Nông thôn mới nơi đảo xa

LTS: Ngày 18-3-2016, huyện Cô Tô tổ chức công bố Quyết định số 2476/QĐ-TTg ngày 30-12-2015 của Thủ tướng Chính phủ công nhận huyện đạt chuẩn nông thôn mới và Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội huyện đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; công bố các tuyến, điểm du lịch trên địa bàn và kỷ niệm 22 năm Ngày thành lập huyện 23-3 (1994-2016). Nhân dịp này, Báo Quảng Ninh thực hiện chuyên đề về các sự kiện nói trên.

Diện mạo mới nơi huyện đảo tiền tiêu

Nhớ lần đầu tiên ra đảo, khi ấy Cô Tô trong tôi đẹp nhưng còn khó khăn, nghèo nàn lắm. Từ cảng Cái Rồng (Vân Đồn) phải mất nửa ngày đi tàu gỗ mới ra được Cô Tô. Nhưng không phải cứ muốn ra đảo là được bởi còn phải xem trời có yên, biển có lặng không đã... Ra đến Cô Tô, ở thị trấn chẳng có nhà nghỉ nào, quán xá thì lèo tèo. Phố xá (gọi là phố vì ở thị trấn) chỉ có mấy dãy nhà phần đông là cấp bốn. Nhà nào có điều kiện mới có tấm pin mặt trời đặt trên nóc nhà để tích điện vào ắc quy phục vụ sinh hoạt. Thị trấn Cô Tô hồi ấy cứ tầm 8 đến 9 giờ tối là tối ỏm. Lên xã Đồng Tiến hay sang đảo Thanh Lân thì còn đìu hiu hơn nhiều. Đường vào các thôn toàn đường đất và cát, dứa dại mọc đầy. Cuộc sống của người dân trên đảo khi ấy nhiều khó khăn lắm.

Cô Tô nhìn từ trên cao. Ảnh: Nguyễn Hưng

Nhưng mỗi lần ra Cô Tô sau đó, tôi lại thấy hòn ngọc này được mài giũa, thêm đẹp, thêm xanh hơn. Đặc biệt phải kể đến là từ khi huyện đảo tiến hành xây dựng NTM. Khi được sự quan tâm đầu tư mạnh mẽ từ cấp trên, đặc biệt là việc đưa điện lưới quốc gia ra đảo, xây dựng Khu dịch vụ hậu cần nghề cá Bắc vịnh Bắc Bộ... người dân Cô Tô đã phát huy nội lực để khai thác hiệu quả các tiềm năng, lợi thế của huyện đảo. Được cập nhật những tin tức về xây dựng NTM, phát triển KT-XH trên đảo không phải hàng ngày, mà có khi là hàng giờ từ người đứng đầu huyện khi đó là đồng chí Nguyễn Đức Thành qua mạng xã hội facebook, tôi cảm nhận thật rõ sự sôi động nơi đảo xa. Sự chủ động và tích cực tham gia các công việc của huyện từ phía người dân được thể hiện thật rõ nét. Người dân không chỉ tích cực hiến đất, góp công làm đường và các công trình phúc lợi xã hội, mà còn chủ động tham gia đóng góp ý kiến với lãnh đạo để xây dựng huyện, mạnh dạn thực hiện các mô hình phát triển kinh tế để làm giầu và góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc nơi tiền tiêu này.

Chính những điều đó đã làm thay đổi diện mạo huyện đảo, làm cho sản xuất ở nơi đảo xa này phát triển mạnh và đời sống nhân dân không ngừng được nâng cao. Sau gần 5 năm xây dựng NTM, huyện Cô Tô đã đạt được những con số thật ấn tượng, trong 19 tiêu chí, hầu như chỉ tiêu nào huyện cũng đạt 100% và cao hơn. Những con số ấn tượng như: 100% tuyến đường từ xã đến thôn, liên thôn, trục thôn được cứng hóa, 6/6 trường đều đạt chuẩn quốc gia, 100% xã không có nhà tạm và 95% số hộ gia đình có nhà ở đạt tiêu chuẩn của Bộ Xây dựng, thu nhập bình quân đầu người năm 2014 đạt 45 triệu đồng, cơ bản không còn hộ nghèo... cho thấy Cô Tô hoàn thành chương trình này một cách rất thuyết phục.

