Ngăn chặn tình trạng đưa thông tin sai lệch về sản phẩm trong bán hàng đa cấp

Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, Bộ Công Thương cho biết, trong thời gian vừa qua, tình trạng đưa thông tin theo hướng "thổi phồng" công dụng sản phẩm, đặc biệt đối với loại sản phẩm là thực phẩm trong hoạt động bán hàng đa cấp diễn ra khá phổ biến.

Hoạt động này càng diễn ra phổ biến trong bối cảnh xã hội thực hiện giãn cách để phòng chống dịch COVID-19, thông qua các phương tiện Internet như mạng xã hội, ứng dụng di động, ứng dụng cuộc họp trực tuyến...

Cụ thể, các tổ chức, cá nhân này thành lập các nhóm kín trực tuyến như "tư vấn sức khỏe", "chăm sóc sức khỏe chủ động" hay "nhân chứng dùng sản phẩm", tập hợp hàng trăm, thậm chí hàng nghìn người tham gia. Trong đó, các đối tượng này chia sẻ, trao đổi những thông tin, video clip có sử dụng hình ảnh bác sỹ, dược sỹ, nhân viên y tế để mô tả, tư vấn và hướng dẫn sử dụng các thực phẩm, hoặc mô tả công dụng thực phẩm như là một "kinh nghiệm thực tế" hay "nhân chứng sống" của người đã từng bị bệnh.

Cách thức đưa thông tin này được lạm dụng và củng cố bởi các bình luận phía dưới, càng tạo thêm niềm tin cho người bệnh, người tiêu dùng dễ hiểu theo hướng là các loại sản phẩm này có công dụng để phòng bệnh, chữa bệnh, chẩn đoán bệnh, giảm nhẹ bệnh, điều trị bệnh. Hành vi dạng này sẽ gây tác động tới số lượng người tham gia lớn vì thông tin lan truyền trên môi trường mạng diễn ra rất nhanh và gây hậu quả nghiêm trọng bởi ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người.

Để xử lý triệt để tình trạng đưa thông tin sai lệch như trên trong hoạt động bán hàng đa cấp, vừa qua, Bộ Công Thương đã trình Chính phủ xem xét thông qua dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 40/2018/NĐ-CP ngày 12/3/2018 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, trong đó bổ sung một số quy định điều chỉnh vấn đề này như sau:

(i) Bổ sung quy định đối với trường hợp tổ chức hội nghị, hội thảo, đào tạo bán hàng đa cấp theo hình thức trực tuyến (trong đó bao gồm việc giới thiệu thông tin về sản phẩm bán hàng đa cấp) thì doanh nghiệp bán hàng đa cấp phải thông báo đến Sở Công Thương địa phương (trong trường hợp có sự tham gia của người tham gia bán hàng đa cấp tại một địa phương đó) hoặc Sở Công Thương nơi doanh nghiệp có trụ sở chính (trong trường hợp có sự tham gia của người tham gia bán hàng đa cấp tại nhiều địa phương).

Quy định này nhằm tăng cường công tác quản lý, giám sát về nội dung các hội nghị, hội thảo, đào tạo trong hoạt động bán hàng đa cấp hiện nay.

(ii) Bổ sung quy định cấm đối với doanh nghiệp và người tham gia bán hàng đa cấp trong việc cung cấp các thông tin về hàng hóa trong bán hàng đa cấp đặc biệt đối với sản phẩm là thực phẩm theo "hình thức":

- "Cung cấp thông tin" về thực phẩm bằng hình thức sử dụng hình ảnh, thiết bị, trang phục, tên, thư tín của các đơn vị, cơ sở y tế, bác sỹ, dược sỹ, nhân viên y tế, thư cảm ơn, lời cảm ơn của người bệnh, bài viết của bác sỹ, dược sỹ, nhân viên y tế;

- "Cung cấp thông tin" về thực phẩm có nội dung đăng tải, dẫn, trích dẫn hoặc nêu ý kiến người bệnh mô tả thực phẩm có tác dụng điều trị bệnh.

Quy định này được bổ sung với mục đích để doanh nghiệp và người tham gia bán hàng đa cấp nhận thức rõ tính nghiêm trọng khi vi phạm những hành vi này trong quá trình hoạt động bán hàng đa cấp. Trong trường hợp vi phạm, ngoài việc bị xử phạt hành chính, doanh nghiệp bán hàng đa cấp còn bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp.