Phát huy vai trò Hội Luật gia trong tuyên truyền giáo dục pháp luật

Những năm qua, Hội Luật gia tỉnh đã tích cực tham gia, phối hợp tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, hòa giải ở cơ sở, qua đó, góp phần nâng cao hiểu biết pháp luật cho người dân; giải quyết tốt mâu thuẫn, tranh chấp từ cơ sở.

Trong xây dựng pháp luật, các cấp Hội Luật gia thường xuyên phối hợp chặt chẽ với cơ quan tư pháp trong công tác thẩm định, tư vấn, phản biện để nâng cao chất lượng, hiệu quả hệ thống văn bản quy phạm pháp luật. Sở Tư pháp cũng phối hợp chặt chẽ với Hội Luật gia tỉnh trong việc tham gia đóng góp ý kiến đối với các dự thảo Luật do Trung ương, tỉnh ban hành. Cùng với đó, thường xuyên phối hợp trong công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL, theo dõi thi hành pháp luật nhằm phát hiện những khó khăn, bất cập trong thực tiễn, kịp thời kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung.

Trong hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật, hòa giải ở cơ sở, căn cứ chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương, Hội tích cực phối hợp với Sở Tư pháp và các cơ quan liên quan tham mưu UBND tỉnh, Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh ban hành đầy đủ, kịp thời các chương trình, đề án, kế hoạch trong công tác PBGDPL, hòa giải ở cơ sở, xây dựng cấp huyện/xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật...

Công tác tuyên truyền, phổ biến các văn bản QPPL mới ban hành được Hội Luật gia tỉnh và Sở Tư pháp quan tâm phối hợp thực hiện, nhất là văn bản QPPL có tầm ảnh hưởng sâu rộng trong đời sống xã hội, được dư luận quan tâm hoặc cần định hướng dư luận trên các lĩnh vực như: Dân sự, hình sự, lao động, hôn nhân và gia đình, đất đai, thuế, khiếu nại, tố cáo, phòng chống bạo lực gia đình, phòng chống tệ nạn xã hội, pháp luật về an toàn giao thông, pháp luật có nội dung liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp; công tác tuyên truyền phòng, chống dịch Covid-19 và các chính sách có liên quan đến công tác hỗ trợ cho doanh nghiệp và người lao động bị ảnh hưởng do đại dịch Covid-19... Ngoài ra, với đặc thù của tỉnh, Hội Luật gia tỉnh cũng tích cực phối hợp cùng các ngành quan tâm, chú trọng tuyên truyền, phổ biến pháp luật về xuất nhập khẩu hàng hóa, gian lận thương mại, chủ quyền an ninh biên giới, biển đảo, pháp luật về du lịch, khai thác khoáng sản...

Hội Luật gia tỉnh đã chủ trì, phối hợp tham mưu UBND tỉnh ban hành và triển khai Đề án "Xã hội hóa công tác PBGDPL và trợ giúp pháp lý giai đoạn 2017- 2021". Trong phạm vi Đề án, Hội Luật gia tỉnh đã biên soạn, in ấn trên 5.000 đề cương tuyên truyền, PBGDPL; tổ chức 1.680 hội nghị PBGDPL cho 64.900 lượt người tham dự; hướng dẫn tìm hiểu pháp luật cho 633 lượt người, cung cấp 125.000 thông tin, tài liệu; 142 buổi lồng ghép trong các buổi sinh hoạt văn hóa, văn nghệ; thực hiện PBGDPL trực tiếp tại 144 xã, phường, thị trấn và 83 trường học. Giai đoạn 2018-2023, Sở Tư pháp đã tổ chức trên 50 hội nghị tuyên truyền, PBGDPL cho cán bộ, nhân dân, thu hút trên 1.200 lượt người tham dự.

Các cơ quan tư pháp và Hội Luật gia từ tỉnh đến cơ sở đã quan tâm phối hợp trong củng cố về tổ chức và hoạt động hòa giải ở cơ sở. Nhiều tổ hòa giải đã phối hợp với chi hội luật gia các cơ sở bố trí thành phần tham gia hòa giải là hội viên hội luật gia để nâng cao chất lượng hòa giải. Giai đoạn 2018-2023, trên địa bàn tỉnh đã tiếp nhận 9.763 vụ việc hòa giải ở cơ sở, trong đó, hòa giải thành là 7.751 vụ việc (đạt tỷ lệ 79%); hòa giải không thành là 2.002 vụ việc (chiếm tỷ lệ 21%). Một số địa phương có số lượng vụ việc tiếp nhận hòa giải cao như Hạ Long, Cẩm Phả, Uông Bí...

Hội cũng căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao thường xuyên phổ biến, quán triệt, truyền thông về hoạt động tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý cho cán bộ, hội viên, các tư vấn viên pháp luật thuộc Trung tâm tư vấn pháp luật Hội Luật gia tỉnh; đồng thời tích cực cử Luật gia tham gia cộng tác viên Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh để phối hợp thực hiện tuyên truyền, PBGDPL; tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý miễn phí cho người dân. Trong 5 năm, Hội Luật gia tỉnh đã thực hiện tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý 147 vụ việc cho 176 đối tượng. Giai đoạn 2018-2023, Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Quảng Ninh đã thụ lý 1.181 vụ việc/1.181 đối tượng.

Hội Luật gia tỉnh và Sở Tư pháp cũng tăng cường triển khai mô hình "Câu lạc bộ pháp luật" ở cơ sở. Thông qua các buổi sinh hoạt câu lạc bộ để lồng ghép tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến cán bộ, hội viên và nhân dân.

Cùng với các cấp, ngành, đơn vị, Hội Luật gia tỉnh đẩy mạnh hoạt động phối hợp PBGDPL, hòa giải ở cơ sở, góp phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân; từng bước xây dựng mục tiêu "thượng tôn pháp luật" trở thành chuẩn mực ứng xử trong xã hội.