Nâng cao chất lượng lao động: Khi quy định sát với thực tế

Cuối năm 2006, Luật Dạy nghề chính thức được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ X. Việc triển khai, thực hiện Luật này một cách nghiêm túc của tỉnh trong thời gian qua đã góp phần nâng cao chất lượng lao động trên địa bàn.

Ngay sau khi có Luật Dạy nghề, tỉnh đã phổ biến Luật đến tất cả các cơ sở dạy nghề đóng trên địa bàn. Đồng thời, UBND tỉnh cũng ban hành nhiều văn bản chỉ đạo công tác dạy nghề, kể cả dạy nghề cho lao động nông thôn, hỗ trợ học nghề cho lao động… Công tác tuyên truyền vận động người trong độ tuổi tham gia học nghề được tăng cường đến tận các khu phố, thôn, bản với sự tham gia của cả trưởng, phó khu, các đoàn thể trong khu. Các địa phương, cơ quan chức năng cũng kịp thời thông tin số lượng, địa chỉ, nghề, cơ sở đào tạo trên địa bàn tỉnh để người lao động nắm bắt, lựa chọn nghề theo học. Sở LĐ-TB&XH, đơn vị được UBND tỉnh giao nhiệm vụ theo dõi công tác đào tạo nghề đã tiến hành điều tra nhu cầu học nghề của người dân, nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp để định hướng đào tạo nghề phù hợp cho người lao động, tạo điều kiện giúp người lao động dễ dàng tìm việc làm sau đào tạo. Bên cạnh đó, tỉnh cũng quan tâm đến điều kiện, chất lượng đào tạo nghề của các cơ sở đào tạo. Hàng năm Sở LĐ-TB&XH đều tiến hành kiểm tra hoạt động của các cơ sở dạy nghề về việc chấp hành các quy định đăng ký hoạt động dạy nghề, hoạt động liên kết đào tạo, công tác tuyển sinh, biên soạn giáo trình, việc thực hiện chế độ chính sách với giáo viên… Qua kiểm tra cho thấy, các cơ sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh đã triển khai, thực hiện nghiêm túc Luật Dạy nghề và các văn bản hướng dẫn liên quan. Mạng lưới cơ sở đào tạo nghề cho người lao động trên địa bàn tỉnh ngày càng phát triển. Trước khi có Luật Dạy nghề, toàn tỉnh có 25 cơ sở dạy nghề thì nay đã có 37 cơ sở; trong đó, 7 cơ sở thuộc T.Ư quản lý. Phần lớn các cơ sở này đủ điều kiện về diện tích, phòng học lý thuyết, xưởng thực hành. Trang thiết bị của các cơ sở đã được đầu tư cả về số lượng và chất lượng, đáp ứng cho đào tạo nghề ở tay nghề bậc cao. Trình độ đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên dạy nghề được chú trọng hơn.

Đào tạo nghề xây, ốp lát tại Trường Trung cấp nghề Xây dựng và công nghiệp Quảng Ninh (TP Hạ Long).

Để từng bước chuẩn hoá đội ngũ giáo viên dạy nghề, nhiều cơ sở thường xuyên tổ chức các lớp học nâng cao chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên và cử giáo viên đi học nghiệp vụ sư phạm dạy nghề. Đến nay, các cơ sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh có tổng số 1.320 giáo viên; trong đó, 200 người có trình độ thạc sĩ, 758 người có trình độ đại học, còn lại là cao đẳng, nghệ nhân và trình độ khác. Hình thức đào tạo nghề cũng đa dạng hơn như: đào tạo hệ cao đẳng, trung cấp, sơ cấp, hoặc thông qua hình thức kèm cặp, truyền nghề… Nhờ vậy, các cơ sở đào tạo nghề trên địa bàn tỉnh đã thu hút được khá nhiều lao động tìm đến học nghề. Năm 2007, tuyển sinh dạy nghề trên địa bàn tỉnh được gần 25.000 người thì đến năm 2011 được trên 36.800 người và 6 tháng đầu năm 2012 là 17.845 học sinh. Nhờ vậy, tỷ lệ lao động qua đào tạo của tỉnh đạt hơn 52%. Số lao động được giải quyết việc làm cũng theo đó tăng lên, năm 2011 là 26.500 người, 6 tháng đầu năm 2012 được 15.350 người.

Dẫu vậy, công tác dạy nghề trên địa bàn tỉnh vẫn còn những tồn tại, hạn chế. Đội ngũ giáo viên của các cơ sở dạy nghề thuộc địa phương quản lý, nhất là giáo viên của các trung tâm dạy nghề, các đơn vị, doanh nghiệp tham gia dạy nghề còn thiếu về số lượng và chưa đạt chuẩn về chất lượng tính theo cơ cấu nghề đào tạo. Quy mô đào tạo của các cơ sở này còn nhỏ; việc liên thông từ hệ trung cấp nghề, cao đẳng nghề lên đại học chưa thực hiện thuận lợi như trung cấp, cao đẳng chuyên nghiệp nên điều kiện tuyển sinh khó khăn. Nhiều cơ sở dạy nghề và doanh nghiệp chưa có sự tìm hiểu, phối hợp chặt chẽ với nhau dẫn đến việc tìm đầu ra cho lao động sau đào tạo còn hạn chế. Đa phần lao động mới tập trung học hệ sơ cấp nghề, còn hệ cao đẳng, trung cấp nghề vẫn chưa thu hút được nhiều. Cụ thể từ năm 2007 đến hết 6 tháng đầu năm 2012, toàn tỉnh có 181.832 lao động được đạo tạo nghề thì đào tạo ở hệ sơ cấp nghề và đào tạo dưới 3 tháng đã chiếm tới 135.148 người; chỉ còn gần 46.700 người được đào tạo ở trình độ cao đẳng nghề và trung cấp nghề.

Hiện nay, Sở LĐ-TB&XH đã tham mưu cho UBND tỉnh đề xuất lên Quốc hội, các bộ, ngành T.Ư sửa đổi một số điều trong Luật Dạy nghề và các văn bản liên quan nhằm tạo điều kiện tối ưu cho các trường, cơ sở đào tạo nghề. Đồng thời, thông qua đó có nhiều hơn chính sách khuyến khích để thu hút người dân tham gia đào tạo nghề, từ đó góp phần nâng cao hơn nữa chất lượng lao động trên địa bàn, đưa tỉnh ngày càng phát triển bền vững.

Thu Nguyệt