Điện về sáng bản vùng cao

Đến Bình Liêu những ngày cuối năm, không gian trên các ngả đường như bừng sáng, xua tan đi cái giá lạnh cắt da, cắt thịt khi được khoác trên mình một màu áo mới tươi đẹp của hoa sở, hoa mận. Hương sắc mùa xuân đã lan toả khắp các bản, làng, thôn xóm. Đồng bào các dân tộc vùng cao năm nay ăn Tết trong niềm vui mới, vì không chỉ sắp có con đường 18C rộng mở về xuôi, mà còn có dòng điện lưới quốc gia đang vươn xa về các thôn, bản...

Hệ thống cột điện đang được dựng khẩn trương đảm bảo tiến độ kéo điện lưới quốc gia về bản cho nhân dân vùng cao xã Hoành Mô (Bình Liêu).

Chiếc xe máy của anh kỹ sư điện ì ạch “bò” lên những đồi, dốc cheo leo đưa chúng tôi đến thôn Nậm Đảng, xã Hoành Mô, huyện Bình Liêu. Đứng từ trên đỉnh núi ngắm nhìn hàng cột điện mới, băng qua những ngọn núi cao, qua những con suối để “cõng” điện đến cho bản người Dao, chúng tôi phần nào cảm nhận được sự đổi thay ở xã vùng cao này.

Đồng chí Hoàng Huy Trọng, Bí thư Đảng uỷ xã Hoành Mô cho biết: Trước đây vùng đất này là những quả đồi không có người ở, sau những tháng ngày vất vả khai hoang, cuộc sống của bà con nơi đây đã dần ổn định. Tuy nhiên, các hộ dân vẫn phải sống trong cảnh đèn dầu, điều này đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến việc phát triển kinh tế - xã hội của người dân trong thôn. Hiện hầu hết các hộ dân trong thôn đều là hộ nghèo, cuộc sống chủ yếu trông vào cây lúa, cây ngô. Tuy nhiên, cũng chỉ có cái ăn, nhà nào dư dả hơn thì mang ra chợ bán kiếm chút tiền để chi tiêu sinh hoạt hàng ngày. Còn nếu mất mùa thì hầu như nhà nào cũng phải chịu cảnh thiếu ăn. Vì phải lo kiếm ăn nên việc học hành của trẻ em ít được người lớn chú trọng, thêm vào đó là việc khó khăn trong đi lại. Hiện tại ở thôn mới có một điểm trường từ lớp 1 đến lớp 3, muốn học cao hơn các em phải đi qua quãng đường đồi quanh co dài vài km. Vì vậy nhiều em ở nhà đi làm hoặc lấy vợ, lấy chồng. Sống chung với cái đói, cái nghèo nên bà con nơi đây có nhiều ước mơ để mong muốn cải thiện cuộc sống, đặc biệt là nguồn điện thắp sáng. Đến nay, sự khát khao cháy bỏng của người dân sắp trở thành hiện thực. Những cây cột ngất ngưởng, nặng trịch được vận chuyển qua các triền đồi đưa lên đỉnh cao. Bà con không biết giá trị của nó là bao nhiêu tải ngô, bằng mấy con trâu nhưng họ hiểu công sức bỏ ra để có một cây cột về tới thôn, bản là rất lớn để mang cái điện về với dân bản.

Nậm Đảng là một những thôn nghèo và khó khăn của xã Hoành Mô, phần đông là đồng bào dân tộc Dao sinh sống. Lâu nay người dân vẫn phải sống trong cảnh nghèo khó. Hiện tỉ lệ hộ nghèo ở các địa phương này còn khá lớn, chiếm tới 20%. Nguyên nhân, do cơ sở hạ tầng còn nhiều thiếu thốn, đặc biệt là chưa có điện lưới quốc gia. Trước nhu cầu bức thiết này, kế hoạch đầu tư phát triển lưới điện nông thôn trên địa bàn đã được UBND tỉnh và Công ty Điện lực I (nay là Tổng Công ty Điện lực miền Bắc) thống nhất cùng phối hợp đầu tư từ tháng 8-2009. Theo đó, sẽ đầu tư cho 144 thôn, khe, bản chưa được sử dụng điện lưới quốc gia của 11 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh. Dự án có tổng mức đầu tư khoảng 300 tỷ đồng, được chia làm 2 giai đoạn (giai đoạn 1: 38,2 tỷ đồng; giai đoạn 2: 261,8 tỷ đồng) thời gian thực hiện trong 3 năm 2009-2012, khi hoàn thành sẽ giải quyết cho 12.342 hộ được sử dụng điện lưới quốc gia. Nguồn vốn đầu tư cho dự án này được UBND tỉnh và Tổng Công ty Điện lực miền Bắc cam kết thực hiện với nội dung: Ngành Điện làm chủ đầu tư và vay vốn ngân hàng để thực hiện xây dựng toàn bộ hệ thống lưới điện quốc gia khu vực nông thôn trên địa bàn tỉnh. Tỉnh sẽ hỗ trợ phần lãi suất vốn đầu tư xây dựng đường dây trung áp và trạm biến áp trong thời gian 3 năm và chịu chi phí phần vốn đầu tư xây dựng hệ thống hạ áp. Việc đầu tư xây dựng công trình lưới điện này nhằm từng bước hoàn thiện cơ sở hạ tầng thiết yếu, góp phần phát triển kinh tế - xã hội các xã vùng cao.

