Làm thế nào để xây dựng văn hóa giao thông?

Quá trình xây dựng văn hóa giao thông văn minh, hiện đại, đòi hỏi cần nhiều thời gian với sự vào cuộc đồng bộ của các Bộ, ngành, địa phương.

Theo ý kiến của Đại biểu Quốc hội Trần Thị Nhị Hà (Hà Nội) tại Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV, trong 5 tháng đầu năm 2022, theo báo cáo của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, toàn quốc đã xảy ra hơn 4.700 vụ tai nạn giao thông, làm chết hơn 2.700 người, làm bị thương hơn 3.000 người. Văn hóa ý thức tham gia giao thông của người dân, người điều khiển phương tiện còn hạn chế, được xác định là một trong những nguyên nhân chính của tình trạng trên.

Để giải quyết được vấn đề tai nạn giao thông, ngoài các giải pháp về cơ sở hạ tầng, giảm mật độ phương tiện giao thông cá nhân, nhất thiết phải xây dựng văn hóa giao thông để hình thành thói quen giao thông văn minh.

Đại biểu Trần Thị Nhị Hà đặt vấn đề, Bộ Giao thông vận tải đã có giải pháp tổng thể và phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương để xây dựng văn hóa giao thông như thế nào?

Về ý kiến của Đại biểu Quốc hội Trần Thị Nhị Hà, Bộ Giao thông vận tải trả lời như sau:

Trước tiên, Bộ Giao thông vận tải trân trọng cảm ơn Đại biểu và Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội đã quan tâm, góp ý nhằm giúp công tác quản lý nhà nước của Bộ ngày càng tốt hơn, đáp ứng nhu cầu của xã hội và nhân dân.

Đúng như ý kiến của Đại biểu, trong những năm qua và 5 tháng đầu năm 2022 mặc dù tai nạn giao thông tiếp tục giảm, những vẫn còn diễn biến phức tạp; trong đó chỉ tính riêng 5 tháng đầu năm 2022 trên toàn quốc đã xảy ra 4.733 vụ tai nạn giao thông, làm chết 2.761 người, làm bị thương 3.078 người, đồng thời đã xảy ra một số vụ tai nạn giao thông đường bộ nghiêm trọng gây thiệt hại lớn về người và tài sản; một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là một bộ phận người dân, doanh nghiệp chưa chấp hành nghiêm quy định của pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) khi tham gia giao thông.

Để tiếp tục phấn đấu mục tiêu hàng năm giảm tai nạn giao thông từ 5-10% ở cả ba tiêu chí về số vụ, số người chết, số người bị thương, xây dựng văn hóa giao thông trong cộng đồng, hằng năm Bộ Giao thông vận tải đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp về bảo đảm TTATGT theo chỉ đạo của Ban Bí thư tại Chỉ thị số 18-CT/TW ngày 4/9/2012 về tăng cường sự lãnh đạo của đảng đối với công tác bảo đảm TTATGT đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa và khắc phục ùn tắc giao thông.

Đưa giáo dục văn hóa giao thông vào trường học

Đồng thời, Bộ Giao thông vận tải đã chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành và địa phương tham mưu xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị quyết số 48/NQ-CP ngày 5/4/2022 về tăng cường bảo đảm TTATGT và chống ùn tắc giao thông giai đoạn 2022-2025, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 2060/QĐ-TTg ngày 12/12/2020 về việc phê duyệt Chiến lược quốc gia bảo đảm TTATGT đường bộ giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2045, trong đó:

Tại Nghị quyết số 48/NQ-CP, Chính phủ đã đề ra một trong những nhiệm vụ trọng tâm được thực hiện trong giai đoạn 2022- 2025 là "Kiên trì xây dựng văn hoá giao thông an toàn đối với tổ chức, cá nhân xây dựng, thực thi pháp luật, cung ứng hạ tầng, phương tiện, dịch vụ vận tải và tham gia giao thông. Đổi mới công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về bảo đảm TTATGT theo hướng lấy thay đổi hành vi làm tiêu chí đánh giá kết quả; đẩy mạnh tuyên truyền trên mạng xã hội và hạ tầng số; vận động, hướng dẫn việc lồng ghép mục tiêu bảo đảm TTATGT vào chương trình, kế hoạch và hoạt động của cơ quan, đơn vị, nhà trường, doanh nghiệp".

