn chưa được sửa

Nhiều năm qua mặc dù đã được đầu tư xây dựng hệ thống kênh mương thuỷ lợi phục vụ tưới tiêu khá bài bản, những cánh đồng ở xã Hải Sơn (Móng Cái), lại vẫn đang phải chịu cảnh “khát nước chờ mưa”. Nguyên nhân chính là hệ thống kênh mương đã bị hỏng hóc, xuống cấp nghiêm trọng mà chưa được tu sửa.

Tuyến kênh của thôn Lục Chắn, xã Hải Sơn (Móng Cái) đã bị cây cối mọc um tùm che phủ.

Những “phế tích” bên cánh đồng cạn

Hệ thống kênh mương ở xã Hải Sơn được xây dựng từ năm 2000, do Đoàn kinh tế 42 Bộ Quốc phòng xây dựng theo chính sách di dân ra vùng biên giới với tổng chiều dài là 26km chia thành nhiều tuyến kênh và hoàn thành được 18,3km. Sau khi hệ thống kênh mương này hoàn thiện đã phục vụ cho khoảng 85% diện tích đất nông nghiệp đáp ứng được yêu cầu tưới tiêu cho bà con nhân dân. Nhưng nhiều năm qua, một số tuyến kênh mương ở đây không còn khả năng cung cấp nguồn nước tưới tiêu cho sản xuất nông nghiệp nữa, do bị xuống cấp nghiêm trọng và đã trở thành những “phế tích” nằm dọc trên những cánh đồng khô, người dân ở những nơi này chỉ trông chờ vào nguồn nước duy nhất để sản xuất đó là nguồn nước tự nhiên.

Đi dọc hệ thống kênh mương dẫn nước của thôn Lục Chắn (xã Hải Sơn) chúng tôi thấy những đoạn mương khô nứt nẻ vỡ toác. Gặp anh Phùn Văn Tiên là người dân sống ở thôn Lục Chắn, anh Tiên chỉ cho chúng tôi con kênh thuỷ lợi dẫn nước tại khu vực gần nhà anh ở. Anh Tiên cho biết: Kể từ khi xây dựng đến nay, con kênh này chưa có nước bao giờ, xây dựng chỉ để cho đẹp vậy thôi. Anh dẫn chúng tôi đi dọc theo các tuyến kênh mương tại đây, theo quan sát của chúng tôi, hệ thống kênh mương nơi đây đã xuống cấp và bị quên lãng, dưới lòng mương cây cối mọc um tùm, một số thành kênh bị vỡ, đế kênh đã bị bục, càng đi sâu vào thì càng thấy khó đi hơn vì con kênh này dần dần bị che phủ bởi những bụi cây dại mọc trùm lên, nếu không quan sát thật kỹ thì không ai có thể nhìn thấy ra con kênh thuỷ lợi mà Nhà nước đầu tư hàng tỷ đồng để dẫn nước tưới tiêu cho những cánh đồng. Anh Tiên cho biết thêm, đã mấy năm nay đều không có nước, bây giờ bà con trồng hoa màu đều phải bơm nước từ giếng khoan lên để tưới vất vả lắm.

Dời Lục Chắn chúng tôi tới thôn Thán Phún Xá, hệ thống kênh mương của thôn này được xây dựng từ năm 2006 có chiều dài 800m với nhiệm vụ tưới tiêu cho khoảng 2ha diện tích đất nông nghiệp tại thôn. Dù đã vào vụ xuân nhưng do không có nước tưới tiêu nên ruộng vẫn chưa được bà con làm để gieo trồng. Anh Hoành Đức Chu, thôn Thán Phún Xá cho biết: Năm 2006 gia đình tôi được di dân đến thôn này sinh sống, từ lúc đó tới bây giờ tôi thấy tuyến kênh này chỉ dẫn nước được 2 vụ của năm 2006, còn các năm sau đó là không có nước, dân ở đây kiến nghị với các cấp chính quyền nhiều lần cho tu sửa lấy nước cho bà con, nhưng chưa có hồi âm.

Kinh phí tu sửa - bao giờ mới có?

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết trong 2 năm (2011-2012) xã Hải Sơn được đầu tư kinh phí xây dựng thêm 2km hệ thống kênh mương, nâng tổng chiều dài được cứng hoá các tuyến kênh mương của xã lên 20km. Thế nhưng thực tế số kênh mương sử dụng được thì lại rất ít. Bởi có nhiều đoạn kênh bị xuống cấp nghiêm trọng do được xây đã trên 10 năm, kênh mương chủ yếu nằm trên những địa hình đồi dốc, nên dễ bị sạt lở vào mùa mưa, lòng kênh hẹp dễ bị tắc và không đủ cung ứng nguồn nước tưới trên một diện tích rộng và dài. Đồng chí Phùn Văn Huy, Phó Chủ tịch UBND xã Hải Sơn cho biết: Xã cũng đã tiếp nhận rất nhiều ý kiến phản ánh của người dân, nhưng do kinh phí có hạn nên mỗi năm cũng chỉ bố trí được 2 triệu đồng/thôn để tu sửa khắc phục tạm thời. Xã cũng đã báo cáo với thành phố và phòng chuyên môn đã cho một số đoàn xuống khảo sát thực trạng nhưng đến nay vẫn chưa có kinh phí đầu tư sửa chữa.

Hải Sơn là xã miền núi, biên giới, nằm trong 21 xã đặc biệt khó khăn của tỉnh, trong những năm trước đây, tỉnh, TP Móng Cái đã thực hiện rất nhiều biện pháp để vận động nhân dân ở các vùng ra lập nghiệp sinh sống ở đây, xoá những điểm trắng dân cư dọc tuyến biên giới. Hệ thống cơ sở hạ tầng đã được quan tâm đầu tư để người dân yên tâm bám đất, bám bản phát triển sản xuất, góp phần tạo vùng phên dậu giàu mạnh. Chính vì vậy, TP Móng Cái cần sớm quan tâm, bố trí nguồn kinh phí để tu sửa, nạo vét hệ thống kênh mương cho xã Hải Sơn, phục vụ sản xuất của người dân trên địa bàn.

Dương Trường