KKT ven biển Quảng Yên: "Lực hút" quan trọng cho kinh tế Quảng Ninh phát triển

Với tiềm năng và lợi thế lớn về vị trí địa lý, mặt bằng rộng cùng với những cơ chế chính sách ưu đãi, Khu kinh tế (KKT) ven biển Quảng Yên được kỳ vọng là KKT mới năng động và hiện đại, tạo sức hút đối với các nhà đầu tư lớn. Qua đó, góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế địa phương, nhất là trong lĩnh vực chế biến, chế tạo.

​Đồng chí Ngô Hoàng Ngân, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, kiểm tra quy hoạch các KCN tại TX Quảng Yên, tháng 11/2020. Ảnh: Đỗ Phương

Sức hút, tiềm năng của KKT trẻ

Ý tưởng xây dựng KKT ven biển Quảng Yên đã được tỉnh khởi động từ năm 2012, đến nay đã trải qua một quá trình triển khai rất nỗ lực, kỹ lưỡng, bài bản. Đáng chú ý, tỉnh đã dành nguồn lực lớn để lập các quy hoạch; tổ chức các cuộc xúc tiến đầu tư, làm việc với các đối tác trong và ngoài nước, đẩy mạnh thu hút đầu tư vào khu vực TX Quảng Yên.

Điển hình năm 2014, tuyến cao tốc Hạ Long - Hải Phòng đã chính thức được khởi công với chiều dài 24,6km, rộng 25m, 4 làn xe, vận tốc tối đa 100km/h, gồm 2 dự án thành phần là: Cao tốc Hạ Long - cầu Bạch Đằng được đầu tư 6.416 tỷ đồng bằng vốn ngân sách, với chiều dài 19,3km; cầu Bạch Đằng, đường dẫn và nút giao cuối tuyến dài 5,3km, đầu tư theo hình thức BOT, tổng vốn 7.277 tỷ đồng. Đáng chú ý, gần như toàn bộ chiều dài tuyến cao tốc Hạ Long - Hải Phòng chạy qua địa bàn Quảng Yên. Sau 4 năm thi công, ngày 1/9/2018, cao tốc Hạ Long - Hải Phòng chính thức đi vào hoạt động trong sự hân hoan, chờ đợi của nhân dân 2 địa phương Quảng Ninh, Hải Phòng.

Hiện nay, KCN Đông Mai đang giải quyết việc làm cho hơn 6.000 lao động địa phương. Ảnh chụp Công nhân Công ty TNHH Kỹ thuật điện tử Tonly Việt Nam (KCN Đông Mai).

Từ khi đi vào hoạt động đến nay, cao tốc Hạ Long - Hải Phòng trở thành tuyến đường “xương sống”, huyết mạch nhất dẫn dắt các nhà đầu tư vào Quảng Yên. Tuyến đường này còn giúp Quảng Yên mở cánh cửa kết nối giao thương thuận lợi với các địa phương lân cận. Bằng việc giải quyết nút thắt về hạ tầng giao thông thông qua hàng loạt các dự án trọng điểm như: Tuyến cao tốc Hạ Long - Hải Phòng; tỉnh lộ 331B với tỉnh lộ 338, tuyến đường kết nối giữa KCN Bắc Tiền Phong... đã giúp việc giao thương đến và đi qua Quảng Yên thuận lợi hơn bao giờ hết.

Song song với đầu tư hạ tầng tỉnh và thị xã còn đẩy mạnh hoạt động xúc tiến, thu hút đầu tư vào địa bàn Quảng Yên. Đến nay, trên địa bàn thị xã đã thu hút được một số tập đoàn kinh tế lớn, như: Tập đoàn Amata (Thái Lan), Công ty Đầu tư và Phát triển hạ tầng Viglacera, Công ty CP KCN Bắc Tiền Phong, Công ty CP KCN Nam Tiền Phong, Công ty CP Sửa chữa tàu biển NOSCO - VINALIES, Công ty CP Vận tải và Thương mại Xuân Trường Hải, Công ty TNHH MTV Sửa chữa ô tô Hải Phòng... Đây là các nhà đầu tư hàng đầu trong lĩnh vực phát triển KCN, cảng biển và dịch vụ cảng, hứa hẹn tạo đột phá phát triển cho KKT ven biển Quảng Yên.

