Đảm bảo thu ngân sách cao và bền vững

Từ năm 1990, Quảng Ninh tự cân đối được chi thường xuyên và dành được một phần để tích lũy đầu tư xây dựng cơ bản. Bằng sự linh hoạt, sáng tạo trong hoạt động điều hành ngân sách, số thu  ngân sách nhà nước (NSNN), đặc biệt là thu nội địa qua các năm của tỉnh không ngừng tăng, luôn có mặt trong tốp 6 địa phương thu NSNN cao nhất cả nước.

Lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh trò chuyện với doanh nghiệp tại lễ công bố DDCI Quảng Ninh 2019, tổ chức tại TP Hạ Long, tháng 2/2020.

LINH HOẠT, SÁNG TẠO

Ngay sau khi tỉnh tự cân đối được ngân sách, dự toán giao thu NSNN của Trung ương về tỉnh đã được điều chỉnh, năm sau cao hơn năm trước. Trên cơ sở đó, tỉnh tiếp tục tính toán để đặt mục tiêu phải đạt số thu cao hơn dự toán Trung ương giao. Đặt trong bối cảnh nền kinh tế trong nước và quốc tế luôn có sự vận động, biến đổi không ngừng; những cơ chế, chính sách không phải lúc nào cũng thuận lợi cho hoạt động thu ngân sách ở địa phương, cho thấy quyết tâm rất lớn của Quảng Ninh.

Quyết tâm đi đôi với hành động, công tác quản lý, điều hành ngân sách của tỉnh luôn trên tinh thần bám sát các quy định của Luật NSNN, Luật Đầu tư công và các nghị quyết của HĐND tỉnh về phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi, tỷ lệ phần trăm phân chia các khoản thu giữa ngân sách các cấp chính quyền địa phương; nguyên tắc tiêu chí, định mức phân bổ vốn đầu tư phát triển trong cân đối ngân sách cấp tỉnh cho cấp huyện và điều hành ngân sách hàng năm;... 

Đặc biệt, trong từng giai đoạn, từng năm, từng lộ trình phát triển và tình hình thực tiễn địa phương, tỉnh đều xây dựng, triển khai hoạt động điều hành ngân sách phù hợp, tính toán, cân đối cụ thể các nguồn thu, khoản thu, số thu hợp lý. Trong đó, đặc biệt tăng cường chỉ đạo các ngành chức năng thực hiện khai thác hiệu quả nhiều nguồn thu, như: Thực hiện thu phí tham quan Vịnh Hạ Long, tính thuế tài nguyên, khai thác khoáng sản; chống thất thu thuế, đặc biệt là các khoản thuế trong lĩnh vực du lịch - dịch vụ; tập trung chỉ đạo thu các loại thuế ngoài quốc doanh. Đồng thời, đẩy mạnh phân cấp nguồn thu cho các địa phương để tạo thế chủ động trong công tác quản lý, điều hành ngân sách, tăng khả năng tự cân đối; phấn đấu giảm dần số bổ sung từ ngân sách cấp tỉnh.

Tỉnh Quảng Ninh đặc biệt quan tâm, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Ảnh: Sản xuất tại Công ty CP Viglacera Hạ Long.

Năm 2020 được coi là năm đặc biệt khó khăn cho phát triển kinh tế do tác động từ đại dịch toàn cầu Covid-19, đã ảnh hưởng không nhỏ đến số thu ngân sách của tỉnh. Tuy nhiên, Quảng Ninh vẫn đặt quyết tâm cao cho mục tiêu thu ngân sách, nhất là số thu nội địa. Tỉnh đã kịp thời tính toán điều chỉnh cơ cấu nguồn thu, khai thác hiệu quả nguồn thu từ đất, tăng cường thu từ lĩnh vực công nghiệp, khai khoáng, xây dựng, để bù đắp hụt thu từ dịch vụ - du lịch... Tỉnh cũng tập trung tháo gỡ khó khăn cho các địa phương, nhất là các địa phương trọng điểm về số thu ngân sách nội địa như TP Hạ Long, TP Cẩm Phả, TP Uông Bí..., qua đó quyết tâm đảm bảo hoàn thành số thu ở mức cao nhất, theo dự toán tỉnh giao.

