Khó nhận diện sản phẩm an toàn

Thời gian qua, để sản xuất nông sản an toàn, các đơn vị chức năng của tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp như: Khuyến khích các mô hình sản xuất theo hướng VietGAP; xây dựng các chuỗi sản phẩm an toàn; khuyến khích phát triển hệ thống cửa hàng bán nông sản an toàn... Song đến thời điểm này, việc xây dựng các chuỗi sản phẩm an toàn mới đang trong quá trình triển khai; số lượng mô hình sản xuất VietGAP, cửa hàng bán nông sản an toàn đạt được còn nhỏ bé. Tháng 9-2016, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 466, hướng dẫn quy trình xác nhận sản phẩm chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn. Đây được xem là một bước tiến mới, giúp người tiêu dùng nhận diện được nông sản an toàn, tuy nhiên việc nhân rộng mô hình này cũng đang gặp nhiều khó khăn.

Sản phẩm bầu, bí xanh của Công ty TNHH MTV Thương mại & Dịch vụ lương thực Linh Nam (TP Hạ Long) được xác nhận sản phẩm an toàn.

Mục đích của việc xác nhận sản phẩm an toàn là khẳng định sản phẩm đưa đi tiêu thụ đã được cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh và cơ quan chức năng kiểm soát ATTP trong toàn bộ chuỗi. Người tiêu dùng nhận diện sản phẩm thông qua giấy xác nhận và logo nhận diện tại nơi bán hàng. Là một trong những đơn vị tiên phong trong việc thực hiện xác nhận sản phẩm chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn, bà Trần Thị Bích Loan, Giám đốc Công ty TNHH MTV Thương mại & Dịch vụ lương thực Linh Nam (phường Hồng Hải, TP Hạ Long), cho biết: “Để đáp ứng được đầy đủ các tiêu chí khắt khe nhất về VSATTP và nâng cao sức cạnh tranh, cuối năm 2016, chúng tôi đã làm đơn gửi Sở NN&PTNT xin được xác nhận sản phẩm chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn đối với quả bầu, bí xanh. Hai sản phẩm này phải đảm bảo các tiêu chí như: Có đầy đủ thông tin về nguồn gốc xuất xứ theo quy định; được sản xuất, sơ chế, chế biến tại các cơ sở đã được chứng nhận đủ điều kiện ATTP; trực tiếp được cơ quan chức năng lấy mẫu giám sát và có kết quả kiểm nghiệm tại phòng kiểm nghiệm được Bộ NN&PTNT chỉ định. Hằng tháng, chịu sự kiểm tra, giám sát của Chi cục Quản lý chất lượng nông - lâm - thuỷ sản (Sở NN&PTNT)”.

Điều đáng nói do xác nhận sản phẩm an toàn là nội dung mới và trong quá trình triển khai còn gặp quá nhiều khó khăn, nên đến nay toàn tỉnh mới chỉ có 2 đơn vị được cấp giấy xác nhận. Làm rõ hơn về con số khiêm tốn này, ông Nguyễn Tiến Văn, Trưởng Phòng Quản lý chất lượng (Chi cục Quản lý chất lượng nông - lâm - thuỷ sản), cho biết: Dự kiến từ nay đến hết năm 2017, với nguồn ngân sách tỉnh cấp để tổ chức hoạt động giám sát ATTP, sẽ có thêm 10 cơ sở được xác nhận sản phẩm chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn. Thế nhưng, đây thực sự vẫn là con số ít ỏi. Nguyên nhân là do sản phẩm được xác nhận an toàn phải kiểm chứng tất cả các công đoạn từ khâu sản xuất tới tiêu thụ. Trong khi đó, việc xác nhận sản phẩm an toàn hiện chưa bắt buộc trong Luật ATTP mà chỉ mang tính chất tự nguyện. Bên cạnh đó, chi phí kiểm định cho một mẫu sản phẩm thường mất khoảng 2 triệu đồng, chưa kể chi phí in ấn logo sẽ làm tăng chi phí sản xuất, khiến cho các doanh nghiệp đều e ngại, mà nguồn ngân sách tỉnh cấp hàng năm cho hoạt động này vẫn còn khá thấp.

Thực tế cho thấy, việc quản lý VSATTP và truy xuất nguồn gốc đối với mặt hàng nông sản gặp rất nhiều khó khăn. Bởi lẽ, những mặt hàng này chủ yếu tiêu thụ qua các chợ đầu mối, còn lượng thực phẩm tiêu thụ qua các cửa hàng nông sản an toàn hay trung tâm thương mại, siêu thị, điểm bán hàng OCOP... lại rất ít. Làm thế nào để người tiêu dùng nhận diện và tiếp cận dễ dàng với sản phẩm được xác nhận an toàn nhiều hơn nữa? Vấn đề ở đây là tỉnh, các địa phương và mỗi doanh nghiệp cần có các giải pháp mạnh hơn nữa trong việc xây dựng các mô hình sản xuất nông nghiệp chất lượng, đẩy mạnh tìm đầu ra cho sản phẩm, tạo sự khác biệt, giúp người tiêu dùng dễ dàng nhận diện các nông sản an toàn.

Hoàng Nga