Trump 'phủ bóng' đảng Cộng hòa trên đường đua 2024

Nhiều ứng viên tiềm năng của đảng Cộng hòa lo ngại về cái bóng quá lớn của Trump nếu ông thực sự ra tranh cử tổng thống 4 năm tới.

Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Kevin Cramer tuần trước gọi điện cho Tổng thống Donald Trump để bày tỏ sự ủng hộ trong nỗ lực thách thức pháp lý về kết quả bầu cử. Nhưng một câu nói của Trump đã khiến thượng nghị sĩ bang Bắc Dakota chú ý.

"Nếu chuyện này không thành công, tôi sẽ tranh cử lần nữa vào bốn năm sau", Trump nói với Cramer.

Cramer có thể chỉ tặc lưỡi khi Trump nói về kế hoạch tái tranh cử khi vẫn còn tại nhiệm. Nhưng với đông đảo ngôi sao đang lên của đảng Cộng hòa mong muốn trở thành đại diện cho đảng chạy đua vào Nhà Trắng năm 2024, tuyên bố của Tổng thống không phải chuyện đáng cười.

Tổng thống Donald Trump tại sự kiện tranh cử ở Winston-Salem, bang Bắc Carolina hồi tháng 9. Ảnh: AP.

Thất bại của Trump trước đối thủ Joe Biden năm nay được cho là sẽ kích hoạt nút "khởi động lại" của đảng Cộng hòa, nhưng tuyên bố của ông về khả năng tái tranh cử năm 2024 cho thấy ông vẫn sẽ là thế lực thống trị trong đảng và phủ bóng lên hy vọng của bất kỳ ai muốn chiếm lĩnh vị trí đó.

Thậm chí, khả năng tranh cử Tổng thống cũng sẽ cản trở nhiều thành viên Cộng hòa theo đuổi tham vọng tranh cử của chính mình, bởi họ sợ sẽ làm mất lòng Trump và hơn 70 triệu người ủng hộ trung thành của ông.

"Dĩ nhiên, nó sẽ gây ra nhiều khó khăn cho những ai muốn tranh cử", Cramer nói và thêm rằng "ông ấy cũng không có trách nhiệm phải tạo điều kiện cho những người khác tranh cử".

Những người từng làm việc cho Trump, gồm Phó tổng thống Mike Pence, Ngoại trưởng Mike Pompeo và cựu đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikke Haley, có lẽ là những người ở trong tình thế khó khăn nhất. Họ sẽ phải hành xử khéo léo với Trump, người sắp trở thành cựu tổng thống, sau 4 năm gắn bó với ông.

Nhưng một số tranh luận rằng ba người này sẽ được hưởng lợi từ việc Tổng thống Trump "thống trị" cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2024 của đảng Cộng hòa. Pence, Pompeo và Haley có thể tận dụng vai trò của họ trong chính quyền để thiết lập danh tiếng, xây dựng mạng lưới nhà tài trợ và thắt chặt hơn mối quan hệ với các nhà hoạt động bảo thủ. Trong trường hợp Trump không tranh cử, họ sẽ khởi động cuộc tranh cử sơ bộ với lợi thế lớn hơn những đối thủ khác.

Pence, người tương đối kín tiếng kể từ sau cuộc bầu cử, đã bắt đầu phát đi tín hiệu về hình ảnh bản thân trong tương lai: Một người trung thành với Trump nhưng sẽ không có những giọng điệu gây chia rẽ như Tổng thống.

Trong một phiên họp kín tại Hội đồng Chính sách Quốc gia hôm 13/11, Pence đã phát biểu về "bảo vệ tính toàn vẹn của cuộc bầu cử" tại các phiên tòa, nhưng không đả động gì tới những cáo buộc về gian lận bầu cử mà Trump và đội ngũ pháp lý của ông đang tung ra, dù không có bằng chứng thuyết phục.

Nhưng với những ứng viên tiềm năng khác của đảng Cộng hòa, việc xây dựng một đội ngũ tranh cử có thể trở nên vô cùng khó khăn, thậm chí là rủi ro, nếu Trump xuất hiện trong cuộc đua 4 năm tới. Các chiến lược gia có thể lo sợ bị liệt vào "danh sách đen" trong nhiệm kỳ hai của Trump nếu họ làm việc cho một ứng viên khác. Việc họ thu hút các nhà tài trợ cũng có thể gặp rất nhiều khó khăn.

