Lỏng lẻo việc quản lý bãi triều ở Vĩnh Trung (Móng Cái)

Theo phản ánh của người dân, nhiều năm nay, trên địa bàn xã Vĩnh Trung (Móng Cái) đã xảy ra tình trạng người dân tự ý cắm cọc, quây bãi triều ven biển để nuôi trồng thủy sản. Tình trạng này đang diễn ra ồ ạt và có nguy cơ lan rộng, trong khi chính quyền địa phương và các ngành chức năng của TP Móng Cái chưa có biện pháp xử lý dứt điểm.

Lộn xộn bãi triều trái phép

Hàng trăm héc - ta bãi triều tại xã Vĩnh Trung đã bị người dân tự ý cắm cọc, quây bãi để nuôi trồng thủy sản.

Có mặt tại một số khu vực bãi triều của xã Vĩnh Trung vào những ngày cuối tháng 6, chúng tôi chứng kiến cảnh người dân nơi đây tất bật mua cát, chuẩn bị thả giống thủy sản. Toàn bộ các khu vực bãi triều từ Vụng Dầm, Cống Cách, Bãi Tùng, Bãi Đai (thôn 3 - khu vực giáp ranh với các xã Vạn Ninh, Hải Đông, Hải Tiến), khu vực Núi Lẻ, Núi Am (thôn 2), bãi Cái (thôn 3), Núi Lở, Núi Mõm Kìm (thôn 4)… với diện tích hàng trăm héc - ta đã được người dân đổ cát, cắm cọc tre, gỗ phân chia thành từng khu vực để nuôi tu hài và con hai cùi.

Theo một số người dân xã Vĩnh Trung, thì tình trạng người dân tự ý cắm cọc, quây bãi để nuôi thủy sản tại các bãi triều trên địa bàn xã diễn ra từ rất lâu. Năm 2012 mới chỉ xuất hiện một vài hộ tự ý cắm cọc, quây bãi nhưng từ năm 2015, khi một vài hộ nuôi tu hài, con hai cùi cho hiệu quả kinh tế khá cao thì rất nhiều hộ dân tại địa phương và một số người nơi khác cũng đổ xô ra bãi triều cắm cọc, đổ cát.

Ông Tr, người dân ở thôn 4 đang nuôi tu hài tại Bãi Tùng cho biết: Mặc dù chính quyền xã cũng đã xuống kiểm tra thực tế và khuyến cáo người dân không được thả nuôi vì khu vực Bãi Tùng hiện chưa được quy hoạch là khu nuôi trồng thủy sản. Tuy nhiên, hàng chục hộ dân vẫn cắm cọc, quây bãi. Tôi cũng đã thả nuôi được hơn 2 năm. Vụ nuôi này, tôi đã đầu tư gần 300 triệu đồng để mua 3 tàu cát từ Vân Đồn chở về với giá 90 triệu đồng/tàu. Đến nay, tôi đã thả được hơn 400 lồng tu hài.

Theo phản ánh của người dân, những khu vực lấn chiếm bãi triều trái phép để nuôi thủy sản ảnh hưởng tới luồn lạch giao thông.

Theo một số hộ dân tại xã Vĩnh Trung thì việc người dân tự phát cắm cọc, quây bãi, lấn chiếm bãi triều đã ảnh hưởng đến luồng lạch của tàu, thuyền qua lại, xâm hại đến rừng phòng hộ, ảnh hưởng đến việc khai thác hải sản tự nhiên của người dân địa phương. Người dân đã nhiều lần phản ánh đến chính quyền xã nhưng tình trạng này không những không được ngăn chặn mà diện tích bãi triều bị lấn chiếm trái phép đang ngày một lan rộng.

Phê bình Chủ tịch UBND xã

Trao đổi với chúng tôi, ông Lê Đức Tâm, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Trung cho biết: Diện tích bãi triều của xã Vĩnh Trung hiện có 1.460ha. Năm 2012 đã có 1 hộ dân đầu tư nuôi tu hài và con hai cùi. Đến năm 2015 thì có khoảng gần chục hộ nuôi, bước đầu cho thu nhập khá cao nên dẫn đến tình trạng các hộ dân đổ xô ra bãi triều tự ý chiếm bãi, khoanh nuôi trái phép. Xã đã thông báo đến từng hộ dân lấn chiếm, yêu cầu trả lại bãi triều cho nhân dân khai thác tự nhiên. Trong tháng 3, tháng 4 năm nay, xã đã tổ chức kiểm tra thực tế tại các bãi triều và khu vực Bãi Đai thấy tình trạng các hộ dân cắm cọc, quây bãi, chiếm bãi với diện tích ngày càng nhiều hơn, lén lút đổ trộm cát xuống bãi để thả nuôi. Qua thống kê sơ bộ, hiện trên địa bàn xã có 43 hộ dân chiếm bãi trái phép để nuôi thủy sản. Các hộ dân này đã làm đơn gửi chính quyền địa phương đề nghị xin được nuôi nhuyễn thể tại Bãi Đai, Bãi Tùng nhưng khu vực này chưa được quy hoạch nuôi trồng thủy sản.

