Ngăn chặn hiểm hoạ mua bán người

Mua bán người (MBN) là loại tội phạm có nguồn thu lợi bất chính cao chỉ sau ma túy và mua bán vũ khí. Hậu quả do nạn buôn bán người để lại là không thể đong đếm được vì nó không chỉ ảnh hưởng đến số mệnh của nạn nhân, gia đình người bị hại, mà còn ảnh hưởng đến an ninh, quốc phòng. Trên tuyến biên giới tỉnh Quảng Ninh, tình hình tội phạm MBN cũng luôn tiềm ẩn diễn biến phức tạp, để phòng ngừa, ngăn chặn loại tội phạm này, BĐBP tỉnh đã quyết liệt triển khai các biện pháp đấu tranh phòng chống.  

Những cuộc đời bị đánh cắp

Được giải cứu từ Trung Quốc về đến đất Móng Cái (Việt Nam) sau hơn 2 năm bị bạn trai quen qua mạng lừa bán sang Trung Quốc, chị L.T.H, sinh năm 2004, quê ở tỉnh Lai Châu, vẫn chưa hết hoảng loạn, phải điều trị tâm lý. Năm 2021, sau khi bị bạn trai quen qua mạng lừa bán sang Trung Quốc, chị H bị ép vào làm trong quán Karaoke và làm gái mại dâm. Không chịu cảnh sống tăm tối, tủi nhục ê chề, chị H đã nhiều lần tìm cách bỏ trốn nhưng đều bị bắt lại và bị đánh đập. Lầm lũi chịu đựng cay đắng, nuôi hy vọng được giải cứu, đầu năm 2023, trong 1 lần chủ quán không đề phòng, chị H đã bỏ trốn thành công khỏi nơi làm gái và chạy đến Đồn Công an Trung Quốc đầu thú. Sau đó, chị đã được lực lượng chức năng nước bạn trao trả về nước.

Không bị ép làm gái mại dâm, nhưng chị P.T.Đ, sinh năm 1974, quê ở tỉnh Bắc Ninh sau khi bị lừa bán sang Trung Quốc đã bị bóc lột sức lao động đến kiệt quệ. Theo lời kể của chị Đ, năm 2018 do hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn, kém hiểu biết bị người quen lừa, hứa hẹn đưa sang Trung Quốc làm công nhân. Nhưng khi sang đến xứ người, chị Đ ngay lập tức bị bắt vào làm những công việc nặng nhọc liên tục mà không nhận được một đồng tiền lương. Không chịu được cảnh bị bóc lột sức lao động đến cùng kiệt, đầu năm 2023, chị Đ đã bỏ trốn ra ngoài và đến Đồn Công an Trung Quốc đầu thú và được lực lượng chức năng nước bạn trao trả về nước.

Cũng là nạn nhân của tội phạm MBN, năm 2017, anh A.T.N, sinh năm 1994, quê tỉnh Quảng Nam bị các đối tượng lừa đảo trên mạng dụ dỗ đưa sang Trung Quốc làm việc nhẹ nhàng với thu nhập cao. Những tưởng sẽ được đổi đời nhưng khi vừa đặt chân qua biên giới, anh đã bị nhốt vào một khu nhà xưởng gia công bóng đèn, nhưng không được trả lương. Khi anh không đồng ý làm việc đã bị các đối tượng này nhốt lại và đánh đập tàn nhẫn rồi bỏ đói trong nhiều ngày liền. Sau một thời gian bị giam giữ, đầu năm 2023, khi lực lượng chức năng phía Trung Quốc tiến hành truy quét người nước ngoài cư trú bất hợp pháp đã giải cứu anh N và trao trả về nước cuối tháng 4/2023.

Trên đây chỉ là ba trong nhiều nạn nhân của tội phạm MBN. Biến cố lớn cay đắng, hành trình trở về quê hương gian truân, thấm đẫm nước mắt của họ tiếp tục là cảnh báo về những diễn biến phức tạp, ngày càng nghiêm trọng loại tội phạm này. Việc nhiều người trở thành món hàng bị mua bán, đặc biệt là đối với phụ nữ, trẻ em, đã gây nên những bất ổn trong xã hội, ảnh hưởng lớn đến an ninh, quốc phòng.

