Doanh nghiệp tiên phong trong ATVSLĐ-PCCN

Ngành Than được biết đến là ngành khai thác khoáng sản nặng nhọc, độc hại và nguy hiểm. Đặc biệt, đến nay, điều kiện khai thác ngày càng gặp khó khăn do có gần 90% cơ sở khai thác than của toàn Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) là khai thác than hầm lò, phải xuống âm hàng trăm mét. Các đơn vị khai thác than lộ thiên, tài nguyên ngày càng cạn kiệt, khai trường xuống sâu, phức tạp tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn. Trước những khó khăn đó, tập thể cán bộ, công nhân Vinacomin đang nỗ lực xây dựng văn hoá an toàn vệ sinh lao động - phòng chống cháy nổ (ATVSLĐ-PCCN) với những giải pháp thiết thực nhằm giảm thiểu tối đa nhất những rủi ro không đáng có.

Nhìn lại những năm trước đây, Vinacomin thường gặp tổn thất về người và tài sản do những yếu tố khách quan, chủ quan gây ra. Đặc biệt, theo thống kê của Sở LĐ-TB&XH tỉnh, 10 năm trở lại đây ngành Than đã có hơn 300 người bị chết do tai nạn lao động (TNLĐ). Những con số thiệt hại có thể kể đến như: Năm 2006 số người chết do TNLĐ là 50 người; năm 2008 là 34 người và năm 2010 là 42 người. Năm 2011 là năm Vinacomin có số vụ TNLĐ và số người tử nạn vì lao động thấp nhất trong những năm trở lại đây. Năm 2011, toàn Tập đoàn chỉ xảy ra 17 vụ TNLĐ nghiêm trọng, làm chết 19 người. So với năm 2010, số vụ TNLĐ nghiêm trọng giảm hơn một nửa và số người chết giảm gần 55%.

Nhờ được đầu tư, trang thiết bị thăm dò túi nước, các an toàn viên đã kịp thời phát hiện và xử lý các tình huống, giảm tối đa tai nạn bục nước trong hầm lò. (Trong ảnh: An toàn viên Công ty Than Mạo Khê tháo nước trong hầm lò). Ảnh: Mạnh Hùng

Ông Vũ Thành Lâm, Phó Tổng Giám đốc Vinacomin cho biết: Do đặc thù của ngành công nghiệp than và khoáng sản, đa phần lao động, làm việc trong điều kiện nặng nhọc, độc hại và nguy hiểm, đặc biệt đối với khai thác than hầm lò… Sản xuất mở rộng, nhịp độ làm việc tăng, khai thác xuống sâu khiến mối nguy hiểm do áp lực mỏ, mức độ tích tụ khí ngày càng tăng. Các vỉa than càng sâu thì điều kiện địa chất càng phức tạp, nhiều uốn nếp, đứt gãy, độ dốc cao. Đây là những lý do dẫn đến việc gia tăng nguy cơ nổ khí, bục túi nước… Chính vì vậy, Vinacomin luôn xác định mục tiêu an toàn luôn được đặt lên hàng đầu.

Xác định việc thiệt hại về người và tài sản do mất ATVSLĐ sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển chung của Tập đoàn và với quan điểm vì con người, coi con người vừa là động lực, vừa là mục tiêu của sự phát triển, Tập đoàn đặc biệt quan tâm đến vấn đề chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ người lao động. Nhận thức đầy đủ ý nghĩa của công tác ATVSLĐ-PCCN trong ngành Than, Tập đoàn đã có nhiều chủ trương, giải pháp nhằm cải thiện một bước điều kiện làm việc, ngăn ngừa, hạn chế TNLĐ và bệnh nghề nghiệp như đẩy mạnh triển khai nhiều nhóm giải pháp bảo đảm an toàn cao nhất trong lao động. Theo đó, đã thành lập bộ máy an toàn chuyên trách từ Tập đoàn đến các đơn vị thành viên do trực tiếp phó tổng giám đốc tập đoàn phụ trách. Tiếp đó là các đơn vị Thanh tra mỏ, Ban an toàn bảo hộ lao động cùng hai đơn vị trực thuộc là Trung tâm Cấp cứu mỏ và Trung tâm An toàn mỏ trực tiếp thực hiện công tác ATVSLĐ để tăng cường giám sát, kiểm tra trong hoạt động khai thác. Các đơn vị chuyên trách này chịu trách nhiệm kiểm tra, giám sát định kỳ hoặc đột xuất tại các cơ sở sản xuất, đồng thời phân loại mỏ có nguy cơ mất an toàn về khí, túi nước để lên kế hoạch đầu tư, ứng phó...