"Triển vọng Trump tái tranh cử năm 2024 sẽ cản trở các ứng viên tiềm năng khác lôi kéo các nhà tài trợ", Bobbie Kilberg, nhà tài trợ cho đảng Cộng hòa tại Bắc Virginia, nhận định.

"Kịch bản đó khiến tôi khó chịu, vì chúng ta có thể có hàng loạt ứng viên xuất sắc khác phải tiếp tục chờ đợi trong nhiều năm", Kilberg, người muốn đảng Cộng hòa rời khỏi "thời kỳ Trump", nói thêm.

Những hành động của các ứng viên, như tới thăm những bang bỏ phiếu sớm trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa, có thể bị coi là hành động "ngang nhiên đối đầu" Trump và hứng chỉ trích từ các cử tri trung thành với ông.

"Ai mà muốn trở thành người đầu tiên đối đầu Trump để giành được đề cử của đảng cơ chứ?", Alex Conant, người từng là phát ngôn viên chiến dịch tranh cử của Marco Rubio năm 2016, nói.

Rubio tuần trước nói rằng Tổng thống Trump "chắc chắn sẽ là người dẫn đầu và có thể trở thành ứng viên của đảng Cộng hòa" nếu tranh cử vào năm 2024.

Thượng nghị sĩ Tom Cotton, thành viên đảng Cộng hòa ở bang Arkansas, lảng tránh vấn đề này khi trả lời phỏng vấn của Fox News. "Tôi biết mọi người đều thích suy đoán về cuộc bầu cử tiếp theo, nhưng tôi nghĩ chúng ta nên đợi cuộc bầu cử hiện tại khép lại trước khi đề cập tới suy đoán đó", ông nói.

Những người từng xung đột với Tổng thống như thượng nghị sĩ Cộng hòa Ben Sasse hay Thống đốc Maryland Larry Hogan ít có khả năng bị cản trở vì sự xuất hiện của Trump trên đường đua. Trong bài phát biểu hôm 16/9 tại Viện và Quỹ Tổng thống Ronald Reagan, Hogan đã trực tiếp chỉ trích đảng Cộng hòa, cảnh báo "giọng điệu gây chia rẽ và chính trị độc hại đang khiến phần lớn đất nước xa lánh".

"Một số thành viên Cộng hòa đơn giản muốn trở lại thời điểm trước năm 2016, trong khi một số khác muốn tiếp tục con đường hiện tại như thể cuộc bầu cử chưa từng xảy ra", Hogan nói thêm.

Nhiều thành viên cấp cao khác của đảng Cộng hòa tỏ ra thất vọng với khả năng Trump trở lại cuộc đua năm 2024, khi cho rằng nó khiến cho đảng không thể có khởi đầu mới và khiến nhiều ứng viên tiềm năng khác không có cơ hội phát triển.

Dù một số thành viên Cộng hòa cũng đã bắt đầu các chiến dịch, dự án riêng để cải thiện hồ sơ cá nhân trước thềm các cuộc bầu cử tương lai, nhiều người cho rằng Trump vẫn có thể hoàn toàn lấn át nếu thực sự theo đuổi cuộc đua.

"Trump chắc sẽ là thế lực thống trị trong đảng nếu tranh cử hoặc bóng gió về ý tưởng này", Ari Fleischer, người từng là thư ký báo chí Nhà Trắng dưới thời Tổng thống George W. Bush, nói.

Nhiều thành viên Cộng hào cho rằng hy vọng tốt nhất cho những ai muốn tranh cử vào năm 2024 là Tổng thống Trump sẽ dần từ bỏ ý định của ông, hoặc khi các cử tri nhận ra thực tế rằng Trump là một tổng thống bị đánh bại, hay do những tổn thất từ các cuộc chiến pháp lý có thể xảy ra sau khi ông rời Nhà Trắng.

Nhưng một số khác cho rằng điều này khó có khả năng. Họ cho rằng khi Trump rời Nhà Trắng, ông vẫn có thể kiểm soát đảng Cộng hòa với sự hỗ trợ từ nền tảng ủng hộ trung thành, những người chưa sẵn sàng bắt tay với ai khác ngoài Trump.

"Nếu Donald Trump muốn trở thành ứng cử viên của đảng Cộng hòa năm 2024, ông có thể khiến những người khát khao vị trí ứng viên tổng thống của đảng phải tiếp tục 'chờ mưa'. Tôi sẽ nói với họ rằng 'hãy tiếp tục khao khát nhé các bạn tôi'", nghị sĩ Matt Gaetz, đồng minh của Tổng thống Trump, nói.

Theo Thanh Tâm/Vnexpress