Đóng điện, đưa vào sử dụng trạm biến áp 22/0,4KV-160KVA (quý III-2011) tại thôn Lục Phủ, xã Bắc Sơn (TP Móng Cái) - Gói thầu số 4, số 5 thuộc Dự án xây dựng điện lưới nông thôn Quảng Ninh, giai đoạn 1.

Nậm Đảng là 1 trong 4 thôn của xã Hoành Mô thuộc gói thầu số 4 và 5 Dự án xây dựng lưới điện nông thôn (giai đoạn I) do Công ty Đầu tư Xây dựng Phú Minh thực hiện. Hiện nay gói thầu này đã hoàn thành khoảng 70% khối lượng công việc gồm lắp đặt trạm biến áp, dựng cột. Theo kế hoạch sẽ đóng điện trước Tết Nguyên đán Nhâm Thìn. Điện về làm thoả lòng mơ ước từ bao đời nay của bà con nơi đây. Ngày đóng điện lưới quốc gia sẽ trở thành ngày hội không thể nào quên với người dân nơi đây. Đồng chí Hoàng Huy Trọng, Bí thư Đảng uỷ xã Hoành Mô, cứ nhắc đi, nhắc lại: “Phấn khởi quá rồi! Bà con vùng cao chúng tôi cảm ơn Đảng và Nhà nước nhiều lắm! Có điện, người dân sẽ có cơ hội thoát nghèo”. Hình dung ánh mắt trong veo và hồn nhiên của những em bé học bài dưới ánh sáng điện lung linh, chúng tôi càng hiểu hơn sự quan tâm của Đảng, Nhà nước trong việc đầu tư xây dựng hạ tầng, rút ngắn khoảng cách giữa các vùng miền. Việc đưa điện lưới quốc gia lên vùng cao đã và sẽ góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Hiện nay, tuy cái nghèo vẫn còn, nhưng khi có điện, nhiều nhà đã cố gắng sắm đài, ti vi; mua quạt điện, nồi cơm điện... phục vụ cuộc sống hàng ngày. Người dân vùng cao nay không còn phải thổi lửa, chong đèn mà chỉ cần ấn nhẹ vào công tắc điện là ánh sáng toả khắp nhà. Hàng đêm, trẻ em không còn phải học bài dưới ánh đèn dầu leo lét... Xuân này, có lẽ là mùa xuân không thể quên đối với người dân vùng cao bản Nà Sa, Nậm Đảng. Những ngày cuối năm nhà nào cũng bận trang hoàng lại nhà cửa để đón Tết. Trong căn nhà ấm cúng nâng niu chiếc đèn dầu tự tạo, coi đó như một kỷ vật đã gắn bó nhiều năm với đời sống sinh hoạt của gia đình, chị Dương Tài Múi, thôn Nậm Đảng hồ hởi: Mọi năm chưa có điện thì nhà cửa để thế nào cũng được. Năm nay, có điện thì phải khác chứ. Hơn nữa, có điện, người dân vùng cao chúng tôi sẽ có điều kiện đầu tư phát triển kinh tế, cuộc sống dần đổi thay. Anh Chíu Vằn Lềnh không giấu được niềm vui: Mình đi nhiều nơi nhìn mọi người được sử dụng cái điện mà thấy thèm lắm. Nay được Nhà nước quan tâm đã cho cái điện bà con vui lắm. Trước đây nhà mình cũng tích cóp được ít tiền mua cái ti vi nhưng do sử dụng thuỷ điện nhỏ không đủ công suất để xem nên phải bán rồi. Đây là cái Tết đầu tiên người dân Nậm Đảng được sử dụng điện lưới quốc gia. Điện về tận bản làng, gia đình cũng cố gắng mua ti vi, sắm đài nghe để sáng cái đầu, tiếp cận những kiến thức khoa học kỹ thuật để áp dụng vào sản xuất, trẻ con cũng có điều kiện học hành tốt hơn, cuộc sống của người Dao nơi đây chắc chắn sẽ sung túc hơn ngày trước.

Để có niềm vui ấy, những người thợ điện phải vượt qua bao khó khăn vất vả, trò chuyện với anh Hoàng Văn Lợi, nhân viên Tổ quản lý điện 2 (Điện lực Bình Liêu cho biết: Việc thi công ở đây gặp rất nhiều khó khăn do địa hình đồi núi phức  tạp. Trong khi đó, hàng nghìn mét dây phải kéo qua các đồi, núi, vực sâu, mặc dù có máy nhưng sức người vẫn là số 1. Mặc cho gió rét, mưa rừng, nhưng anh em trong đội luôn bám sát hiện trường thi công, bảo đảm tiến độ. Những gian nan, vất vả của người thợ điện không thể nói hết bằng lời.

Rời Bình Liêu trong lòng chúng tôi cũng cảm thấy vui lây với niềm vui của bà con thôn Nậm Đảng, điện về mang ánh sáng, mang văn minh đến với họ… Cùng với phát triển kết cấu hạ tầng cơ sở, việc mở rộng lưới điện quốc gia lên vùng cao phục vụ sinh hoạt, xua đi tăm tối, nâng cao chất lượng cuộc sống đồng bào và là tiền đề xây dựng nông thôn mới… Dọc con đường 18C đang được nâng cấp, mở rộng, những bông hoa sở nở trắng muốt báo hiệu mùa xuân đã về khởi động một năm mới tràn trề niềm tin và hy vọng…

Thu Trang