Để tăng cường trách nhiệm của người điều hành, Tập đoàn đã giao trách nhiệm trực tiếp, cũng như lập cơ chế xử lý người đứng đầu tại đơn vị khai thác than. Nếu đơn vị nào để xảy ra tai nạn nghiêm trọng thì người đứng đầu phải chịu trách nhiệm trước Tập đoàn. Do vậy, để kiểm soát một cách cụ thể nhất, hiện từ Tập đoàn đến các đơn vị thành viên đều xây dựng hệ thống giám sát viên an toàn để kiểm tra, giám sát từng công trường, phân xưởng, từng ca sản xuất. Tập đoàn giao phó giám đốc phụ trách an toàn chỉ làm công tác an toàn chứ không chịu trách nhiệm công việc khác.

Nhằm cải thiện điều kiện cho người lao động, cũng như hạn chế mức thấp nhất những rủi ro, Tập đoàn cũng đã tập trung trang bị tối đa các phương tiện hỗ trợ, thiết bị giảm thiểu rủi ro như: Tại hầu hết các mỏ, công nhân hầm lò đã được di chuyển bằng phương tiện cơ giới, vừa giảm được thời gian di chuyển đến điểm khai thác vừa đảm bảo an toàn khi đi lại trong lò. Ngoài ra, 100% công ty hầm lò của Vinacomin đã trang bị đầy đủ các thiết bị cảnh báo khí tập trung tự động; hệ thống quạt gió chính, đảo chiều góp phần quan trọng trong công tác phòng chống cháy nổ. Đồng thời đưa hệ thống tự động kiểm soát người ra, vào lò; trang bị thiết bị định vị trong hầm lò được gắn trên trang phục bảo hộ của công nhân nhằm kiểm soát hoạt động và ứng cứu; hệ thống đàm thoại không dây để điều hành sản xuất, xử lý các vướng mắc cũng như các sự cố xảy ra từ mặt bằng đến các vị trí sản xuất trong hầm lò. Các thiết bị khoan thăm dò, tháo nước, tháo khí, hệ thống giám sát, thông tin liên lạc… được đầu tư đồng bộ để đảm bảo khai thác an toàn.

Để nâng cao ý thức, xây dựng văn hoá về ATVSLĐ-PCCN đến với các cán bộ, công nhân, Vinacomin đã phát động các phong trào thi đua, thưởng cho công tác ATVSLĐ-PCCN với mục tiêu năm sau giảm tai nạn so với năm trước. Xây dựng các tiêu chí mỏ hầm lò “Mỏ sạch - Mỏ an toàn - Mỏ tiết kiệm tài nguyên - Mỏ sản lượng cao - Mỏ ít người tai nạn... tiến tới mục tiêu “Tai nạn là không”... Thêm nữa, tiến hành xây dựng bộ máy, quy chế công tác tuyên truyền, giáo dục, nhằm không ngừng hoàn thiện bộ máy quản lý công tác ATVSLĐ toàn hệ thống. Đến nay, 100% các đơn vị trong ngành Than đã thành lập được ban chỉ đạo về ATVSLĐ-PCCN ở cơ sở; thành lập hội đồng bảo hộ lao động. Tập đoàn thường xuyên tổ chức sát hạch kiến thức về ATVSLĐ-PCCN cho các giám đốc điều hành mỏ; tổ chức huấn luyện cho cán bộ điều hành sản xuất ở các đơn vị hầm lò về sử dụng trang thiết bị cấp cứu mỏ, các thiết bị kiểm tra an toàn… Tổ chức tốt công tác khám sức khoẻ định kỳ, nhằm phát hiện bệnh sớm để có biện pháp phòng, chống các nguy cơ mắc bệnh nghề nghiệp. Đồng thời phát động sâu rộng phong trào tự chủ an toàn với 5 nguyên tắc: Bảo vệ an toàn của bản thân; bảo vệ an toàn cho đồng nghiệp; tuân thủ quy định, nội quy đã định; không làm những việc không biết; hỏi những việc không hiểu, nhằm thực hiện mục tiêu “An toàn - tăng trưởng - hiệu quả” trong toàn ngành Than.

Hằng năm, các đơn vị trực thuộc Tập đoàn đã tích cực hưởng ứng Tuần lễ quốc gia ATVSLĐ-PCCN, tổ chức thành cuộc vận động với nhiều nội dung, hình thức hoạt động phong phú từ mít tinh, tuyên truyền cổ động, giáo dục, đến các biện pháp thiết thực, cụ thể, phù hợp với đặc thù hoạt động huấn luyện, diễn tập, lao động sản xuất của đơn vị mình. Nhiều đơn vị đã trang bị loa phát thanh tới tận các điểm khai thác sâu trong lò để thường xuyên tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người lao động, từng bước hạn chế tai nạn lao động, sự cố cháy nổ, bệnh nghề nghiệp...

Với nhiệm vụ hoàn thành khai thác 48,9 triệu tấn than, đạt doanh thu 67.233 tỷ đồng trong năm 2012. Công tác đảm bảo ATVSLĐ-PCCN luôn là công tác trọng tâm của Tập đoàn bởi đây là một trong những yếu tố quan trọng góp phần phát triển sản xuất ổn định và bền vững.

Đỗ Phương