Lý do Nga và Trung Quốc phủ quyết dự thảo nghị quyết do Mỹ hậu thuẫn về Gaza

Mặc dù nghị quyết thất bại không đi kèm với bất kỳ cơ chế thực thi nào, nhưng đây có lẽ là nghị quyết mạnh mẽ nhất liên quan đến cuộc chiến của Israel ở Gaza mà Mỹ đã đồng ý ủng hộ.

Theo hãng thông tấn TASS (Nga) ngày 22/3, Nga và Trung Quốc đã phủ quyết dự thảo nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (LHQ) do Mỹ khởi xướng về cuộc xung đột Israel - Hamas ở Gaza, trong đó lưu ý sự cần thiết phải ngừng bắn ngay lập tức nhưng không yêu cầu thực hiện điều đó một cách rõ ràng.

Tại cuộc bỏ phiếu, 11 trong số 15 thành viên của Hội đồng Bảo an, cụ thể là Anh, Malta, Mozambique, Hàn Quốc, Slovenia, Mỹ, Sierra Leone, Pháp, Thụy Sĩ, Ecuador và Nhật Bản, ủng hộ nghị quyết. Trong khi đó, Nga, Trung Quốc và Algeria bỏ phiếu chống. Guyana bỏ phiếu trắng.

Tờ Independent (Anh) đưa tin, đây là nghị quyết mới nhất trong loạt nghị quyết ngừng bắn bị bỏ phiếu bác bỏ trong những tháng gần đây, với việc Mỹ đã thực hiện quyền phủ quyết của mình ba lần.

Dự thảo nghị quyết do Mỹ hậu thuẫn, đã trải qua nhiều sửa đổi trước cuộc bỏ phiếu, tuyên bố “nhu cầu cấp bách” phải có một “lệnh ngừng bắn ngay lập tức và lâu dài”, nhưng không biến nó thành một yêu cầu ràng buộc về mặt pháp lý như các nghị quyết trước đó, cụ thể là không đưa ra yêu cầu rõ ràng rằng Israel ngay lập tức chấm dứt chiến dịch ở Gaza.

Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên Mỹ ủng hộ nghị quyết của LHQ kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức.

Đại sứ Nga tại LHQ Vasily Nebenzia nói rằng dự thảo của Mỹ không có tác dụng trong việc kiềm chế Israel và chỉ trích Washington vì đã nói về lệnh ngừng bắn sau khi "Gaza gần như bị xóa sổ". Phó đại sứ Nga tại LHQ Dmitry Polyansky cho biết trước cuộc bỏ phiếu rằng Moskva sẽ không hài lòng “với bất cứ điều gì không kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức”.

Đại sứ Trung Quốc tại LHQ Zhang Jun, đưa ra lời giải thích tương tự cho quyền phủ quyết của Bắc Kinh, cho biết dự thảo "đã né tránh vấn đề trọng tâm nhất, đó là lệnh ngừng bắn", mô tả văn bản được được ra bỏ phiếu là “mơ hồ”.

Ông Jun lưu ý dự thảo “không kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức và thậm chí không đưa ra câu trả lời cho câu hỏi về việc thực hiện lệnh ngừng bắn trong ngắn hạn. Điều này không đáp ứng sự mong đợi của cộng đồng quốc tế”.

Về phần mình, Riyad Mansour, Đại sứ Palestine tại LHQ gọi nghị quyết do Mỹ hậu thuẫn là “một chiều”, trong khi Đại sứ Israel tại LHQ Gilad Erdan cho biết việc phủ quyết nghị quyết của Mỹ có nghĩa là "Hamas có thể tiếp tục hưởng lợi".

Mỹ đã chặn ba nghị quyết trước đây của Hội đồng Bảo an LHQ kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức, trong đó có một nghị quyết hồi tháng trước được các quốc gia Arab ủng hộ.

Cuộc bỏ phiếu tại LHQ diễn ra trong bối cảnh ngoại giao con thoi của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, người đã gặp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ngày 22/3 để hối thúc Israel không tiến hành một cuộc tấn trên bộ vào Rafah và làm nhiều hơn nữa để cho phép viện trợ nhân đạo.

Ông Blinken trước đó đã gặp các quan chức Arab, trong đó có Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman trước khi đến Israel với nỗ lực môi giới cho một lệnh ngừng bắn mới ở Gaza.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết sau cuộc bỏ phiếu rằng ông sẽ nghiên cứu một nghị quyết ngừng bắn mới có thể được tất cả các thành viên thường trực đồng ý, lưu ý rằng Mỹ hiện dường như sẵn sàng ủng hộ lệnh ngừng bắn ngay lập tức.

Sáu tháng giao tranh giữa Israel và Hamas đã gây ra cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng ở Dải Gaza, nơi sinh sống của hơn 2 triệu người. Mỹ đã không thể thuyết phục Israel cho phép chuyển đủ viện trợ vào Gaza để ngăn chặn nạn đói tiếp diễn.

Những sự gián đoạn đó đã dẫn đến việc Mỹ tung ra các đợt thả hàng viện trợ vào dải đất này và lên kế hoạch xây dựng một cảng bên bờ biển Gaza để tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển viện trợ tiếp theo, nhưng các chuyên gia viện trợ cho biết những biện pháp đó sẽ không đủ để ngăn chặn nạn đói.