Để “làm dày” số thu ngân sách, Quảng Ninh đã thực hiện hiệu quả các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, với mục tiêu “doanh nghiệp mạnh thì tỉnh mới mạnh, giàu”. Những thành công trong việc giữ vững 3 năm liên tiếp  đứng đầu chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), là một trong những địa bàn thu hút được nhà đầu tư uy tín trong và ngoài nước, là những minh chứng rõ nét nhất cho nỗ lực đồng hành cùng doanh nghiệp của tỉnh thời gian qua.

ĐÓNG GÓP QUAN TRỌNG CHO TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ

Từ hiệu quả của việc huy động, phân phối và sử dụng nguồn lực hợp lý, trong những năm qua, kỷ luật, kỷ cương tài chính của Quảng Ninh đã được tăng cường. Số thu nội địa không ngừng được tăng cao qua các năm (đảm bảo tăng tối thiểu 10%/năm trở lên), còn cơ cấu thu thì chuyển dịch tích cực, theo đúng định hướng phát triển của tỉnh, đó là tăng dần từ các ngành dịch vụ - du lịch, giảm dần ở ngành công nghiệp. Số thu ngân sách nội địa của tỉnh cũng luôn nằm trong nhóm các tỉnh, thành phố có số thu cao nhất cả nước có đóng góp về Trung ương; bảo đảm cân đối vững chắc thu, chi ngân sách địa phương.

Thu phí tham quan Vịnh Hạ Long là một trong những khoản thu có đóng góp quan trọng cho số thu nội địa của Quảng Ninh.

Thống kê giai đoạn 2015-2020, tổng thu NSNN của Quảng Ninh ước đạt hơn 212.492 tỷ đồng, tăng 29,56% so với giai đoạn 2011-2015. Trong đó: Thu nội địa ước đạt 154.936 tỷ đồng, tăng 94,02%, chiếm 72,9% tổng thu NSNN (giai đoạn 2011-2015 chiếm 48,7%), bình quân tăng 13,1%/năm; thu xuất nhập khẩu đạt 57.111 tỷ đồng, vượt 43,1% so với chỉ tiêu Trung ương giao.

Từ nguồn lực ngân sách được tăng cường, Quảng Ninh đã chủ động cơ cấu sắp xếp các khoản chi để dành tối đa nguồn lực cho đầu tư phát triển. Trong 5 năm trở lại đây, chi đầu tư phát triển đều đạt trên 55% tổng chi ngân sách, riêng năm 2019 đạt 57%. Theo đó, tỉnh đã tập trung vốn để triển khai các dự án trọng điểm, động lực về hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông, du lịch, dịch vụ, như: Cầu Bạch Đằng, cao tốc Hạ Long - Hải Phòng, Hạ Long - Vân Đồn, Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn, Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long... nhằm kết nối giao thông giữa các tỉnh và các vùng trong tỉnh; đầu tư nhiều công trình văn hóa, thể thao có kiến trúc độc đáo như: Cung quy hoạch tỉnh, Bảo tàng - Thư viện Quảng Ninh, nhà thi đấu 5.000 chỗ; hạ tầng xã hội (y tế, giáo dục, văn hóa, thể thao...) thay đổi đáng kể theo hướng đồng bộ, hiện đại.

Số thu nội địa tăng trưởng nhanh, bền vững cũng chính là tiền đề quan trọng để Quảng Ninh thực hiện mục tiêu chuyển đổi cơ cấu nền kinh tế từ “nâu” sang “xanh”, đảm bảo tăng trưởng kinh tế ở mức cao trong cả nước. Thống kê tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh bình quân 5 năm qua đạt 10,7%; hiện GRDP bình quân đầu người của Quảng Ninh ước đạt trên 6.700 USD/người/năm, gấp hơn 2 lần bình quân chung cả nước.

Hồng Nhung