Chuyện ở phường văn hóa Hùng Thắng

Tại sao một phường nhỏ bé nằm kề cận khu du lịch Bãi Cháy nhưng còn nhiều khó khăn như Hùng Thắng lại là một trong hai phường dẫn đầu của Hạ Long, được công nhận là phường văn hoá năm 2011? Mang câu hỏi ấy khi đến với Hùng Thắng, tôi đã tìm được câu trả lời khá thoả đáng cho mình...

Đội hát giao duyên trên biển đã có nhiều đóng góp cho các hoạt động văn hoá, văn nghệ của địa phương.

Diện mạo mới

Bộ mặt của Hùng Thắng hôm nay đã khác xa cái thời cách đây khoảng chục năm khi lần đầu tôi đến đây. Dọc đường, những căn nhà xây lối biệt thự mọc san sát với nhiều kiểu kiến trúc rất đẹp mắt đã cho thấy đời sống kinh tế bà con Hùng Thắng đã tiến lên rất nhiều. Bên cạnh đó, hệ thống đường sá được đầu tư khang trang, sạch đẹp. Con đường bê tông trải rộng chạy xuyên suốt dọc trung tâm sáng lên trong ánh nắng hè rực rỡ. Hơn thế, không chỉ con đường lớn này mà đi sâu vào các đường khu, tổ ngõ đều thấy rõ sự sạch sẽ. Tìm hiểu được biết, ở trục đường chính thì có người thu gom rác, quét đường nhưng ở những tổ ngõ nhỏ thì bà con đều tự giác vận động nhau làm vệ sinh tạo cho bộ mặt khu phố sáng, xanh, sạch, đẹp. Dẫn tôi vào thăm con đường dài 1km chạy qua hai tổ 12A, 12B ở khu 4B, chị Nguyễn Thị Tình, cán bộ văn hoá phường cho biết, để làm con đường dân sinh này, bà con ở đây đã hiến hơn 3.000m2 đất để mở rộng con đường từ 3m thành 5m, trong đó, có hộ đã hiến đến hàng trăm m2. Ông Nguyễn Văn Vi, Khu trưởng khu 4B cũng cho biết thêm là không chỉ con đường này, bà con cũng đã hiến đất để mở rộng các đường ngõ khác và thường xuyên dọn dẹp vệ sinh môi trường nên đường ngõ luôn sạch đẹp...

Chúng ta vẫn biết, Hùng Thắng là phường nằm gần kề trung tâm du lịch của Hạ Long nhưng ngoài diện tích trên đất liền (612,79ha) với 4.124 khẩu thuộc 5 khu dân cư thì còn rải rác 7 điểm dân cư neo đậu trên Vịnh Hạ Long. Các điểm dân cư này thuộc 3 khu là Cặp Dè, Ba Hang và Cửa Vạn với 1.603 khẩu mà điểm gần đất liền nhất cũng cách 10km còn xa nhất lên tới 60km. Đây là điều khá khó khăn cho sự phát triển kinh tế của phường. Tuy nhiên, bà con nơi đây đã có sự vươn lên mạnh mẽ trong những năm qua. Năm 2011, phường đã hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu kinh tế với tổng thu ngân sách đạt gần 4.261 tỷ đồng, tăng 44% so với kế hoạch năm và tăng 29% so với năm 2010. Qua báo cáo cho thấy, Hùng Thắng hiện có 54 hộ kinh doanh dịch vụ vừa và nhỏ, 461 tàu đánh bắt và kinh doanh dịch vụ hải sản, dịch vụ du lịch, 394 nhà bè với 1.600 ô lồng nuôi trồng thuỷ sản. Tổng sản lượng nuôi trồng, đánh bắt hải sản trong năm đạt 970 tấn, trong đó đánh bắt 840 tấn, nuôi trồng là 95 tấn, đạt 110% kế hoạch năm. Tổng giá trị sản xuất ngư nghiệp, dịch vụ kinh doanh đạt 29 tỷ đồng. Mô hình dịch vụ chèo đò phục vụ khách du lịch phát triển nhanh trên cả 3 khu đã giải quyết cho hơn 93 lao động có việc làm thường xuyên, tạo thu nhập ổn định từ 1,5 đến 2 triệu đồng/tháng...

Bên cạnh đó, các vấn đề xã hội khác của địa phương cũng đã có những cải thiện đáng kể. Theo thống kê năm 2011 cho thấy, phường có 640 trẻ dưới 6 tuổi, thì 100% các cháu được cấp thẻ khám chữa bệnh miễn phí; không có trường hợp nào sinh con thứ 3 trở lên. 100% số trẻ em trong độ tuổi được đến trường; tỷ lệ lên lớp đạt 100% kế hoạch, duy trì lớp bổ túc văn hoá THCS cho ngư dân trên biển; số trẻ thất học, bỏ học giảm rõ rệt. Năm qua, phường đã phối hợp với các đơn vị liên quan tư vấn, giới thiệu việc làm cho 220 lao động có việc làm ổn định, đạt 120% kế hoạch năm, tăng 15% so với cùng kỳ năm 2010. Chỉ tiêu hộ nghèo cũng giảm từ 36 xuống còn 25 hộ, vượt 22% so với kế hoạch, hộ cận nghèo giảm từ 56 xuống chỉ còn 36 hộ. Trong năm, phường đã vận động doanh nghiệp cùng nguồn hỗ trợ của thành phố xây mới 5 nhà ở cho hộ nghèo với kinh phí 185 triệu đồng. Các vấn đề nhức nhối không có như tệ nạn xã hội, số người nghiện ma tuý đều giảm, không có tai nạn giao thông chết người...

