Ươm mầm các nhà khoa học tương lai

Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng (TTN, NĐ) tỉnh được tổ chức lần đầu tiên năm 2015. Đến nay trải qua 6 lần tổ chức, Cuộc thi đã có sức lan tỏa mạnh mẽ, là "sân chơi" trí tuệ, sáng tạo, bổ ích cho TTN, NĐ toàn tỉnh.

Năm 2020, dịch Covid-19 khiến học sinh trong tỉnh phải nghỉ học dài ngày, nhưng các bạn trẻ đã mang đến Cuộc thi Sáng tạo TTN, NĐ lần thứ VI, năm 2020 nhiều mô hình, sản phẩm có tính mới, độc đáo. Toàn tỉnh có 324 sản phẩm, mô hình tham gia cuộc thi ở vòng thi cấp huyện; Ban tổ chức đã đánh giá, chấm điểm và chọn 127 sản phẩm, mô hình tham gia cuộc thi cấp tỉnh. Các sản phẩm dự thi thuộc 5 lĩnh vực: Đồ dùng dành cho học tập (19 mô hình, sản phẩm); công nghệ thông tin và điện tử viễn thông (30); sản phẩm thân thiện với môi trường (14); các giải pháp kỹ thuật nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế (33); dụng cụ sinh hoạt gia đình, đồ chơi trẻ em (31).

Qua chấm sơ khảo, chung khảo, có 41 mô hình, sản phẩm được xét trao giải, gồm 2 giải nhất, 2 giải nhì, 7 giải ba và 30 giải khuyến khích cho các tác giả, nhóm tác giả, ban tổ chức cuộc thi các địa phương. Trong đó có 2 giải nhất được trao cho nhóm tác giả: Cao Mạnh Hùng, Vũ Đức Minh (học sinh Trường THPT Uông Bí) với sản phẩm “Nghiên cứu xử lý mai mực tạo chế phẩm kháng khuẩn bằng phương pháp sinh học ứng dụng trong bảo quản thực phẩm”; Nguyễn Bá Hồng Lâm, Phạm Đình Dũng (học sinh Trường Phổ thông liên cấp Đoàn Thị Điểm, TP Hạ Long) với mô hình “Rô bốt tự hành đo thân nhiệt không tiếp xúc giảm nguy cơ lây nhiễm chéo Covid-19”. Năm 2021 do dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Ban tổ chức Cuộc thi không tổ chức trao giải tập trung, mà chuyển về địa phương trao trực tiếp trong dịp đầu năm học mới.

Ông Đinh Quang Hải, Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh, cho biết: Dù ảnh hưởng của dịch Covid-19 nhưng Cuộc thi lần thứ VI vẫn thu hút được đông đảo học sinh trong tỉnh tham gia. Nhiều ý tưởng sáng tạo của các em đã gắn với đời sống thực tiễn, những vấn đề thời sự của đất nước, phòng chống dịch Covid-19, bảo vệ môi trường…

Nhóm tác giả Trần Đắc Lương, Lê Đăng Quang (học sinh Trường THPT Hoàng Quốc Việt, TX Đông Triều) giành giải khuyến khích Cuộc thi Sáng tạo TTN, NĐ tỉnh lần VI, với sản phẩm “Hệ thống tự động kiểm tra y tế không tiếp xúc phòng dịch Covid-19”, chia sẻ: "Để đảm bảo an toàn cho học sinh đến trường, 6 giáo viên đã được phân công đứng ở 3 cổng ra, vào trường thực hiện đo thân nhiệt, xịt khuẩn tay, phát khẩu trang cho học sinh, ghi chép sổ theo dõi thân nhiệt cho tất cả học sinh. Chúng em thấy những thao tác như đo thân nhiệt bằng máy cầm tay, sát khuẩn, phát khẩu trang, ghi chép mang tính lặp lại, có thể thay thế bằng thiết bị máy móc. Vì vậy, chúng em đã xây dựng ý tưởng, thiết kế ra sản phẩm trên nhằm phục vụ công tác phòng, chống dịch, đảm bảo an toàn, hạn chế lây nhiễm chéo".

Phó Hiệu trưởng Trường THPT Hoàng Quốc Việt Hoàng Quảng Ba cho biết: Cả 6 lần Cuộc thi Sáng tạo TTN, NĐ tỉnh tổ chức, học sinh nhà trường đều tham gia, có học sinh đoạt giải. Hằng năm, nhà trường đều xây dựng kế hoạch, giao nhiệm vụ cho từng giáo viên, tuyên truyền, khuyến khích học sinh về Cuộc thi. Đến nay nhà trường có trên 50 mô hình, sản phẩm dự thi cấp trường. Thông qua "sân chơi" này, các em học được cách làm việc khoa học, kiến thức về khoa học, công nghệ trên thế giới. Đây cũng là cách để ươm mầm cho các nhà khoa học tương lai, từ đó tạo ra những sản phẩm có ích cho xã hội.