Biến yếu thành mạnh trong xây dựng nông thôn mới ở Bình Liêu

Khi bắt tay vào xây dựng nông thôn mới, Bình Liêu có nhiều khó khăn vì là huyện miền núi, tỷ lệ hộ nghèo cao, đa số các xã trong huyện khi bắt tay vào xây dựng nông thôn mới đều phải làm từ đầu cả 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới của Chính phủ. Ngay từ khi thực hiện Đề án xây dựng nông thôn mới, Bình Liêu gần như chuyển mình cả hệ thống chính trị. Tất cả các xã, thôn đều bắt tay vào cuộc, thành lập Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới từ huyện đến cơ sở. Tiếp đó, Bình Liêu phát động phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới” đến đông đảo cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân. Nội dung của phong trào này là tập trung chủ yếu vào việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cán bộ, nhân dân về ý nghĩa, vai trò của việc xây dựng nông thôn mới.

Điểm không thuận lợi của Bình Liêu là địa hình không bằng phẳng, rất khó để đầu tư những công trình thuỷ lợi. Do đó, huyện tìm cách giúp người dân phát huy và phát triển tiềm năng thế mạnh kinh tế rừng đồi, như trồng hàng nghìn ha rừng quế, hồi ở hầu hết các xã. Từ phát triển rừng quế, hồi đã đem lại công ăn việc làm có thu nhập ổn định cho người dân, nhiều hộ cũng được xoá nghèo từ phát triển kinh tế rừng. Để tạo thêm tiềm năng rừng đồi, năm 2012, Bình Liêu đã hỗ trợ 112 hộ trong toàn huyện mở mô hình nuôi ong mật.

Dong riềng là cây xoá nghèo của người dân thôn Nà Ếch, xã Húc Động.

Bình Liêu cũng là huyện làm tốt việc phát triển làng nghề, như nghề làm miến dong. Để nghề này phát triển tốt hơn nữa, năm 2012, huyện đã đưa giống dong riềng mới gồm 9 tấn giống DRI của Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm (Viện Khoa học Việt Nam), và 3 tấn dong riềng giống được chọn lọc tại địa phương để thực hiện trồng ở 30 hộ các thôn Nà Áng (xã Đồng Tâm), Nà Ếch (xã Húc Động), Pắc Liềng (xã Tình Húc). Người trồng dong riềng được tham gia lớp tập huấn, được hỗ trợ phân bón. Từ lâu miến dong Bình Liêu đã nổi tiếng trong tỉnh mà còn bán chạy ở các thị trường lớn và khó tính như TP Hà Nội, Hải Phòng và TP Hồ Chí Minh. Chúng tôi đến xã Húc Động là xã trồng dong riềng nhiều nhất huyện Bình Liêu, xã có hơn 76ha trồng dong riềng. Anh Trần Đức Nghiệp, thôn Nà Ếch, xã Húc Động là một trong những chủ sản xuất miến dong lớn ở Húc Động cho biết: “Về mùa dong riềng, xưởng của tôi chế biến khoảng 4-5 tấn dong riềng/ngày, và thu được khoảng 2,5-3,5 tấn miến dong sản phẩm. Miến dong làm đến đâu tiêu thụ hết đến đấy, chỉ sợ không có mà bán”. Anh Nghiệp cũng từ làm miến dong mà xây ngôi nhà 2 tầng khá khang trang. Anh cho biết thêm: “Nếu không có miến dong thì những người nông dân chúng tôi có được cái nhà mà ở là tốt rồi, chứ chẳng dám mơ đến nhà cao tầng đâu”. Anh Trần Văn Chiu, sống ở thôn Lục Ngù cũng là người làm miến dong ở Húc Động. Từ miến dong, anh tự xoá nghèo, xây nhà kiên cố. Bây giờ anh lại còn có vốn đầu tư xưởng mộc, trồng vài chục ha keo, quế, hồi, thông, lại mở trang trại nuôi lợn rừng, lợn mường, mà những công việc này anh Chiu đều tự bỏ vốn phần lớn từ sản xuất miến dong. Anh Chiu cho biết: “Trước đây không làm miến dong tôi là hộ nghèo, từ miến dong tôi thoát nghèo. Nhiều người trong thôn cũng từ miến dong mà xoá nghèo được như tôi”. Húc Động có thác Khe Vằn có nguồn nước dồi dào, ngoài việc cung cấp nguồn nước tưới cho các cánh đồng, năm 2012, Bình Liêu đang nghiên cứu mô hình nuôi cá tầm, cá hồi là 2 giống cá có giá trị kinh tế cao, thích hợp với môi trường khe suối của Bình Liêu.

Để tận dụng hết những cánh đồng kém hiệu quả do hệ thống tưới tiêu kém, Bình Liêu đã đưa vào trồng thử giống ngô chịu hạn Bioseed 9698 và giống ngô LVN 61 ở 45 hộ thôn Bản Ngày I, xã Vô Ngại. Hiện nay ngô đã lên xanh tốt, trong tương lai các giống ngô này sẽ được nhân rộng ở nhiều khu vực đồng ít được tưới tiêu ở nhiều xã trong huyện, tạo công ăn việc làm cho bà con nông dân ở các xã.

Từ huyện khó khăn nhưng biết lựa chọn các mô hình kinh tế phù hợp mà Bình Liêu đã biết chuyển những điểm yếu của mình trở thành những điểm mạnh, tạo được nhiều công ăn việc làm cho lao động nông thôn. Từ đó giúp Bình Liêu thực hiện tốt hơn tiêu chí thu nhập, tiêu chí tỷ lệ hộ nghèo, tiêu chí cơ cấu lao động, sớm đưa nhiều xã trở thành xã nông thôn mới vào năm 2015.

Anh Vũ