Để cụ thể hóa các nhiệm vụ trên, trong Nghị quyết, Chính phủ đã giao Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Giao thông vận tải… thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp, như: Thực hiện tuyên truyền, phổ biến các tiêu chí, hành vi văn hóa giao thông bằng các hình thức văn hóa truyền thống; tiếp tục hoàn thiện chương trình, tài liệu giảng dạy, đưa nội dung giáo dục pháp luật về bảo đảm TTATGT, kỹ năng tham gia giao thông an toàn, văn hóa giao thông vào trong chương trình chính khóa dưới hình thức tích hợp vào nội dung một số môn học và hoạt động giáo dục từ giáo dục mầm non đến giáo dục phổ thông...;

Tại Quyết định số 2060/QĐ-TTg, Thủ tướng Chính phủ cũng đặt mục tiêu đến năm 2045 "hình thành văn hóa giao thông an toàn và ý thức tự giác chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông; đa số người dân trong đô thị hình thành thói quen tham gia giao thông bằng dịch vụ vận tải công cộng, đi bộ và đi xe đạp";

Trong đó, Thủ tướng Chính phủ đã giao các Bộ, ngành, địa phương thực hiện một số giải pháp, như: Mở các chuyên trang, chuyên mục tuyên truyền về an toàn giao thông và văn hóa giao thông, trong đó chú trọng tuyên truyền, phổ biến về kỹ năng phòng tránh tai nạn, kỹ năng điều khiển phương tiện tham gia giao thông an toàn; hoàn thiện và cụ thể hóa các tiêu chí, hành vi văn hóa giao thông bằng hình ảnh sinh động; đẩy mạnh việc tuyên truyền, phổ biến các tiêu chí, hành vi văn hóa giao thông. Tổ chức vận động xây dựng văn hóa giao thông trong các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trên phạm vi toàn quốc.

Từ những chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cho thấy quá trình xây dựng văn hóa giao thông văn minh, hiện đại, đòi hỏi cần nhiều thời gian với sự vào cuộc đồng bộ của các Bộ, ngành, địa phương.

Xây dựng chế tài kết hợp đẩy mạnh truyền thông

Trong thời gian qua, theo trách nhiệm được giao, Bộ Giao thông vận tải đã thực hiện một số nhiệm vụ, như: Hằng năm xây dựng các Kế hoạch hành động Năm An toàn giao thông (Kế hoạch số 896/KH-BGTVT ngày 24/1/2022 với chủ đề "Xây dựng văn hóa giao thông an toàn gắn với kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19" với tinh thần "Vì sức khỏe, sinh mạng của người tham gia giao thông"; Kế hoạch số 724/KH-BGTVT ngày 26/1/2021 với chủ đề "Nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật bảo đảm trật tự, an toàn giao thông",…), trong đó chỉ đạo các đơn vị tập trung triển khai các nhiệm vụ, giải pháp về bảo đảm TTATGT theo từng thời kỳ.

Triển khai rà soát, xây dựng và hoàn thiện các quy định của pháp luật, như: Trình Chính phủ ban hành Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt, Nghị định số 123/2021/NĐ-CP ngày 28/12/2021 về sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng hải, giao thông đường bộ, đường sắt, hàng không dân dụng; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông tập trung vào các lĩnh vực, như kinh doanh vận tải, kiểm soát tải trọng phương tiện….

Đẩy mạnh tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về bảo đảm TTATGT, như phối hợp với Tập đoàn Điện lực Việt Nam tổ chức Hội nghị trực tuyến về phổ biến kiến thức an toàn giao thông cho hơn 1000 cán bộ, công nhân viên của Tập đoàn; phối hợp với các báo, đài truyền hình, Đài Tiếng nói Việt Nam (kênh VOV giao thông) tuyên truyền, phổ biến các nội dung, quy định mới liên quan đến công tác bảo đảm TTATGT; phối hợp Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia phát động Giải thưởng báo chí về an toàn giao thông năm 2022.

Trong thời gian tới, theo chức năng, nhiệm vụ được giao, Bộ Giao thông vận tải tiếp tục chủ trì, phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành và địa phương thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp về bảo đảm TTATGT tại Nghị quyết số 48/NQ-CP, Quyết định số 2060/QĐ-TTg, hướng tới hoàn thành mục tiêu xây dựng văn hóa giao thông văn minh, hiện đại trong cộng đồng.