Ngoài ra, không thể không kể đến hoạt động văn hoá văn nghệ, thể dục thể thao vốn là một thế mạnh của địa phương. Hiện nay, 100% các khu phố trên địa bàn đều xây dựng được đội bóng đá thanh thiếu nhi và đội văn nghệ. Đặc biệt, 3 khu trên biển đã thành lập được đội hát giao duyên, góp phần bảo tồn nét văn hoá của ngư dân trên Vịnh Hạ Long, tham gia tích cực vào các phong trào của địa phương, tỉnh, thành phố. Trong năm qua, đội văn nghệ của phường đã tham gia các hội thi của tỉnh, thành phố và gặt hái được nhiều thành công như: Giải nhất Hội thi Tổ trưởng tổ tiết kiệm vay vốn giỏi cấp thành phố và giải nhì cấp tỉnh; giải nhì hội thi Ngày hội văn hoá các dân tộc cấp thành phố; tham gia đoàn thi bơi chải tại cảng Phòng Thành (Trung Quốc)...

Đời sống bà con các khu dân cư trên biển của Hùng Thắng đã có sự đổi thay đáng kể.

Khó khăn chưa hết

Qua tìm hiểu cho thấy, Hùng Thắng đặt chỉ tiêu phấn đấu xây dựng và đạt danh hiệu phường văn hoá ngay trong năm 2011. Điều này có tiền đề khá quan trọng từ cơ sở là các khu phố. Tính đến hết năm 2011, như khu phố 1 và khu phố 2 đã 6 lần liên tiếp đạt danh hiệu khu phố văn hoá (KPVH), các khu phố khác kể cả là các khu phố trên biển cũng đã có 2 đến 4 năm liên tiếp đạt danh hiệu này. Và trong năm 2011 vừa qua, thêm sự “cán đích” cuối cùng của Cửa Vạn thì cả 8/8 khu phố đều đạt danh hiệu KPVH cấp thành phố. Số hộ đạt danh hiệu gia đình văn hoá 1.556 hộ, đạt 95%; số hộ đạt gia đình văn hoá 3 năm liền (2009-2011) là 1.539 hộ, đạt 94%...

“Khó khăn nhất là vấn đề sinh con thứ 3, đạt chỉ tiêu này rất khó. Công tác vận động được làm mạnh mẽ nhưng với đặc thù phường có một bộ phận không nhỏ người dân chài sinh sống trên biển, nhận thức của ngư dân đã thay đổi rất nhiều nhưng vận động bà con không sinh con thứ ba vẫn là điều nan giải, khó nói trước. Năm 2011, phường không có trường hợp nào sinh con thứ ba nhưng để duy trì điều ấy là cực kỳ khó...” - Chị Vũ Thị Hằng, Phó Chủ tịch UBND phường trần tình khá thẳng thắn. Nói vậy mới thấy như Ba Hang, Cặp Dè đảm bảo được tiêu chí cứng này để 3, 4 năm liên tiếp giữ vững danh hiệu KPVH quả là nỗ lực rất đáng khâm phục. Và đây cũng là một trong những lý do khiến Cửa Vạn mãi đến năm vừa qua mới chạm tới danh hiệu này.

Bên cạnh đó, xây dựng nhà văn hoá (NVH) cũng là vấn đề nan giải không kém của Hùng Thắng do những nguyên nhân khách quan, bất khả kháng khi vướng vào các dự án chậm triển khai kéo dài. Hiện nay, phường mới có 2/8 khu phố có NVH là khu phố 1 được xây dựng lại và khu phố 2 xây mới vừa đi vào sử dụng không lâu; NVH khu 4A tới đây sẽ được xây dựng theo chủ trương xã hội hoá khi kết hợp với doanh nghiệp; NVH khu 3 dự kiến sẽ ghép cùng với trụ sở mới của UBND phường. “Các khu không có NVH đều sử dụng nhà khu trưởng, nhà người dân, trạm y tế phường... để phục vụ các hoạt động chung nên gặp rất nhiều khó khăn, bất cập. Mà thực tế, tìm địa điểm xây dựng NVH ở Hùng Thắng rất vất vả. Như khu 4B, nơi có số dân cư đông nhất phường (hơn 300 hộ), nhu cầu xây dựng NVH rất cấp thiết, quỹ đất rất rộng nhưng toàn rơi vào đất dự án chưa triển khai nên không biết làm thế nào. Còn Ba Hang, Cửa Vạn, Cặp Dè do đặc thù lênh đênh trên biển nên các phương án xây dựng NVH đều chưa khả thi: Xây dựng bên chân núi sẽ ảnh hưởng đến vùng bảo vệ tuyệt đối di sản Vịnh Hạ Long; làm nhà bè thì kinh phí lớn nhưng thời gian sử dụng lại không bền vững. Hiện nay, thành phố đang có chủ trương đưa ngư dân lên bờ nữa nên việc xây dựng NVH cũng bị dừng lại theo...” - Chị Hằng cho biết thêm.

Phan Hằng