Ông Lê Đức Tâm cũng cho rằng, công tác quản lý nhà nước về bãi triều của xã Vĩnh Trung chưa chặt chẽ và kịp thời phát hiện những sai phạm do mặt nước rộng. Các hộ dân chiếm bãi chủ yếu đổ cát xuống biển để nuôi nên khó phát hiện. Xã đã có thông báo về việc dừng thả nuôi nhưng các hộ dân vẫn cố tình vi phạm. Do nhu cầu phát triển kinh tế của nhân dân là chính đáng nên xã đã có báo cáo gửi UBND TP Móng Cái xem xét việc quy hoạch vùng thả nuôi thủy sản cho nhân dân.

Được biết, ngày 5 và 24/5/2018, đoàn công tác của TP Móng Cái đã kiểm tra thực tế nội dung đơn xin thuê đất nuôi trồng thủy sản của các hộ dân xã Vĩnh Trung. Ngày 4/6/2018, UBND TP Móng Cái đã ra văn bản số 1385/UBND-PKT về việc quản lý diện tích đất mặt nước tại Bãi Tùng. Theo đó, thành phố không đồng ý với việc cho các hộ dân thuê đất, mặt nước để nuôi nhuyễn thể tại khu vực này và giao cho xã Vĩnh Trung, các phòng chức năng kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ việc khai thác thủy sản hủy diệt và các tài nguyên khoáng sản khác tại khu vực Bãi Tùng, xã Vĩnh Trung.

Để ngăn chặn tình trạng lấn chiếm bãi triều trái phép thả nuôi thủy sản, vừa qua, các lực lượng chức năng đã bắt giữ một số tàu chở cát trái phép vào địa bàn. Tuy nhiên, theo phản ánh của người dân, sau đó số cát này lại được các ngành chức năng bán lại cho chính những người dân lấn chiếm bãi triều trái phép để thả nuôi thủy sản.

Lồng bè nuôi trồng thủy sản chắn lối vào của các tàu, thuyền neo đậu tại Vụng Dầm.

Ngày 16/6/2018, UBND TP Móng Cái đã có buổi làm việc với xã Vĩnh Trung và các ngành chức năng kiểm tra công tác quản lý nuôi trồng thủy sản tại xã. Tại buổi làm việc, ông Vũ Văn Kinh, Chủ tịch UBND TP Móng Cái cho rằng: Thời gian gần đây, hiện tượng người dân tự lấn chiếm bãi triều ven biển để nuôi trồng thủy sản đang diễn ra và có nguy cơ lan rộng. 100% các hộ nuôi đều tự phát, không được cơ quan có thẩm quyền giao đất, cho thuê đất, thuê mặt nước và cấp phép nuôi trồng thủy sản. Nguồn cung cấp giống nhuyễn thể, cát xốp đều không được các cơ quan chức năng và chính quyền xã kiểm soát. Do đó dễ xảy ra xung đột giữa những người nuôi và người khai thác tự nhiên, là nguy cơ trở thành điểm nóng về an ninh trật tự trên địa bàn xã.

Cũng theo phản ánh của người dân, tình trạng khai thác thủy sản trái phép vẫn ngang nhiên diễn ra tại địa phương mà không bị xử lý.

Thành phố Móng Cái đã phê bình Chủ tịch UBND xã Vĩnh Trung, yêu cầu UBND xã Vĩnh Trung nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm trong công tác quản lý nhà nước về nuôi trồng thủy sản trên địa bàn, không kịp thời xử lý, ngăn chặn và báo cáo UBND thành phố, để hình thành vùng nuôi lớn, phức tạp, khó giải quyết. Đồn Biên phòng cửa khẩu Cảng Vạn Gia, Bộ đội đảo Vĩnh Thực cần rút kinh nghiệm ngay trong công tác quản lý địa bàn vì đã để cho các tàu chở cát xốp, giống thủy sản không rõ nguồn gôc vào địa bàn quản lý, có nguy cơ phát sinh dịch bệnh và tạo điều kiện cho tình trạng nuôi trồng thủy sản tự phát, trái phép hình thành và mở rộng, để gây mất an ninh trật tự trên địa bàn.

Lãnh đạo TP Móng Cái cũng yêu cầu xã Vĩnh Trung tăng cường công tác quản lý đối với vùng nuôi nhuyễn thể tại khu vực Vụng Dầm, Bãi Tùng, thông báo tới các hộ nuôi giữ nguyên hiện trạng, không phát triển thêm, triển khai cho 100% hộ nuôi ký cam kết giữ nguyên hiện trạng đến hết năm 2018, sau đó tự tháo dỡ, trả lại hiện trạng ban đầu cho đất rừng phòng hộ, luồng lạch giao thông đường thủy.

Hữu Việt