Thất vọng vì Mỹ bỏ phiếu trắng, Israel hủy chuyến thăm Washington của phái đoàn cấp cao

Căng thẳng giữa Mỹ và Israel bộc lộ sau khi Mỹ bỏ phiếu trắng thay vì phủ quyết, tạo điều kiện cho Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc thông qua nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức ở Dải Gaza.

Theo kênh CNN, quyết định bỏ phiếu trắng của Mỹ đã khiến Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hủy bỏ chuyến đi Washington của hai cố vấn nước này. Theo kế hoạch, cố vấn an ninh quốc gia Israel Tzachi Hanegbi và ông Ron Dermer, thành viên nội các chiến tranh và cố vấn thân cận của ông Netanyahu, đã lên kế hoạch tới Washington vào tối 25/3 để thảo luận về các phương án tấn công Rafah và các lựa chọn thay thế của Mỹ.

Người phát ngôn An ninh Quốc gia John Kirby đã phản hồi trước quyết định hủy chuyến thăm của Thủ tướng Netanyahu, đồng thời cho biết Mỹ thất vọng trước quyết định hủy chuyến đi.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller gọi quyết định của ông Netanyahu là đáng ngạc nhiên và đáng tiếc.

Theo một quan chức Mỹ, hủy bỏ chuyến thăm là phản ứng thái quá. Ông Netanyahu đã không liên lạc trực tiếp với Tổng thống Mỹ Joe Biden về quyết định này và Tổng thống Biden cũng không có kế hoạch gọi điện cho ông Netanyahu để thảo luận.

Trước lần bỏ phiếu trắng này, Mỹ đã phủ quyết các nghị quyết tương tự kêu gọi ngừng bắn ở Gaza. Khi Mỹ bỏ phiếu trắng trong cuộc bỏ phiếu ngày 25/3, dự thảo nghị quyết mới nhất đã được thông qua, khi 14 trong tổng số 15 thành viên bỏ phiếu đồng ý.

Trước đó, ngày 22/3, Mỹ đã đưa ra một dự thảo nghị quyết về ngừng bắn gắn liền với việc thả con tin. Dự thảo nghị quyết này bị Nga và Trung Quốc phủ quyết.

Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc, bà Linda Thomas-Greenfield, cho biết, mặc dù nghị quyết mới nhất đã được chỉnh sửa theo yêu cầu của Mỹ nhưng họ không thể bỏ phiếu thuận vì vẫn có điểm họ không đồng ý.

Đại sứ Thomas-Greenfield nói: “Lệnh ngừng bắn có thể đã diễn ra khoảng vài tháng trước nếu Hamas sẵn sàng thả con tin”. Bà kêu gọi các quốc gia và Hội đồng Bảo an yêu cầu Hamas chấp nhận thỏa thuận đang được bàn thảo. Bà nói thêm: “Lệnh ngừng bắn nào cũng phải kèm với việc thả tất cả con tin”.

Nghị quyết vừa được thông qua do 10 thành viên không thường trực của Hội đồng Bảo an đưa ra, yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức trong tháng Ramadan, thả con tin ngay lập tức và vô điều kiện, tăng cường viện trợ vào Gaza.

Tổng thư ký Liên hợp quốc António Guterres viết trên mạng xã hội X: “Hội đồng Bảo an vừa thông qua một nghị quyết được chờ đợi từ lâu về Gaza, yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức, thả ngay lập tức và vô điều kiện tất cả các con tin. Nghị quyết này phải được thực hiện. Không thực hiện sẽ là điều không thể chấp nhận”.

Cả Hamas và chính quyền Palestine đều hoan nghênh nghị quyết này. Đại sứ Palestine tại Liên hợp quốc, ông Riyad Mansour, nói rằng đây là một cuộc bỏ phiếu bảo vệ mạng sống. Ông bình luận rằng phải mất 6 tháng Hội đồng Bảo an mới yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức, sau khi đã có trên 100.000 người thiệt mạng và bị thương, 2 triệu người phải di dời và nạn đói đang hoành hành ở Gaza.

Trong khi đó, Đại sứ Israel tại Liên hợp quốc Gilad Erdan chỉ trích Hội đồng Bảo an vì đã thông qua biện pháp kêu gọi ngừng bắn mà không đặt ra điều kiện về việc thả con tin. Ông nói tại Liên hợp quốc: “Nghị quyết làm ảnh hưởng tới những nỗ lực nhằm bảo đảm trả tự do cho các con tin”.

Ngoại trưởng Israel, ông Israel Katz cho biết rằng nước này sẽ không tuân thủ nghị quyết. Ông Katz nói: “Nhà nước Israel sẽ không ngừng bắn. Chúng tôi sẽ tiêu diệt Hamas và tiếp tục chiến đấu cho đến khi con tin cuối cùng trở về nhà”.

Theo một quan chức chính quyền cấp cao, Mỹ đã định phủ quyết nghị quyết trên, nhưng đã có những nỗ lực ngoại giao mạnh mẽ để thỏa hiệp, khiến họ rơi vào thế phải bỏ phiếu trắng.

Cuộc bỏ phiếu của Liên hợp quốc diễn ra khi căng thẳng gia tăng liên quan đến kế hoạch tấn công Rafah. Mỹ đã kêu gọi Israel có biện pháp bảo vệ 1,4 triệu người Palestine ở Rafah.