Ngày 22/5/2020, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt, bổ sung Quy hoạch KKT ven biển Quảng Yên vào Quy hoạch phát triển các KKT ven biển của Việt Nam. Đến ngày 24/9/2020, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng đã ký Quyết định số 29/2020/QĐ-TTg về việc thành lập KKT ven biển Quảng Yên. Theo đó, KKT ven biển Quảng Yên có tổng diện tích 13.303ha. Định hướng trong tương lai KKT ven biển Quảng Yên sẽ phát triển thành KKT đa ngành, hình thành trung tâm công nghiệp, dịch vụ, hậu cần và đô thị hiện đại, thông minh của tỉnh Quảng Ninh và khu vực Đồng bằng sông Hồng.

Theo các chuyên gia kinh tế và nhà đầu tư chiến lược, KKT ven biển Quảng Yên có vị trí nằm ở phía Tây Nam của tỉnh Quảng Ninh hiện được đánh giá là vùng đất có tiềm năng và lợi thế rất lớn để phát triển thành vùng kinh tế động lực ở tỉnh Quảng Ninh nói riêng và vùng Bắc Bộ nói chung. KKT ven biển Quảng Yên hội tụ nhiều yếu tố về vị trí địa lý, dư địa quỹ đất, cơ chế chính sách để phát triển đột phá. Đặc biệt với lợi thế vừa có đường biển, vừa có đường bộ và đường hàng không giáp với Sân bay Cát Bi và Sân bay Vân Đồn giúp cho hoạt động vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu của KKT ven biển Quảng Yên đa dạng và có sức cạnh tranh cao so với các KKT khác.

Chính với ưu thế về vị trí này, KKT ven biển Quảng Yên ngày càng nổi bật trong vai trò trạm trung chuyển quốc tế, trở thành đầu mối hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ đi các khu vực thuộc Đông Bắc Á, Đông Nam và Tây Nam Trung Quốc. Khi KKT được hình thành sẽ mở ra một không gian phát triển mới, đáp ứng mong mỏi, kỳ vọng của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Quảng Ninh.

Cao tốc Hạ Long - Hải Phòng đi qua TX Quảng Yên. Ảnh: Đỗ Phương

Để sớm trở thành trung tâm kinh tế biển

Giai đoạn 2020-2025, tỉnh Quảng Ninh xác định xây dựng KKT ven biển Quảng Yên là hạt nhân, động lực tăng trưởng mới tuyến phía Tây và của tỉnh, trở thành đô thị - công nghiệp - dịch vụ - cảng biển thông minh - hiện đại.

Theo lộ trình phát triển, giai đoạn I (từ năm 2020-2021) xây dựng cơ sở hạ tầng cơ bản phục vụ cho dự án trong KKT; giai đoạn II (từ năm 2021-2025) tập trung xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng và các khu chức năng của KKT; giai đoạn III (từ năm 2026-2035) đầu tư đồng bộ kết cấu hạ tầng của toàn KKT ven biển Quảng Yên, từng bước hình thành đô thị thông minh. Ước tính từ năm 2020-2035, tổng nhu cầu đầu tư cho KKT ven biển Quảng Yên khoảng 160.000 tỷ đồng.

TX Quảng Yên hiện là địa phương có nhiều KCN nhất tỉnh. Theo đó, KKT ven biển Quảng Yên đã quy hoạch, phát triển được 5 KCN gồm: KCN Đông Mai, KCN Sông Khoai, KCN Bắc Tiền Phong, KCN Nam Tiền Phong và KCN Bạch Đằng. Tiêu biểu như ở KCN Đông Mai đã được tỉnh đầu tư hoàn thiện hạ tầng (giai đoạn 1 diện tích hơn 160ha) với tỷ lệ lấp đầy đạt 73% (cao nhất tỉnh). Đã có 16 doanh nghiệp thứ cấp được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư với tổng vốn đầu tư đăng ký là 331 triệu USD.