Đô thị sinh thái biển thông minh

Mục tiêu trở thành đô thị sinh thái biển thông minh đã được xác định rất rõ trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện Cô Tô lần thứ V, nhiệm kỳ 2015-2020 và Quy hoạch tổng thể phát triển KT-XH huyện Cô Tô đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Trong Quy hoạch nêu trên, mục tiêu tổng quát được xác định là: “Phấn đấu đến năm 2020, xây dựng Cô Tô trở thành một huyện đảo có nền kinh tế phát triển nhanh, bền vững, có trình độ phát triển đạt mức khá của tỉnh Quảng Ninh; ưu tiên tập trung phát triển kinh tế biển và du lịch sinh thái phù hợp với biển đảo, hướng tới du lịch đẳng cấp cao; là đô thị sinh thái biển thông minh với kết cấu hạ tầng hiện đại...”.

Để cụ thể hóa mục tiêu này, Quy hoạch xác định những chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể. Trong đó, về kinh tế, phấn đấu tốc độ tăng trưởng giai đoạn từ nay đến 2020 đạt 14-14%/năm, từ năm 2021-2030 đạt khoảng 19-20%/năm. Cơ cấu giá trị tăng thêm năm 2020, nông nghiệp chiếm 30%, công nghiệp - xây dựng chiếm 25%, dịch vụ chiếm 45%; đến 2030 cơ cấu tương ứng là 12,6%, 25,3% và 62,1%. Giá trị gia tăng bình quân đầu người năm 2020 đạt khoảng 45.000USD, năm 2030 đạt khoảng 100.000USD.

Trong định hướng phát triển các ngành, lĩnh vực, Quy hoạch xác định phát triển du lịch - dịch vụ là ngành động lực, mũi nhọn của huyện; phấn đấu tốc độ tăng trưởng mỗi năm đạt 26-27%. Trong đó, phát triển du lịch theo hướng du lịch nghỉ dưỡng kết hợp với tham quan và trải nghiệm; liên kết chặt chẽ với Vân Đồn, phát triển xứng tầm là một trong 4 trung tâm du lịch của Quảng Ninh và trở thành trung tâm du lịch biển đảo chất lượng cao, trung tâm vui chơi giải trí đẳng cấp quốc tế.

Để hiện thực hóa mục tiêu nêu trên, đồng chí Hoàng Bá Nam, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Cô Tô, trả lời phỏng vấn Báo Quảng Ninh sau Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ V, cho biết: Huyện sẽ tập trung ưu tiên thực hiện 6 trọng tâm: Đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, tinh giản bộ máy, biên chế; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ; huy động nguồn lực đầu tư cho hạ tầng; tổ chức sản xuất nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn tiên tiến; phát triển du lịch bền vững; bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo. Cùng với đó là xây dựng và thực hiện tốt 3 đề án: Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhất là đội ngũ cán bộ chủ chốt; Phát triển du lịch bền vững; Tái cơ cấu tổ chức sản xuất nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn tiên tiến. Đồng thời tập trung đầu tư xây dựng 3 công trình trọng điểm, gồm: Xây dựng tuyến đường xuyên đảo; quy hoạch, xây dựng cảng tàu du lịch Cô Tô, quy hoạch xây dựng sân bay trực thăng và khu vực bến đỗ thuỷ phi cơn.

