Mô hình dòng họ tự quản ANTT ở Đài Xuyên

Ông Nguyễn Văn Sự, trưởng dòng họ Nguyễn, xã Đài Xuyên (Vân Đồn) kể: Trên 30 năm qua, các gia đình thuộc hai dòng họ Nguyễn và họ Phạm đến đây xây dựng kinh tế mới, luôn cần cù lao động, đùm bọc lẫn nhau vượt qua khó khăn, thử thách. Các gia đình luôn chấp hành, thực hiện tốt nghĩa vụ của công dân, góp phần tích cực xây dựng quê hương mới Đài Xuyên ngày càng đổi mới và phát triển toàn diện. Hai dòng họ phấn đấu đến năm 2015 không còn hộ nghèo...

Đài Xuyên là xã một trong những xã “134, 135” của tỉnh, hiện có trên 500 hộ với gần 2.000 khẩu, hầu hết từ các địa phương trong tỉnh (Quảng Yên, Bình Liêu, Tiên Yên) và tỉnh Thái Bình đến xây dựng kinh tế mới từ các năm 1978 và 1991. Người dân nơi đây chủ yếu sản xuất nông - lâm - ngư nghiệp; hiện còn nhiều hộ nghèo, nhiều phong tục, tập quán lạc hậu... là những bất cập, hạn chế trong phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện các phong trào thi đua, cuộc vận động, đấu tranh phòng, chống tội phạm, TNXH, giữ gìn, đảm bảo ANTT trên địa bàn.

Hai dòng họ Phạm và Nguyễn tổ chức hội nghị triển khai thực hiện quy ước, hương ước thực hiện mô hình tự quản ANTT.

Xác định rõ đặc thù của địa phương, quyết tâm xây dựng địa bàn trong sạch, môi trường lành mạnh, không có TNXH... xã và huyện đã chọn hai dòng họ Phạm, Nguyễn chiếm số đông dân số trên địa bàn để thực hiện điểm mô hình tự quản ANTT trong phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ và thực hiện tiêu chí 19 (giữ vững an ninh - trật tự an toàn xã hội) trong chương trình xây dựng nông thôn mới.

Để thực hiện hiệu quả mô hình, bên cạnh xây dựng lực lượng nòng cốt thực hiện phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ của hai dòng họ, xã hướng dẫn các dòng họ xây dựng quy ước tự quản về ANTT. Trên cơ sở đó, các dòng họ đã xây dựng Quy ước gồm 4 chương và 19 điều, quy định rõ trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi gia đình thuộc dòng họ trong việc thực hiện tự quản về ANTT gắn với thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá khu dân cư” với các việc làm cụ thể, thiết thực. Cùng với xây dựng, triển khai thực hiện các nội dung của quy ước, mỗi dòng họ còn thành lập hội đồng gia tộc, gồm những người có uy tín, năng lực, trình độ, tâm huyết với công việc, được người trong dòng tộc tín nhiệm bầu và công nhận. Hội đồng gia tộc có trách nhiệm thường xuyên kiểm tra, đôn đốc các gia đình thực hiện quy ước; luôn giữ mối liên hệ mật thiết với cấp uỷ, chính quyền, Công an xã, các tổ chức đoàn thể ở địa phương để phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo dòng họ thực hiện nhiệm vụ đảm bảo ANTT; tuyên truyền, giáo dục, vận động người trong dòng tộc chấp hành, thực hiện các chính sách, đường lối chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Ngược lại, khi trong mỗi dòng tộc có những vấn đề liên quan đến ANTT, thì chính quyền, Công an xã sẽ thông báo cho Hội đồng gia tộc có trách nhiệm gặp gỡ, giúp đỡ, giáo dục và xử lý theo quy ước của dòng họ.

Hàng năm, từng dòng họ đều tổ chức sơ, tổng kết những kết quả đã thực hiện được, thống nhất đề ra các giải pháp khắc phục những tồn tại và hướng phấn đấu trong thời gian tiếp theo; thảo luận bổ sung, điều chỉnh quy ước cho phù hợp với tình hình thực tiễn.

Trưởng Công an xã Nguyễn Văn Ken kể về hai trường hợp điển hình mà các hội đồng gia tộc đã tham gia tuyên truyền, giáo dục rất hiệu quả. Trường hợp thứ nhất: Anh Nguyễn Văn Thanh, ở thôn Voòng Tre, là đối tượng không chịu làm ăn, chuyên tụ tập cờ bạc, gây mất trật tự xã hội trong thôn, trong xã, bị Công an xã nhắc nhở rất nhiều lần. Hội đồng gia tộc họ Nguyễn đã cử người thường xuyên kèm cặp, giúp đỡ, khuyên giải. Đến nay anh Thanh đã từ bỏ tệ nạn cờ bạc, chuyên tâm vào lao động sản xuất, tham gia cùng dòng họ giữ gìn bảo vệ ANTT. Trường hợp thứ hai: Anh Phạm Văn Dũng, do đánh nhau gây thương tích, bị TAND huyện Vân Đồn xử hơn 2 năm tù, tháng 3-2011 ra tù về địa phương. Lúc đầu Dũng rất mặc cảm và tự ti, song được sự quan tâm giúp đỡ của dòng họ Phạm, Công an xã, anh Dũng đã học nghề và mở hiệu chữa xe máy, giải quyết việc làm cho một số thanh niên trong xã.

Thái Hà