Phát triển nền văn học nghệ thuật phong phú, đa dạng, giàu bản sắc

Quảng Ninh là nơi không chỉ sản sinh ra nhiều tài năng văn học nghệ thuật, mà còn là nơi thu hút được đông đảo lực lượng sáng tác. Trong giai đoạn nào, lực lượng văn nghệ sĩ Quảng Ninh cũng có nhiều đóng góp cho sự phát triển của văn học nghệ thuật cả nước làm nên diện mạo chung cho nền văn học nước nhà. 

Nhắc đến Quảng Ninh là công chúng nhớ ngay đến một vùng văn học nghệ thuật khai thác đề tài công nhân, công nghiệp sản xuất than. Đề tài công nhân mỏ không chỉ hấp dẫn với lớp lớp các văn nghệ sĩ trong tỉnh mà còn có sức hút với không ít văn nghệ sĩ trong cả nước. Bên cạnh đề tài người thợ mỏ, Quảng Ninh còn cung cấp hàng loạt đề tài phong phú để các văn nghệ sĩ thỏa sức sáng tác, như: Văn hoá tâm linh, Vịnh Hạ Long, biên giới biển đảo, đời sống của các dân tộc thiểu số .v.v. Đặc biệt, trong sáng tạo nghệ thuật, các văn nghệ sĩ Quảng Ninh tỏ ra cởi mở, phóng khoáng, ít bị gò vào khuôn khổ và tương đối nhạy bén để dễ dàng tiếp thu tư tưởng, phong cách, trào lưu sáng tác mới.

Nhà văn Tùng Điển, Phó Chủ tịch Liên hiệp Các hội văn học nghệ thuật Việt Nam, nhận định: Vùng đất này đã tạo ra những nét rất riêng cho văn học nghệ thuật phát triển. Từ lao động của người thợ mỏ, của những người ngư dân, nông dân Quảng Ninh đã hình thành một dòng văn học nghệ thuật cho vùng đất này, hình thành những văn nghệ sĩ cầm bút chuyên nghiệp. Nó đến một cách tự nhiên như đòi hỏi của cuộc sống.

Trước khi thành lập Hội Văn nghệ, lực lượng này đã có rồi, xu hướng sáng tác đã có rồi. Nói thế để thấy rằng, không phải chỉ nửa thế kỷ trước đâu mà hơn thế nữa, văn học nghệ thuật Quảng Ninh đã được gây dựng và phát triển từ trước đó rồi.

Hiện nay, Quảng Ninh có hơn 500 hội viên Hội Văn học nghệ thuật của tỉnh. Trong đó, có hơn 150 người là hội viên các hội chuyên ngành Trung ương, chưa kể hàng ngàn văn nghệ sĩ chưa phải là hội viên nhưng đang sinh hoạt tại hàng trăm câu lạc bộ văn hoá, văn nghệ trên địa bàn tỉnh.

Nhà văn Lê Toán, nguyên Chủ tịch Hội VHNT Quảng Ninh, nhận định:  Những văn nhân, nghệ sĩ vùng đất Quảng Ninh luôn song hành, đóng góp vào nền văn hiến và sự nghiệp văn hóa đất nước. Hơn 500 văn nghệ sĩ hiện nay của Quảng Ninh đang tiếp tục công việc của những lớp người đi trước, trực tiếp chưng cất những tinh túy, tinh hoa văn hóa của quê hương mình thành những tác phẩm văn học nghệ thuật. Những tác phẩm văn học nghệ thuật ấy trở thành văn hóa phi vật thể, trở thành tài sản truyền lại cho các thế hệ sau này.

Có được những thành tựu nổi bật đó là do các thế hệ lãnh đạo Quảng Ninh rất coi trọng sự phát triển của VHNT, rất quan tâm đến đời sống của văn nghệ sĩ. Năm 2010, tỉnh Quảng Ninh là địa phương đầu tiên của Việt Nam cấp kinh phí cho hơn 30 văn nghệ sĩ đi thực tế sáng tác tại nước ngoài. UBND tỉnh cũng đã từng có một đề án phát triển đội ngũ những người làm VHNT Quảng Ninh giai đoạn 2010-2015 tầm nhìn đến 2020.