Để lễ hội xuân thực sự vui tươi, an toàn

Mùa hội xuân đang vào cao điểm, thu hút hàng vạn người dân, du khách khắp các vùng, miền nô nức trẩy hội. Cùng với việc gìn giữ và phát huy nét đẹp truyền thống, ban tổ chức các lễ hội cũng đang căng mình để đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông, vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm khu vực lễ hội.

Gìn giữ nét đẹp truyền thống

Huệ Quang kim tháp tại Yên Tử được trang trí sạch, đẹp phục vụ nhân dân, du khách dâng hương, làm lễ mùa hội xuân 2018.

Cho đến thời điểm này, nhiều lễ hội lớn trên địa bàn tỉnh đã và đang diễn ra, như: Tiên Công (TX Quảng Yên), Ngọa Vân (TX Đông Triều), Yên Tử, chùa Ba Vàng, chùa Hang Son (TP Uông Bí), đền Cặp Tiên (huyện Vân Đồn)… Các nghi lễ khai hội được tổ chức trang nghiêm, gắn với các sự kiện lớn của tỉnh, địa phương, như lễ khai hội Tiên Công, Ngọa Vân, Yên Tử, Ba Vàng, Hang Son đều là các sự kiện hưởng ứng, chào mừng Năm Du lịch quốc gia 2018 – Hạ Long – Quảng Ninh.

Đặc biệt, lễ khai hội Tiên Công năm nay còn gắn với sự kiện vinh danh Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội Tiên Công. Vì vậy, TX Quảng Yên đã dàn dựng một chương trình văn nghệ đặc sắc với chủ đề “Về miền di sản văn hóa Tiên Công”, qua đó tái hiện lại những giá trị lịch sử, văn hóa của vùng đất này, cho người xem thêm hiểu, tự hào hơn về vùng sông nước Bạch Đằng giang. Các đám rước Thọ (rước các cụ cao niên tròn 80, 90, 100 tuổi trở lên về miếu Tiên Công lễ tổ) vốn là nét văn hóa đặc sắc, độc đáo của lễ hội Tiên Công, những năm gần đây có xu hướng mai một dần, năm nay được các gia đình, dòng tộc tổ chức hoành tráng, với 7 đám rước cá nhân và 4 đám rước tập thể, rước 51 cụ Thượng về miếu đường lễ tạ tổ tiên. Cùng với đó, 135 cụ Thượng còn lại cũng được gia đình sắm sửa dẫn lễ về miếu lễ tổ trước ngày chính hội.

Tái hiện nghi lễ rước Thọ trong chương trình văn nghệ “Về miền di sản văn hóa Tiên Công” tại lễ khai hội Tiên Công năm nay.

Hay như lễ khai hội xuân Yên Tử bao giờ cũng gây ấn tượng mạnh mẽ cho người xem về chương trình nghệ thuật được dàn dựng rất hoành tráng, rực rỡ sắc màu, vừa tái hiện lại cuộc đời, công đức của Phật hoàng Trần Nhân Tông gắn với non thiêng Yên Tử, vừa thể hiện khí thế của thành phố trẻ Uông Bí vào xuân.

Cùng với đó, nhiều hoạt động văn hóa, thể thao, trò chơi dân gian cũng được tổ chức, tạo không khí khỏe khoắn, vui tươi ngày xuân mới, như kéo co, đẩy gậy, tung còn, đi cầu kiều, bịt mắt đập niêu… Như tại lễ khai hội xuân chùa Ba Vàng, nhà chùa đã bố trí khu chợ quê với các gian hàng truyền thống, không gian vườn hoa xuân rực rỡ phục vụ khách du xuân. Ở khu vực miền Đông có lễ hội Đồng Đình (Tiên Yên) là lễ hội Tày, gồm các nghi lễ đặc trưng của dân tộc Tày vừa diễn ra cũng có nhiều nét văn hóa đặc sắc. Phần lễ đặc trưng với nghi lễ “lẩu Then”, dâng hương, cúng thần và lễ lồng tồng (lễ xuống đồng), thể hiện đường cày đầu năm cầu mong một năm làm ăn thuận lợi, mùa màng tốt tươi. Phần hội sinh động với thi đẩy gậy, kéo co, bắn nỏ, thi gói bánh, bày mâm cỗ, trình diễn trang phục dân tộc.

