Những sai lầm chết người khi sưởi ấm trong mùa đông giá rét

Rét đậm rét hại khiến nhu cầu sưởi ấm của người dân tăng cao. Tuy nhiên việc sưởi ấm sai cách có thể lấy đi sức khỏe, thậm chí là tính mạng mà ít người có thể lường trước được.

Tuyệt đối không sưởi bằng than

Không khí lạnh đã gây mưa rét tại hầu khắp các vùng thuộc thủ đô Hà Nội. Dự kiến từ ngày 22 - 25/1, rét đậm, rét hại sẽ tiếp diễn. Nhiệt độ thấp nhất tại Hà Nội có thể xuống dưới 10 độ C.

Phó Chánh Văn phòng Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn TP Hà Nội Đào Quang Khải cho biết, ngay khi có thông tin về đợt không khí lạnh tăng cường, đơn vị đã tham mưu, ban hành văn bản gửi các quận, huyện, thị xã; chỉ đạo và khuyến cáo một số nội dung phòng, chống rét, bảo vệ sức khoẻ người dân, hạn chế thiệt hại do thiên tai đến cây trồng, vật nuôi.

Hiện, các cấp chính quyền tăng cường các hoạt động tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân kịp thời các biện pháp phòng, chống rét. Đặc biệt là khuyến cáo người dân không dùng bếp than tổ ong sưởi ấm trong phòng kín để tránh thiệt hại về người, như từng xảy ra tại một số tỉnh thành. Sẵn sàng các phương án chủ động ứng phó. Tập trung thực hiện đầy đủ, kịp thời các biện pháp phòng, chống rét cho cây trồng, vật nuôi. Hướng dẫn các hộ chăn nuôi củng cố chuồng trại, che chắn, giữ ấm, dự trữ thức ăn. Đồng thời, triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn cho sản xuất rau màu…

Rét đậm rét hại khiến nhu cầu sưởi ấm bằng than củi, các thiết bị điện... của người dân tăng cao. Tuy nhiên việc sưởi ấm sai cách có thể lấy đi sức khỏe, thậm chí là tính mạng mà ít người có thể lường trước được.

Theo PGS.TS Trần Hồng Côn nguyên giảng viên khoa Hóa, Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN, ngạt khí CO trong quá trình đốt bếp than diễn ra rất từ từ, nạn nhân thường chìm vào giấc ngủ mà không biết là mình rơi vào tình trạng nguy hiểm, có thể mất mạng ngay sau đó. "Khí CO, CO2 sẽ dần dần chiếm trọn không gian, rút hết khí oxy khỏi không khí, khiến chúng ta không có khí oxy để thở, dẫn đến tử vong", PGS.TS Trần Hồng Côn nói.

Điều đáng nói là khí CO, CO2 không có mùi vị, không gây đau đớn, do đó người bị ngạt khí không có phản ứng tự vệ, may mắn thì được người khác trông thấy và kéo ra cứu sống. Trong trường hợp được kéo ra ngoài, chữa khỏi ngạt khí CO, CO2, bạn vẫn có khả năng bị tổn thương não, dễ mắc các chứng bệnh giảm trí nhớ, liệt cơ mặt, liệt vận động…

Vì thế, nếu sử dụng than củi để sưởi ấm, cần chú ý để tránh bỏng, nhất là với trẻ em hiếu động chạy nhảy chơi đùa rất dễ ngã vào chậu than. Không để than dưới gầm giường, gần những nơi dễ bắt lửa như gỗ, quần áo. Đốt than tuyệt đối không được đóng kín cửa phòng.

Nguy cơ bỏng từ thiết bị sưởi ấm mùa đông

GS.TS Nguyễn Đức Lợi, Hội Khoa học và Công nghệ Nhiệt lạnh cảnh báo, mùa đông, nhiều gia đình dùng các loại máy sưởi bức xạ hồng ngoại (quạt sưởi, đèn sưởi, lò sưởi, chăn đệm sưởi…). Tuy nhiên, chúng tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ, giật, bỏng nếu không dùng đúng cách.

Các thiết bị sưởi điện cũng như bất kỳ loại đồ điện nào đều có thể gây ra họa lớn cho người sử dụng nếu thiếu hiểu biết. Vì vậy, không nên để gần trẻ nhỏ, người già vì tia hồng ngoại mang nhiệt tác động trực tiếp lên bề mặt da, vừa gây khô da, khô mũi vừa có nguy cơ bỏng. Đã từng có trường hợp cụ già bị bỏng chân vì đặt máy sưởi quá gần, trời rét buốt, người già chân lạnh cóng, gần như mất cảm giác không biết da bị nóng rực, gây bỏng.

