Cảm xúc ngày Hạ Long “đăng quang”...

Trong những ngày này, nhân dân từ khắp nơi trong nước và du khách quốc tế đến từ nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ, vui vẻ trảy hội về Quảng Ninh, dự lễ đăng quang Vịnh Hạ Long chính thức được toàn cầu bầu chọn là 1 trong 7 kì quan thiên nhiên thế giới, sau 2 lần được UNESCO công nhận là Di sản thế giới về cảnh quan thẩm mĩ và về giá trị địa chất địa mạo. Đây là lần thứ ba, Vịnh Hạ Long bước lên xe hoa, đội vương miện toàn cầu. Ấy là ý nghĩ chung của hàng triệu người Việt Nam và tất cả những ai thao thức với vẻ đẹp của tự nhiên đang cứu rỗi cuộc sống con người trước mọi thảm hoạ về môi trường, môi sinh, trên phạm vi toàn thế giới.  

Còn chính Vịnh Hạ Long thì sao? Hoàng hôn đã buông xuống, một hoàng hôn cũng được chọn là đẹp nhất trên hành tinh này, mang mang một màu tím biếc, bỗng chốc ngập biển, ngập núi, ngập trời… một hoàng hôn khiến ta nao lòng, bởi nó chỉ hiện lên trong thẳm sâu của tâm hồn, được lưu lại đâu đó xa xăm của những mối tình dang dở, không biết từ thuở nào… Vịnh Hạ Long âm thầm giấu đi vẻ đẹp lộng lẫy, sang trọng và đầy bí hiểm của mình, trong nỗi buồn cô quạnh, âm u của nước mây. “Những quả núi đá xanh của trời nhúng xuống lưng chừng nước/ Màu nước mộng mơ xanh dâng lên đến tận trời…” - Có một nhà thơ đã viết thế. Dửng dưng với mọi tiếng hò reo, tiếng nhạc bùng cháy, vang dội, những lá cờ phướn xanh đỏ phấp phới bay ngang trời… Vịnh Hạ Long vẫn điềm nhiên vậy thôi, đẹp một cách lạnh lùng và kiêu sa, như một người đàn bà quí phái đã có chồng, vừa coi thường đám mày râu, lại vừa ra sức quyến rũ họ, bỏ bùa mê cho họ, bằng sự lịch lãm từng trải và cả sự kênh kiệu đắm say của mình, làm họ mê mệt đến thảng thốt, đến nghẹn thở …

Không hiểu sao, trong nỗi xao động khôn cùng ấy, tự nhiên và trước hết, tôi nghĩ đến các nhà thơ, những người đã đơn phương phải lòng Vịnh Hạ Long bằng một mối tình suông, vừa mộng mị lại vừa tuyệt vọng. Ai như thi hào hiện đại Trung Hoa, Quách Mạt Nhược, đã phải thốt lên: “So với những cảnh này (cảnh đẹp của Vịnh Hạ Long) thơ có cũng như không…”. Ấy là nói vậy thôi, chứ thơ vẫn có đấy, từ non 800 năm trước, khi vị hoàng đế nhà Trần là Trần Thánh Tông, đã viết trong một đêm trăng lạ kì: “Hốt nhiên giai đắc thú/ Vạn tượng sinh hào đoan” (Bỗng nhiên được thú lạ/ Ngọn bút nảy muôn hình), để  hôm nay ta có “Mưa xuân tươi tốt cả cây buồm”, câu thơ rất nhiều khí trời ấy là của Huy Cận; “Trời tháng sáu cười từng bể bạc”, câu thơ rất giàu có ấy là của Chế Lan Viên; và: “Ta ngả chào vừng non nước Hạ Long”, câu thơ rất nhiều hào quang ấy là của Xuân Diệu. Và nhiều nhiều nữa… Biết bao nhà thơ và du khách, với nhiều màu da và rất nhiều giọng nói, từ các châu lục, đã đến đây, mỗi người đều để lại ít nhiều tâm hồn mình, tạo thành màu mây, làm nên sắc nước, toả ra hương trời, để hàng trăm năm nay, mặt nước diệu huyền của Vịnh Hạ Long vẫn còn gợn sóng dịu dàng và biếc tím một màu hư ảo... Chúng ta đã chung sống với những tâm hồn cao sang và những mối tình hẹn ước độc nhất vô nhị ấy trong thăm thẳm thời gian...

Bạn ơi, bạn có thấy chăng: Những hình hài do đá vôi tạo thành, giống những con vật khổng lồ, khiến ta nghĩ, chúng đã sổng ra từ thuở hồng hoang, tự về đây, làm thành một bãi thú rừng đồ sộ, ngổn ngang, quẫy đạp cùng sóng biển; những vòm cây nhỏ xinh đã có hàng trăm tuổi, có thể hàng ngàn tuổi, bám cheo leo vào vách đá dựng đứng, còn vương đâu đó trên mặt lá, hương vị thuở khai thiên lập địa; những hang động lung linh huyền ảo, như vốn có từ ngàn xưa trong các chuyện cổ... Mỗi cảnh quan và hang động, đều lưu giữ một huyền thoại, để tồn tại và nuôi dưỡng, vừa thiêng liêng, giản dị, vừa cay đắng, ngọt ngào... do những dân chài sáng tạo ra trong quá trình ăn sóng, uống gió, vật lộn với giông bão, trong bóng sẫm huyền bí của các ngọn núi đá ngả xuống mặt nước biển xanh...

Vịnh Hạ Long đã trở thành giá trị ngoại hạng toàn cầu, việc bảo vệ nó vì lợi ích của toàn nhân loại, câu chuyện sau đây, có thể cũng là huyền thoại chăng: Cha con nhà kia, đưa thuyền ra vịnh đánh cá, nhưng thực chất là đi phá trộm đá để bán cho những nhà đang xây cao tầng ở ven bờ. Khi chiếc búa của Nêrô - kẻ đốt đền Lamã xưa - bổ xuống, phiến đá vỡ toác ra. Cha con y trợn trừng mắt hốt hoảng: Từ các thớ đá, chảy ròng ròng một vệt đỏ tươi, nóng như máu người. Do những ám ảnh về thần linh, ông già ngã xuống bất tỉnh, còn gã con thì quì xuống để nhìn xem vệt máu chảy trên đá hư thực thế nào. Cuối cùng không tin vào mắt mình, gã phải đưa tay chấm vào vệt đỏ rồi quệt lên môi, xem có vị mặn không… Bất giác quay lại, gã rùng mình thấy một vệt máu cũng đỏ tươi và nóng như thế, lặng lẽ chảy ra từ mép ông già tội nghiệp. Lần này thì gã không cần phải nếm...

Hạ Long là Cái Đẹp. Mọi Cái Đẹp có ý nghĩa toàn cầu, đều huyền bí, linh thiêng và không có chỗ tận cùng. Bảo vệ Cái Đẹp cũng phải như vậy.

Tuỳ bút của Trần Nhuận Minh