Để nạn MBN không còn là nỗi ám ảnh

Là tỉnh có đường biên giới kéo dài và nhiều cửa khẩu, đường mòn tiếp giáp với Trung Quốc, tỉnh Quảng Ninh là địa bàn thuận lợi cho nhiều loại tội phạm hoạt động, trong đó có tội phạm MBN qua biên giới. Đặc biệt, trong thời gian gần đây, qua điều tra, xác minh từ những người bị phía Trung Quốc trao trả qua biên giới cho thấy xuất hiện tình trạng các đối tượng tội phạm đã lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người dân hoặc sự nhẹ dạ cả tin của những người cần việc làm để tiếp cận, làm quen, hứa hẹn đưa nạn nhân sang Trung Quốc làm thuê với thu nhập cao, rồi lừa đưa qua biên giới bán cho đàn ông Trung Quốc làm vợ hoặc để ép làm lao động phổ thông với giá nhân công rẻ mạt. Một số đối tượng nam thanh niên tạo các trang cá nhân trên mạng xã hội, làm quen các thiếu nữ, tán tỉnh, yêu đương, hẹn hò đưa đi chơi, tham quan, du lịch sau đó lừa bán sang Trung Quốc...

Để ngăn chặn tội phạm MBN, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh đã chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn, các Đồn Biên phòng trực thuộc đẩy mạnh các biện pháp nghiệp vụ để đấu tranh có hiệu quả đối với các hành vi MBN, tổ chức cho người khác XNC trái phép qua biên giới.

Thiếu tá Nguyễn Trung Tuyến, Phó Đồn trưởng nghiệp vụ Đồn BP Bắc Sơn, cho biết: Đồn được giao quản lý địa bàn biên phòng gồm 7 xã, phường trên địa bàn TP Móng Cái với hơn 26km đường biên giới với nhiều đường mòn, lối mở. Đây là điều kiện để các đối tượng tội phạm, trong đó có tội phạm MBN. Xác định rõ đặc thù của địa phương, thời gian qua Đồn đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện nghiêm túc công tác nắm tình hình nội, ngoại biên, trên cơ sở đó tham mưu cho cấp trên các giải pháp công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm, trong đó có công tác phòng ngừa đấu tranh phòng chống MBN.

Thực hiện chỉ đạo của cấp trên, Đồn BP Cửa khẩu quốc tế Móng Cái đã chủ động phối hợp chặt chẽ với các lực lượng quản lý, bảo vệ biên giới nước bạn đẩy mạnh công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm MBN; phối hợp thực hiện tốt công tác tiếp nhận, xác minh, bảo vệ, hỗ trợ nạn nhân được giải cứu; tích cực rà soát, sàng lọc, xác định nạn nhân bị mua bán trong số công dân được các lực lượng chức năng trao trả hoặc tự trở về. Thượng tá Diệp Mạnh Hảo, Chính trị viên Đồn BP cửa khẩu quốc tế Móng Cái, cho hay: Trong năm 2023, đơn vị đã phối hợp tiếp nhận và trao trả 50 lần với 141 lượt người. Qua công tác tiếp nhận, trao trả và sàng lọc, Đồn đã phát hiện 14 đối tượng tội phạm truy nã, 5 công dân của Việt Nam bị lừa bán sang Trung Quốc. Đối với các đối tượng bị lừa bán, Đồn cũng đã hướng dẫn từng cá nhân khi về địa phương làm tốt công tác tuyên truyền cho gia đình, xã hội để làm tốt công tác phòng ngừa, giúp người dân nắm rõ được thủ đoạn, phương thức của các loại tội phạm MBN và tố giác các đối tượng lừa bán với các cấp chính quyền, để xử lý nghiêm. 

