Đội thu gom rác - Niềm vui của người dân thôn quê

Trong kế hoạch thực hiện lộ trình xây dựng nông thôn mới của tỉnh Quảng Ninh, mục tiêu đến năm 2013, 100% các xã đồng bằng có các tổ thu gom xử lý rác. Tuy là cái đích của năm sau, nhưng cho đến nay hầu hết các xã đồng bằng trong tỉnh đều đã có tổ thu gom rác.

Thị xã Quảng Yên là nơi đặc trưng nhất của vùng đồng bằng nông thôn Quảng Ninh, đã có 100% các thôn, khu phố của các phường, xã đều đã có tổ thu gom rác. Trước đây Quảng Yên có nhiều con sông có một thời nhiều khúc sông và kênh mương bị ô nhiễm, do một số người vô ý thức có thói quen đổ rác ra sông. Đến nay hình ảnh đó đã mất dần, vì có sự vào cuộc tích cực của Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên thị xã, phối hợp với các phường, xã mở những cuộc tuyên truyền vận động giữ xanh, sạch cho các dòng sông, kênh mương. Người dân các phường, xã đã lập ra các đội thu gom rác thải ở các thôn và đóng góp hàng ngàn ngày công lao động khơi thông dòng chảy. Thị xã đã hỗ trợ các phường, xã mua 157 xe gom rác trang bị cho 100% các thôn, khu phố, đồng thời trích ngân sách hỗ trợ bà con tiền chi cho việc dọn sạch bèo ô nhiễm hệ thống mương ngòi, ủ bèo tây làm phân bón. Tính đến nay các phường, xã có sông, kênh mương đã xử lý được khoảng 300 tấn bèo tươi, tương đương với việc thu dọn khoảng 11ha diện tích mặt nước. Từ những việc làm thiết thực đó mà ý thức của người dân nông thôn Quảng Yên cũng đã được nâng cao hơn nhiều, người dân đã thấy rõ được tác hại của việc đổ rác bừa bãi ra sông. Tuy đôi khi đâu đó vẫn còn hình ảnh khúc sông gây phản cảm nhưng so với trước đây đã ít hơn nhiều lần.

Các con đường của xã Nguyễn Huệ (Đông Triều) đều sạch đẹp.

Không chỉ các xã vùng đồng bằng, các xã miền núi, hải đảo cũng đang dần hình thành các đội thu gom rác. Xã Đầm Hà (huyện Đầm Hà) hình thành những đội dọn vệ sinh môi trường qua Dự án “Mô hình thu gom rác thải vệ sinh môi trường nông thôn” từ tháng 9 năm 2009, do Hội Nông dân tỉnh triển khai giúp đỡ. Ngoài ra, người dân trong xã còn đóng góp thêm tiền để xây bể chứa rác trung chuyển, mua 15 xe thu gom rác và 260 thùng đựng rác tại hộ gia đình. Bà Lê Thị Tác là người dân trong xã cho hay: “Từ khi có Dự án về môi trường đưa vào xã, tôi thấy khoẻ hẳn người ra. Bà con trong xã vui vẻ đoàn kết hơn, vì ngày xưa người sống gần bãi rác khó chịu với người vứt rác bừa bãi lắm”. Nguyễn Huệ là xã miền núi của huyện Đông Triều, trước đây cũng có nhiều vấn đề về rác thải. Nay Nguyễn Huệ có nhiều “con đường sáng - đẹp - an toàn” và là xã tiêu biểu của huyện Đông Triều về công tác vệ sinh môi trường, để đạt được những kết quả này có sự đóng góp đáng kể của đội ngũ vận chuyển rác của các thôn. Ông Nguyễn Kim Dự, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: “Cái chính là việc tuyên truyền nâng cao ý thức của người dân, khi người dân cùng đồng thuận thì mọi việc đều đơn giản. Đội thu gom rác hoạt động không nhiều, chỉ 2 ngày 1 lần. Nếu người dân xả rác bừa bãi, thì đội thu gom rác dù làm việc tích cực đến mấy cũng chưa chắc gì đã sạch được”.

Ở các xã đảo như Minh Châu, Quan Lạn (huyện Vân Đồn) cũng dần hình thành các đội thu gom rác thải. Công việc này được tuyên truyền trên loa đài truyền thanh của xã và các thôn. Tại xã Minh Châu, chính quyền xã, các đoàn thể và trưởng các thôn trong xã đã tổ chức phát động các hộ dân tham gia thu gom rác ở nhiều điểm trên trục đường liên xã, liên thôn. Xã đã có 1 xe tải mới để vận chuyển, thu gom rác thải được hỗ trợ từ Dự án “Xây dựng mô hình cộng đồng bảo vệ và khai thác tài nguyên môi trường biển nhằm phát triển du lịch sinh thái biển tại xã Minh Châu, huyện Vân Đồn” của Quỹ môi trường toàn cầu (GEF-SGP), do Hội Nông dân tỉnh chủ trì, bắt đầu triển khai từ quý I-2012. Để thực hiện dự án này, chính quyền địa phương đã tổ chức tuyên truyền người dân thu gom rác thải, dọn vệ sinh môi trường trong khu vực xã, đồng thời làm việc với doanh nghiệp hỗ trợ san gạt bãi chứa rác và làm đường từ đường trục chính đến bãi chứa rác. Xã Quan Lạn cũng đã hình thành Đội thu gom rác tư nhân mà quỹ hoạt động cũng từ nguồn xã hội hoá.

Vậy là niềm vui công tác môi trường đã dần đậm nét trên các con đường thôn quê, từ khi hình thành các đội xử lý thu gom rác thải. Tuy nhiên, hoạt động của các đội thu gom rác vẫn chưa “phủ sóng” được hết các làng quê nên tình trạng rác tồn đọng, bừa bãi ở nhiều nơi vẫn còn. Bên cạnh đó, vấn đề quy hoạch các điểm tập trung rác chưa được các địa phương quan tâm, gây khó khăn cho hoạt động của các đội.

Anh Vũ