Dạy học cho... nông dân

Giờ đây, anh nông dân Nguyễn Minh Thuỷ, thôn Tân Hợp, xã Quảng Tân, huyện Đầm Hà đã rất mãn nguyện. Vì toàn bộ số gốc ổi trồng trong khu đồi rộng 3ha của gia đình anh đã thu hoạch xong. Số tiền lãi thu được từ trồng ổi không những giúp anh trả hết nợ lại còn có thể rủng rỉnh trong chi tiêu, sinh hoạt và để dành. Để có được “nụ cười thu hoạch” ấy, trong thực tế, anh Thuỷ đã phải trả giá quá đắt khi thất bại qua hàng loạt các mô hình kinh tế, từ nuôi bò, trồng tre bát độ đến nuôi lợn. Những mô hình này đã ngốn vào gia sản của anh gần trăm triệu đồng mà vẫn lỗ. Thế nhưng cuối cùng, thành công đến với anh lại chính là cây ổi nằm ở góc vườn, mà trước đây do mải mê với những “tư tưởng lớn” anh đã không hề để ý đến nó .

Còn anh nông dân Vi Sòi Thắng, thôn Trung Lương, xã Tràng Lương, huyện Đông Triều cũng không kém phần hỷ hả với công việc làm ăn của mình. Năm 2011 vừa qua, anh đã thu được gần 1 tỷ đồng từ việc nuôi lợn theo mô hình trang trại. Nhưng chỉ hơn 1 năm trước đó, cũng là công việc này mà anh lao đao thua lỗ gần 200 triệu đồng. Anh Thắng được cán bộ xã Tràng Lương tạo điều kiện cho đi tham quan các mô hình trang trại lợn làm ăn tốt của xã bạn. Từ những buổi tham quan này, anh rút ra kết luận “Nếu cứ quan niệm rằng “bẩn như lợn” để rồi áp dụng vào chăn nuôi là sai. Con lợn rất cần ở vệ sinh sạch sẽ mới tránh được dịch bệnh”. Thế nhưng để “nạp” được những điều tưởng như đã biết rồi đó vào bộ nhớ, anh Thắng đã suýt phải bán nhà đi để có tiền trả nợ.

Những câu chuyện như của anh Thuỷ, anh Thắng không phải là hiếm gặp. Và từ những câu chuyện này, khiến không ít người phải bận tâm, suy nghĩ, giá như trước đó, những người như anh Thuỷ, anh Thắng đều được qua các lớp đào tạo nghề, hay được định hướng nghề nghiệp thì họ đã không phải trả một khoản “học phí” cao như vậy.

Trung tuần tháng 4 vừa qua, Đoàn giám sát công tác triển khai thực hiện đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn Quảng Ninh do Ban Văn hoá - Xã hội (HĐND tỉnh) đã tiến hành kiểm tra công tác dạy nghề ở các huyện, thị trong tỉnh. Ở những nơi đến kiểm tra, Đoàn giám sát đều yêu cầu các Trung tâm hướng nghiệp và giáo dục thường xuyên các địa phương nên coi trọng hướng nghiệp, dạy nghề cho bà con ở các xã nông thôn hơn là chỉ chăm lo dạy bổ túc văn hoá cho học sinh. Điều này cũng xuất phát từ thực tế, hiện nay, đa phần những người nông dân đều không qua các lớp học nghề, hoặc cùng lắm họ chỉ theo những lớp được hỗ trợ tiền học; và rất ít khi họ tự móc hầu bao trả tiền học phí để tự trang bị cho mình lượng kiến thức nhất định để làm nghề, phát triển kinh tế. Trong khi đó lại không có cơ sở dạy nghề nào dạy người dân cách cọ xát với thực tế thị trường. Hay nói cách khác, người nông dân được tham gia các lớp học cách làm ra sản phẩm, nhưng lại không được học cách tiêu thụ sản phẩm đó. Do vậy, sản phẩm của họ làm ra dù tốt cũng không hẳn là đã có kết quả tốt. Nhiều xã trồng mía, mía lên xanh tốt nhưng nông dân lại ngồi ngắm mía mà buồn vì không bán được. Hay như việc nuôi nhím theo phong trào bán nhím giống, cuối cùng rơi vào tình trạng nhím giống cứ để làm giống, vì nếu bán theo giá nhím thịt thì lỗ v.v.. Và cuối cùng hậu quả là không cách này thì cách khác người nông dân vẫn phải trả học phí (đôi khi là quá cao) để có được những “bài học” về thương trường nếu như họ chỉ học “cung” mà không học “cầu”.

Anh Vũ