Tranh gáo dừa

Từ những nguyên liệu tưởng như bỏ đi, người hoạ sĩ yêu quê hương đã kết hợp hài hoà hội hoạ và chế tác khéo léo để “vẽ” nên những bức tranh độc đáo, mang hồn quê hương: Tranh gáo dừa. Đây là một trong những sản phẩm mới dự kiến sẽ trở thành những sản phẩm phục vụ du khách thăm làng quê.

Một bức tranh bằng gáo dừa về Vịnh Hạ Long của hoạ sĩ Đào Thế Am.

Trong một chuyến công tác về vùng Hà Nam (TX Quảng Yên), chúng tôi gặp hoạ sĩ Đào Thế Am - chủ nhân của những bức tranh “vẽ” bằng... gáo dừa độc đáo. Anh Am chia sẻ: Hà Nam có nhiều xã trồng dừa như Liên Hoà, Tiền Phong. Dừa thì bán được nhưng gáo dừa bỏ đi vô số kể. Trong một lần làm gáo dừa, tôi vô tình phát hiện nếu bóc hết sơ, dùng máy mài kỹ phần gáo, sau đó bóc lớp áo phấn ra thì gáo dừa nhẵn rất đẹp. Gáo dừa lại có nhiều lớp với các sắc độ thay đổi khác nhau. Tôi nghĩ: Tại sao không dùng gáo dừa sáng tác nghệ thuật, những sắc màu tự nhiên của gáo dừa sẽ là nguyên liệu tuyệt vời để “vẽ” tranh.

Từ ý tưởng đó, anh Am bắt tay chế tác những tác phẩm đầu tiên. Nguyên liệu không khó nhưng việc xử lý từng miếng ghép, tạo nhiều mảng màu khác nhau rất cầu kỳ. Gáo dừa đơn màu, có gam màu nóng, màu nâu vàng nhưng nếu chế tác, mài kỹ thì gam màu này có thể chia ra làm hàng chục mảng màu tự nhiên khác. Vì thế, anh lựa chọn nhiều loại dừa ở các độ tuổi khác, từ màu trắng vàng của quả non tới màu vàng sậm của quả già. Đôi khi anh còn phải tìm nhặt những quả dừa già rụng, người dân thường để làm giống để tìm gam màu vàng thẫm, đen. Gáo dừa rất bền, gáo dừa càng già, chế tác càng khó.

Hoạ sĩ Đào Thế Am giới thiệu việc phác thảo và lắp ghép bức tranh gáo dừa trên máy tính.

Thông thường, để chế tác một bức tranh dừa cỡ 30x40cm tốn hàng trăm miếng ghép và kéo dài 3-4 ngày. “Làm tranh từ gáo dừa đòi hỏi công phu hơn đồ mỹ nghệ khác. Muốn thành công phải kết hợp rất nhiều khâu: Ý tưởng, làm chủ được chất liệu, màu sắc và kiên trì. Trên hết, người thợ lại phải là người có óc nghệ sĩ, có hứng thú. Đó cũng là một hình thức sáng tác, nên có hứng mới có thể làm cho bức tranh sinh động, có hồn” - anh Am chia sẻ.

Chủ đề của những bức tranh gáo dừa của hoạ sĩ Đào Thế Am thường gắn với làng quê và Vịnh Hạ Long - chủ đề mà du khách nước ngoài ưa thích. Để bức tranh dừa thêm bền đẹp, anh gắn keo và phủ thêm lớp sơn bóng trên bề mặt. Nhìn những bức tranh có nhiều mảng màu đẹp tự nhiên, bóng sáng như đá cẩm thạch, người xem không khỏi trầm trồ, thán phục.

Hoạ sĩ Am cho biết, anh chưa có thời gian “sáng tác” nhiều và sáng tạo cho đẹp hơn để đưa ra thị trường. Anh muốn có sự chuẩn bị tốt để đưa ra nhiều sản phẩm tranh gáo dừa đẹp như những món quà lưu niệm dành tặng du khách tới thăm vùng Hà Nam - Quảng Yên quê anh.

Hà Phong