Sắc xuân thành phố trẻ Uông Bí thể hiện trong chương trình nghệ thuật tại lễ khai hội xuân Yên Tử 2018.

Nhìn chung, các địa phương đã quán triệt khá tốt tinh thần tổ chức lễ hội xuân theo nghi thức truyền thống, tiết kiệm, trang trọng, an toàn, lành mạnh. Một vấn đề khá nhạy cảm là quản lý tiền công đức, giọt dầu tại các lễ hội cũng được làm tương đối tốt. Ghi nhận của phóng viên tại các điểm di tích diễn ra lễ hội lớn như Yên Tử, Ngọa Vân cho thấy, các ban tổ chức đều bố trí các khay để du khách thả tiền lễ, tránh cho du khách cài giắt tiền lên hoa quả, tượng phật; có người thường xuyên trông nom, vệ sinh khu vực dâng lễ và gom tiền lễ thả vào hòm công đức bên cạnh.

Áp lực quản lý mùa hội xuân

Quảng Ninh có gần 80 lễ hội truyền thống, diễn ra chủ yếu vào mùa xuân. Đến nay, nhiều di tích chưa khai hội nhưng với tâm lý du xuân đầu năm, du khách vẫn tìm đến các chùa, đền tham quan, vãng cảnh, dâng lễ ngay từ những ngày đầu năm mới; các điểm di tích cũng chủ động trang trí, chuẩn bị đón du khách. Chính vì vậy, công tác quản lý của các địa phương, đơn vị cũng “vào guồng” từ khá sớm.

Nhân viên vệ sinh thu gom rác thường xuyên tại hội xuân Ngọa Vân (Đông Triều).

Ông Trần Văn Tuấn, Trưởng BQL Khu di tích nhà Trần tại Đông Triều, cho biết: Công tác tổ chức, quản lý hội xuân được thị xã xây dựng kế hoạch, phân công nhiệm vụ cụ thể. Ở tất cả các điểm di tích nhà Trần không có tình trạng ăn xin, ăn mày, bói toán, xóc thẻ, bói bài… Chúng tôi cũng đã hợp đồng vệ sinh môi trường, ở các điểm đều có người thu gom rác hàng ngày, hàng giờ, đảm bảo rác được chuyển đi trong ngày. Ở khu vực đền Sinh năm nay, các gian hàng đều có niêm yết giá cả rõ ràng…

Đây có lẽ cũng là điểm chung của nhiều lễ hội xuân trên địa bàn tỉnh. Với lượng người tập trung đông nên các ban tổ chức lễ hội đều lên phương án đảm bảo ANTT, vệ sinh môi trường, VSATTP cũng như phân luồng giao thông, bố trí các điểm đỗ xe, vệ sinh, sắp xếp hệ thống dịch vụ... đảm bảo phục vụ tốt người dân, du khách.

Các tuyến hành hương kéo dài trên núi cao của Yên Tử là một thách thức trong công tác vệ sinh môi trường mùa hội xuân.

Tuy nhiên, với các lễ hội chỉ diễn ra trong vài ba ngày thì vấn đề nan giải là tình trạng rác thải tràn lan hậu lễ hội. Nhiều lễ hội kéo dài trong cả 3 tháng mùa xuân cũng như với tâm lý trảy hội mùa xuân, du khách đến với các đình, chùa để vãng cảnh, dâng lễ sẽ kéo dài. Đặc biệt là hội xuân Yên Tử với hàng vạn du khách hành hương mỗi ngày, nhất là ngày lễ, ngày nghỉ sẽ là dịp cao điểm khách, cũng là áp lực lớn đến khâu vệ sinh môi trường, VSATTP… Du khách chưa phải tất cả đều đã có ý thức giữ gìn môi trường, cảnh quan chung; các hàng quán với áp lực đông khách, lợi nhuận cũng dễ buông lỏng vấn đề vệ sinh. Có thể người bán hàng ăn đã đeo găng tay khi chế biến, bày thức ăn cho khách nhưng hình ảnh những chồng bát đĩa bẩn ngổn ngang dưới đất ở phía sau cũng là điều cần suy nghĩ, đòi hỏi công tác kiểm tra, giám sát thường xuyên hơn, giải pháp xử lý quyết liệt và có tính răn đe cao hơn.  

Phan Hằng