Đào tạo nghề cho người khuyết tật: Thêm nhiều hy vọng mới

Bám sát mục tiêu nâng cao kỹ năng nghề, tạo việc làm và thu nhập cho lao động nông thôn, chương trình dạy nghề cho lao động nông thôn (theo đề án 1956 của Chính phủ) trong thời gian qua đã dành sự quan tâm đến các đối tượng yếu thế, trong đó người khuyết tật. Năm 2011, theo kế hoạch đặt ra, toàn tỉnh mở 7 lớp với 245 học viên cho đối tượng này. Các học viên ngoài phần được hỗ trợ học phí còn được hưởng tiền ăn ở với mức 15.000/ngày, tiền đi lại với mức 200.000 đồng/người/khoá. Tuy nhiên, kết quả thực tế trong hoạt động dạy nghề cho người khuyết tật không được như mong muốn nếu không nói là thấp. Năm 2011 vừa qua, toàn tỉnh chỉ mở được 4 lớp với tổng số 140 học viên. Trong đó, trong hàng chục cơ sở dạy nghề có khả năng dạy nghề cho người khuyết tật năm 2011, thì chỉ có 3 đơn vị mở được lớp. Đó là Công ty CP Mai Hoàng với 2 lớp móc chỉ; Công ty TNHH Dạy nghề thủ công nhân đạo Quảng Ninh với một lớp mộc xây dựng; Trung tâm giới thiệu việc làm và dạy nghề Liên đoàn Lao động tỉnh với lớp kỹ thuật chế biến món ăn và phục vụ. Điều đáng nói hơn là tỷ lệ người học có việc làm sau đào tạo tại các lớp nghề này tương đối thấp. Nguyên nhân của tình trạng trên được cho là do khó khăn trong việc huy động người học.

Anh Đinh Viết Quang, tổ 33, khu 3, phường Cao Xanh (TP Hạ Long) là một trong số ít người tàn tật tự tạo được việc làm để ổn định cuộc sống.

Anh Phạm Thắm, Phó Giám đốc Công ty CP Mai Hoàng cho biết: “Chúng tôi đã tham gia dạy nghề cho người khuyết tật từ nhiều năm nay rồi. Có thể nói đối với lĩnh vực này chúng tôi là một trong những đơn vị tích cực nhất. Trước mỗi khoá học chúng tôi cử người làm việc với địa phương nắm bắt nhu cầu, rồi phối hợp xuống tận xã, phường, thậm chí là khu xóm để phổ biến chính sách và các nội dung liên quan. Tại một số xã vùng núi, hải đảo chúng tôi còn phối hợp tổ chức gặp mặt dân trong các nhà văn hoá để tuyên tuyền vận động các đối tượng tham gia học nghề. Tuy nhiên, số người đăng ký tham gia rất hạn chế”. Cùng ý kiến với anh Thắm, anh Nguyễn Ngọc Thanh, cán bộ Trung tâm giới thiệu việc làm và dạy nghề Liên đoàn Lao động tỉnh khẳng định: “Không giống như các đối tượng khác, thực tế việc vận động người khuyết tật học nghề rất khó. Ngoài việc người học có những hạn chế nhất định trong thực hiện các chức năng vận động, nghe, nhìn... ảnh hưởng không nhỏ đến việc học và làm việc sau này thì không ít người còn mang gánh nặng tâm lý, chưa thực sự tự tin và sẵn sàng học nghề, hoà nhập cộng đồng. Đấy là chưa kể các cơ sở dạy nghề cho người tàn tật còn vướng trong việc chọn nghề gì phù hợp cho người khuyết tật, hướng tạo việc sau đào tạo cho họ như thế nào là tốt...”.

Từ những bất cập trên, chương trình đào tạo nghề cho lao động nông thôn năm 2012 này đã có sự thay đổi hợp lý hơn. Cụ thể thay vì đặt ra chỉ tiêu mở lớp và phân khai kinh phí riêng cho đối người người tàn tật như trước kia thì nay người tàn tật được xét chung trong nhóm đối tượng 1 (nhóm đối tượng được ưu tiên). Theo anh Trần Văn Thu, Trưởng Phòng Dạy nghề, Sở LĐ-TB&XH cho biết: “Với có chế như vậy sẽ có cái thuận là người khuyết tật nếu có nhu cầu học nghề hoàn toàn có thể tham gia theo học tại bất cứ lớp nghề nào. Từ đây người học có nhiều cơ hội lựa chọn ngành nghề phù hợp với khả năng và nhu cầu của mình hơn; các cơ sở đào tạo nghề cũng không gặp vướng mắc trong việc phải đảm bảo đủ sĩ số cho một lớp học (thông thường là 35 người). Ngoài ra thì các cơ sở dạy nghề, nếu như có đủ khả năng mở các lớp riêng và đáp ứng nhu cầu nhân lực của đơn vị, mở rộng quy mô sản xuất thì vẫn có thể tranh thủ nguồn kinh phí từ Quỹ giải quyết việc làm cho người tàn tật của tỉnh...

Có thể khẳng định sự điều chỉnh cơ chế đào tạo nghề cho người khuyết tật theo chương trình đào tạo nghề cho lao động nông thôn nói trên sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người học và cả các cơ sở dạy nghề dành cho người khuyết tật. Đặc biệt là trong điều kiện hiện nay tổng Quỹ giải quyết việc làm cho người tàn tật của tỉnh đang đạt khá lớn, tính đến hết tháng 3 vừa qua đạt 10,8 tỷ đồng, trong khi đó vấn đề sử dụng nguồn quỹ này để hỗ trợ cho người tàn tật lại đang bị triển khai chậm.

Thanh Bình