Chuyên gia khuyến cáo, mọi người cần biết nguyên lý chung của các thiết bị ủ ấm (quạt, điều hòa) và phần lớn các thiết bị làm ấm là tỏa nhiệt, đốt cháy ô xy, làm mất độ ẩm trong không khí. Đặc biệt, trong thời tiết khô hanh như miền Bắc thì độ ẩm trong không khí càng thiếu. Vì vậy, nếu sử dụng thiết bị sưởi với công suất lớn trong phòng nhỏ, chỉ sau một thời gian ngắn hiện tượng khô da, nứt nẻ da sẽ xảy ra.

Đặc biệt, ở trẻ nhỏ, do da còn mỏng nên sẽ bị căng, rát, rất khó chịu. Nếu sử dụng lâu trong điều kiện phòng chật, đóng kín cửa sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hệ hô hấp, làm viêm niêm mạc mũi, khô mũi và dễ dẫn tới chảy máu cam. Ngoài ra tia hồng ngoại từ các thiết bị sưởi có thể xiên vào cơ thể gây hại cho mắt, gáy, vùng đầu mặt cổ….

Để khắc phục tình trạng khô da, khi bật các thiết bị sưởi nên để chậu nước tạo độ ẩm cho không khí. Ngoài ra mọi người nên bôi kem giữ ẩm ban đêm, đặc biệt là với trẻ nhỏ, người già.

Các chuyên gia cảnh báo, tình trạng tình trạng bị bỏng do quạt sưởi, lò sưởi, đèn sưởi cũng dễ xảy ra. Vì vậy, không nên để gần trẻ nhỏ, người già; luôn phải có người bên cạnh trẻ, tránh để trẻ sờ vào gây bỏng. Đặc biệt để an toàn không bị điện giật khi sử dụng chăn điện, người sử dụng cần bật điện trước, khi chăn ấm thì tắt điện rồi mới dùng đắp, tuyệt đối không nên lạm dụng những sản phẩm này vì có thể bị mẩn ngứa, phát ban, thậm chí điện giật.

Tác hại khi để nhiệt độ điều hòa, máy sưởi trong nhà quá ấm

Thông thường, đi từ bên ngoài trời lạnh trở về nhà, bạn thường có xu hướng bật điều hòa, máy sưởi càng cao càng tốt. Nhiều người cho rằng hành động này sẽ giúp ngôi nhà của mình ấm nhanh hơn, cơ thể không bị lạnh nữa nhưng điều này thực sự rất nguy hiểm.

Theo chuyên gia, khi sử dụng các thiết bị như điều hòa, máy sưởi trong những ngày rét đậm, chúng ta không nên để nhiệt độ quá nóng. Việc chênh lệch nhiệt độ ngoài trời quá nhiều có thể khiến cơ thể bạn bị hạ thân nhiệt khi đột ngột bước ra ngoài trời lạnh. Khi gặp nhiệt độ xuống thấp, máu bị ảnh hưởng và đi qua vùng đồi thị sau não, các trung tâm giao cảm ở đó bị kích thích khiến mạch máu ngoại biên co lại. Do vậy khi sử dụng các thiết bị như điều hòa, máy sưởi trong những ngày rét đậm, chúng ta không nên để nhiệt độ quá nóng.

Nhiều người có thói quen thấy trời trở lạnh là đóng kín cửa phòng hoặc cửa nhà, càng kín càng tốt để giữ ấm. Tuy nhiên nếu chúng ta đóng kín sẽ khiến trong phòng không có sự thông thoáng, ngột ngạt, thiếu oxy, sẽ khiến cơ thể mệt mỏi và làm tăng lượng vi khuẩn sinh sôi. Vì vậy chúng ta cần đảm bảo nhiệt độ trong phòng luôn ấm áp nhiệt độ phòng thích hợp khoảng 28 độ C, thông thoáng, tránh gió lùa.

Khi chúng ta đang ngồi trong phòng trước khi đi ra ngoài vào mùa đông chúng ta nên mặc áo khoác và đi giầy trước mấy phút khi ra ngoài đường sẽ giúp cơ thể ấm hơn. Vì nếu trường hợp chúng ta không mặc đủ ấm đột ngột đi ra ngoài rất dễ bị sốc nhiệt dẫn đến đột quỵ nhất là những người có sức khỏe yếu đặc biệt người già và trẻ nhỏ. Việc chênh lệch nóng – lạnh quá lớn dễ gây ra các bệnh về hô hấp, thậm chí là sốc nhiệt, nguy cơ tai biến đối với người cao tuổi.

Ngoài ra, bạn nên tăng cường ăn thực phẩm giàu năng lượng, chất dinh dưỡng, chất béo, protein. Nên uống nhiều canh nóng, trà nóng hoặc nước gừng để ủ ấm cơ thể. Không nên ra ngoài trời khi quá sớm hoặc quá muộn, chú ý giữ ấm nhà cửa, luôn đóng cửa để tránh gió lùa nhưng cần phải hé cửa khi cần để lưu thông khí trong trường hợp dùng máy sưởi…