Huyện Bình Liêu có tuyến biên giới dài trên 43km tiếp giáp với Trung Quốc. Người dân sinh sống trên địa bàn chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, kiến thức pháp luật còn hạn chế, nên đây là địa bàn luôn tiềm ẩn những diễn biến phức tạp về hoạt động của tội phạm MBN. Để phòng ngừa, đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm này, thời gian qua, Đồn BP cửa khẩu Hoành Mô đã tham mưu, phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho đồng bào các dân tộc thiểu số ở khu vực biên giới về phương thức, thủ đoạn, hành vi của tội phạm MBN.

Ông Bùi Xuân Chiều, người dân thôn Nà Sa, cho biết: Được sự tuyên truyền, phổ biến của lực lượng BĐBP, người dân chúng tôi đã nắm được rõ âm mưu, thủ đoạn của tội phạm MBN; mỗi khi có người lạ xuất hiện trên địa bàn biên giới, người dân chúng tôi đều báo ngay với lực lượng chức năng.

Đồn cũng đã tích cực tham mưu, phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương đẩy mạnh các hoạt động giúp dân phát triển KT-XH. Qua đó, góp phần hạn chế các nguyên nhân, điều kiện phát sinh của tội phạm MBN.

Bà Ngô Thị Minh, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Hoành Mô, cho biết: Xã Hoành Mô hiện có 9/14 thôn bản giáp biên, với 1.151 hộ dân, trong đó hầu hết là đồng bào dân tộc thiểu số. Những năm qua, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, trong đó có vai trò quan trọng của lực lượng BĐBP mà đời sống của người dân trên địa bàn ngày càng được nâng cao. Đời sống vật chất, tinh thần được nâng cao, người dân đã cảnh giác hơn không bị dụ dỗ, lôi kéo tham gia hoạt động MBN.

Không chỉ ở những đơn vị trên, với tinh thần quyết tâm, quyết liệt trong phòng chống tội phạm MBN, những năm qua, BĐBP tỉnh đã kịp thời phát hiện, bắt giữ nhiều vụ MBN. Nổi bật trong năm 2021, BĐBP tỉnh đã phối hợp với Công an TP Hồ Chí Minh, Cục Phòng chống ma túy và tội phạm (Bộ Tư lệnh BĐBP) bắt giữ 2 vụ/3 đối tượng, giải cứu 2 trẻ sơ sinh bị đưa ra khu vực biên giới huyện Bình Liêu để bán sang Trung Quốc. Từ năm 2021 đến nay, BĐBP tỉnh cũng đã phối hợp với các lực lượng bảo vệ biên giới Trung Quốc thực hiện 117 lượt tiếp nhận với 2.532 người Việt Nam nhập cảnh trái phép do Trung Quốc trao trả qua cửa khẩu, trong đó có 78 lượt/1.988 người được phân loại, điều tra xác minh bị mua bán; trao trả cho lực lượng quản lý, bảo vệ biên giới nước bạn 67 lượt với 274 người Trung Quốc nhập cảnh trái phép vào Việt Nam.

BĐBP tỉnh đã tổ chức được 45 buổi tuyên truyền Luật phòng chống MBN; phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm MBN; các văn bản quy phạm pháp luật về XNC trái phép cho hàng nghìn lượt người dân trên địa bàn biên giới của tỉnh...Qua đó, đã góp phần nâng cao nhận thức, ý thức cảnh giác của người dân trên địa bàn khu vực biên giới, tích cực tham gia tố giác, đấu tranh với hoạt động của tội phạm MBN.

Phát huy những kết quả đạt được, thời gian tới BĐBP tỉnh tiếp tục tập trung thực hiện đồng bộ các biện pháp công tác biên phòng, đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm. Cùng với đó, tiếp tục quan tâm phát huy tốt sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị trong công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm MBN trong tình hình mới; phối hợp chặt chẽ với lực lượng chức năng trong nước và lực lượng chức năng Trung Quốc... kịp thời trao đổi tình hình, điều tra xác minh, đấu tranh với các đường dây mua bán người qua biên giới; giải cứu, bảo vệ, tiếp nhận và hỗ trợ ban đầu nạn nhân bị mua bán.