KCN này đang giải quyết việc làm cho hơn 6.000 lao động địa phương. Trong đó có nhiều nhà đầu tư thương hiệu đẳng cấp hàng đầu thế giới như: Bosch (Đức), Stanley (Hoa Kỳ), Samsung (Hàn Quốc), Sony (Nhật Bản). Dự kiến năm 2020, giá trị xuất khẩu của các doanh nghiệp tại KCN Đông Mai đạt hơn 300 triệu USD; năm 2021 đạt 940 triệu USD. Riêng 4 KCN còn lại đang được TX Quảng Yên đẩy nhanh tiến độ GPMB và thu hút các nhà đầu tư thứ cấp. Dự kiến giai đoạn 2021-2025, 5 KCN nằm trong KKT ven biển Quảng Yên sẽ tạo việc làm cho khoảng 60.000 lao động.

Thời gian qua, dòng vốn của các nhà đầu tư trong nước và ngoài nước tiếp tục đến với Quảng Yên ngày một lớn với nhiều dự án “triệu đô”. Điển hình như: Tập đoàn Amata (Thái Lan) đầu tư KCN Sông Khoai (trên 155 triệu USD); Công ty CP KCN Bắc Tiền Phong đầu tư dự án Phát triển tổ hợp cảng biển (khoảng 315 triệu USD); Công ty CP KCN Nam Tiền Phong đầu tư dự án xây dựng, kinh doanh hạ tầng kỹ thuật KCN và cảng Nam Tiền Phong (khoảng 128 triệu USD); Công ty TNHH MTV Sửa chữa ô tô Hải Phòng đăng ký đầu tư dự án kinh doanh cơ sở hạ tầng KCN Bạch Đằng (gần 50 triệu USD)...

KCN Sông Khoai đang được đẩy nhanh tiến độ GPMB thu hút các nhà đầu tư thứ cấp.

Ông Trần Đức Thắng, Chủ tịch UBND TX Quảng Yên, cho biết: Tiếp tục tạo động lực cho KKT ven biển Quảng Yên cất cánh, tỉnh đang ưu tiên nguồn lực đầu tư nhiều dự án trọng điểm như: Nút giao Đầm Nhà Mạc, nút giao Hạ Long xanh và đường ven sông, cầu sông Chanh II và III, cầu Rừng... Những dự án này giúp kết nối đồng bộ các KCN với nhau, qua đó tạo đột phá cho KKT ven biển Quảng Yên phát triển nhanh, bền vững, vươn xa trong chặng đường tới. Đây sẽ là cơ hội vàng để KKT tiếp tục đón đợi các nhà đầu tư chiến lược, tiềm năng.

Để nắm bắt cơ hội này, Quảng Yên đang tập trung GPMB tạo quỹ đất sạch cho các nhà đầu tư đẩy nhanh tiến độ các dự án; phối hợp chặt chẽ với các đơn vị chức năng triển khai hoàn chỉnh quy hoạch tổng thể, quy hoạch các phân khu trong KKT ven biển. Bên cạnh đó, thời gian tới TX Quảng Yên sẽ tập trung đào tạo nghề, tạo cơ chế thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu tuyển dụng lao động cho các doanh nghiệp.

Được biết, theo kế hoạch ngày 24/12/2020, tỉnh Quảng Ninh sẽ tổ chức công bố quyết định thành lập KKT ven biển Quảng Yên. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, bài bản, cùng cơ chế pháp lý đầy đủ, sẽ là điều kiện thuận lợi để KKT ven biển Quảng Yên sớm hoàn thiện, vận hành hiệu quả theo đúng quy hoạch, mục tiêu mà tỉnh Quảng Ninh, Chính phủ đã đề ra.

Phạm Tăng