Ngọc Hà

Khi người dân chung sức Ông Phạm Ngọc Sơn, khu 4, thị trấn Cô Tô: Được sự quan tâm, động viên của các cấp lãnh đạo, gia đình tôi đã mạnh dạn nhận 30.000m2 mặt nước ở hòn Cá Chép để mở rộng diện tích nuôi ốc, hải sâm... Có được kinh nghiệm, tôi đã tích cực hỗ trợ nhiều hộ khác cùng tham gia mô hình này. Số hộ nuôi hải sâm, ốc hương vì thế đã tăng nhanh lên 9-10 hộ, diện tích nuôi được mở rộng sang các hòn Núi Nhọn, Ngang, Mã Cháu, Ba Rau… Thu nhập của các hộ dần tăng cao, đạt 200-300 triệu đồng/năm. Thật tự hào khi các hải sản mà chúng tôi nuôi trồng như ốc, hải sâm… trở thành đặc sản hút khách du lịch, xuất khẩu. Bám đảo từ những năm 1980, thật mừng khi diện mạo huyện đảo đổi thay với khu nhà tầng mọc lên san sát ở khu trung tâm, nông thôn trù phú. Tôi cho rằng sự đoàn kết, chung sức là yếu tố để người dân đảo phát huy thế mạnh của biển đảo, đa dạng ngành nghề, góp phần thực hiện thành công chương trình xây dựng NTM ở huyện đảo. Ông Nguyễn Viết Thự, thôn Nam Đồng, xã Đồng Tiến: Để xây dựng NTM, năm 2012-2013, gia đình tôi đã hiến trên 350m2 đất, vườn cây ăn quả, trị giá trên 100 triệu đồng để mở đường thôn. Thấy được lợi ích, các hộ khác cũng đồng loạt hiến hàng nghìn m2 đất. Được hỗ trợ về xi măng, vật liệu xây dựng của huyện, chúng tôi tự bỏ công sức ra làm đường. Thay vì con đường đất nhỏ hẹp, lầy lội, nay con đường thôn dài hàng km đã được bê tông hoá khang trang, sạch đẹp. Thuận lợi về giao thông, gia đình tôi và nhiều hộ khác cũng tăng cường chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tham gia các mô hình kinh tế, đầu tư phát triển du lịch cộng đồng... Nhờ đó, Nam Đồng đang phát triển năng động các mô hình kinh tế, tiêu biểu là du lịch cộng đồng. Diện mạo thôn thay đổi, đời sống người dân được cải thiện. NTM và sự đồng lòng, nhất trí đang làm đổi thay diện mạo cho Nam Đồng hôm nay. Chị Bùi Thị Oanh, khu 1, thị trấn Cô Tô: Gắn bó với biển đảo Cô Tô, tôi thấy được sự giàu có của tài nguyên biển cũng như sự vất vả vươn khơi, bám biển của ngư dân. Tuy nhiên, hải sản Cô Tô nhiều khi chưa có được vị trí xứng đáng, phụ thuộc yếu tố mùa vụ, giá cả bấp bênh… Từ sự khuyến khích phát triển sản phẩm OCOP của tỉnh, chúng tôi đã mạnh dạn đầu tư máy móc, dây chuyền mới, nâng cao chất lượng các sản phẩm, hướng tới sản xuất hàng hoá. Nhờ vậy, mà nhiều sản phẩm như: Mực một nắng, mực khô, bào ngư… trở nên nức tiếng, giá trị được tăng lên nhiều lần. Các hộ dân cũng có ý thức hơn trong việc bảo vệ thương hiệu sản phẩm, vệ sinh an toàn thực phẩm... Anh Trần Xuân Hiếu, thôn 3, xã Thanh Lân: Thanh Lân vốn là xã đảo có cảnh quan môi trường đẹp, nhiều bãi biển, điểm đến du lịch hấp dẫn. Thế nhưng do thói quen xả rác, đặc biệt là rác thải sinh hoạt, rác từ vỏ nhuyễn thể, chế biến thuỷ sản... đã gây ô nhiễm môi trường. Nhiều điểm đến du lịch, bãi biển đẹp như: Ba Châu, Chiến Thắng, Hải Quân... bị ô nhiễm, kém hấp dẫn với du khách. Nhiều người dân yêu đảo xót xa. Chúng tôi nhận thấy bản thân cũng có trách nhiệm. Từ năm 2012, hưởng ứng kêu gọi của xã, tôi cùng bạn bè tham gia tích cực vào các hoạt động của Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, MTTQ... dọn dẹp vệ sinh. Bản thân tôi và người thân đã thực hiện đổ rác đúng quy định, dọn dẹp sạch trước và xung quanh nhà. Cuộc vận động này đã lan toả làm cho vệ sinh môi trường từng thôn xóm được cải thiện. Các hộ dân cũng đồng thuận đóng góp duy trì hoạt động tổ vệ sinh của thôn, xã. Tôi vui mừng vì chính những việc làm cụ thể như vậy đã góp phần làm cho huyện trở thành địa phương NTM. Anh Vũ Văn Hữu, thôn Nam Đồng, xã Đồng Tiến: Gia đình tôi tiên phong làm du lịch cộng đồng từ năm 2013. Năm 2015, chúng tôi xây dựng thêm mô hình nhà gỗ sinh thái. Không những tạo thu nhập ổn định từ 700-800 triệu đồng/năm cho gia đình, du lịch cộng đồng còn giúp tiêu thụ các sản phẩm, tạo việc làm cho người dân địa phương. Hiện nhiều hộ trong thôn đã và đang xây dựng mô hình du lịch cộng đồng. Từ thực tế đi trước của bản thân, chúng tôi sẵn sàng trao đổi kinh nghiệm, hỗ trợ các hộ dân với mong muốn hình thành một quần thể, khu du lịch sinh thái. Hiện huyện cũng tích cực khuyến khích, hỗ trợ phát triển mô hình này. Tôi cho rằng đây là một cách làm hay, một mô hình hiệu quả để thay đổi diện mạo nông thôn, góp phần vào thành công của chương trình NTM trên cơ sở lợi thế địa phương. Tạ Quân (thực hiện)

[links()]