TKV: Hành trình tiếp tục đổi mới

Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) đang thực hiện mục tiêu chiến lược trở thành Tập đoàn kinh tế nhà nước mạnh, sức cạnh tranh và hội nhập sâu rộng.

Lò chợ cơ giới hóa đồng bộ công suất 1,2 triệu tấn/năm của Công ty CP Than Hà Lầm. (Ảnh do công ty cung cấp)

Kiến tạo để bứt phá

Trước yêu cầu thống nhất quản lý hoạt động khai thác than, tránh thất thoát tài nguyên, huy động sức mạnh tổng hợp để đáp ứng nhu cầu than cho công cuộc đổi mới và phát triển kinh tế đất nước, ngày 10/10/1994, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định 563/QĐ-TTg, thành lập Tổng Công ty Than Việt Nam. Đây là sự kiện quan trọng đánh dấu bước ngoặt trong tiến trình phát triển ngành công nghiệp than Việt Nam (TKV chọn dấu mốc 10/10/1994 là ngày thành lập Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam).

Sau hơn 10 năm hoạt động theo mô hình Tổng Công ty Than Việt Nam, đến ngày 8/8/2005, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 198/2005/QĐ-TTg và Quyết định 199/2005/QĐ-TTg, tổ chức lại Tổng Công ty Than Việt Nam và các đơn vị thành viên thành Tập đoàn Than Việt Nam, hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con (cuối tháng 12/2005, đổi tên thành Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam). Đây là Tập đoàn kinh tế nhà nước đầu tiên được thành lập.

Ngay sau khi nhận được các quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Tập đoàn đã hoạch định mục tiêu, chiến lược phát triển, trong đó xác định công nghiệp than là lĩnh vực sản xuất kinh doanh chủ lực. Để thực hiện hiệu quả sản xuất, kinh doanh, Tập đoàn đã đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại vào sản xuất để tăng năng suất lao động và sản lượng khai thác, đặc biệt là tiết kiệm nguồn tài nguyên khoáng sản của đất nước. Đối với các mỏ hầm lò, TKV đã tăng cường sử dụng công nghệ khai thác hiện đại như: Hệ thống cơ giới hóa đồng bộ khai thác than cùng các hệ thống khai thác giếng đứng sâu -350m đến -500m. Riêng với các mỏ lộ thiên, Tập đoàn đã đầu tư các loại ô tô vận tải chở đất đá có tải trọng lên đến 130 tấn, khai thông các mỏ lộ thiên để tạo ra những khai trường lớn hơn; từng bước băng tải hóa vận chuyển than, đất đá và sử dụng công nghệ vận tải liên hợp ô tô - băng tải.

Nhờ xác định chiến lược phát triển rõ ràng cho từng giai đoạn và thực hiện đồng bộ giải pháp đã giúp TKV đẩy nhanh tốc độ phát triển ngành Than một cách bền vững, qua đó đáp ứng nhu cầu than trong nước ngày càng lớn, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, ổn định kinh tế vĩ mô và phát triển KT-XH.

Theo báo cáo của TKV, bình quân hàng năm sản lượng than sản xuất của TKV đạt từ 40-45 triệu tấn (tăng gấp 6-7 lần so với năm đầu thành lập). Sau 25 năm xây dựng và phát triển, TKV đã khai thác được 700 triệu tấn, tiêu thụ 715 triệu tấn. Từ năm 2002 đến hết năm 2017, tổng sản lượng than khai thác bằng cơ giới hoá toàn Tập đoàn đạt 12,75 triệu tấn (chiếm tới gần 15% tổng sản lượng, tăng 12% so với năm 2002).

Cuối tháng 11/2017, dự án hệ thống vận tải than bằng băng tải (giai đoạn I) từ kho than Khe Ngát ra cảng Điền Công (TP Uông Bí) có tổng mức đầu tư gần 1.300 tỷ đồng đã được TKV đưa vào hoạt động.

Tổng doanh thu than từ 1.300 tỷ đồng (năm 1994) tăng lên hơn 62.000 tỷ đồng (năm 2018), gấp 47,6 lần so với năm 2005 (thời điểm Tổng Công ty Than Việt Nam ra đời). Bên cạnh đó, năng suất lao động tính theo than nguyên khai năm 2018 đạt 572 tấn/người (tăng 3,45 lần so với năm 1995).

Khẳng định sự lớn mạnh của Tập đoàn kinh tế nhà nước đầu tiên

Dựa vào nền tảng của ngành công nghiệp than, TKV đã phát triển thành công các lĩnh vực khác như: Nhiệt điện, thủy điện; vật liệu nổ công nghiệp, cơ khí, vật liệu xây dựng và các lĩnh vực khác liên quan đến ngành nghề kinh doanh chính.

Hiện tại, TKV đã đầu tư 7 nhà máy điện với tổng công suất thiết kế 1.730 MW. Sản lượng điện sản xuất và tiêu thụ hàng năm của TKV từ 9,5-10 tỷ kWh, với doanh thu 12.500 tỷ đồng/năm. Đặc biệt, giai đoạn 5 năm gần đây (2015-2019), khối Khoáng sản, Điện lực, Hoá chất của Tập đoàn đã tăng trưởng mạnh mẽ, khẳng định vai trò, vị trí và sự đóng góp ngày càng quan trọng đối với sự phát triển bền vững của Tập đoàn. Cụ thể, doanh thu của khối Khoáng sản, Hóa chất và Điện lực đã đạt gần 30% tổng doanh thu của Tập đoàn với tốc độ tăng trưởng bình quân 9,6%/năm; lợi nhuận chiếm tỷ trọng 34,4% toàn Tập đoàn.

Hoạt động sản xuất kinh doanh của TKV luôn có lãi, bảo toàn, phát triển vốn nhà nước, đồng thời không ngừng tăng cường năng lực tài chính của Tập đoàn. Liên tục từ năm 2005 đến năm 2018, lợi nhuận trước thuế của TKV luôn đạt mức cao (trung bình từ 32-42%). Những năm đầu thành lập, vốn chủ sở hữu là 900 tỷ đồng, đến nay đã tăng lên 35.000 tỷ đồng (gấp gần 34 lần). Doanh thu tăng từ 1.850 tỷ đồng lên hơn 124.000 tỷ đồng. Lợi nhuận đạt 60.000 tỷ đồng (giai đoạn 2015-2018).

Cùng với sự tăng trưởng trong sản xuất, kinh doanh, đời sống của người lao động không ngừng được cải thiện nâng cao. Tiền lương bình quân của người lao động hiện nay đạt trên 11,6 triệu đồng/người/tháng (tăng 17,6 lần so năm 1994). Trong đó, tiền lương của thợ mỏ hầm lò năm 2018 đã đạt bình quân 18 triệu đồng/người/tháng. Đặc biệt, năm 2018, TKV có 792 thợ mỏ có thu nhập cao trên 300 triệu đồng.

Từ một Tổng công ty nhà nước hoạt động trong lĩnh vực sản xuất than, đến nay TKV đã trở thành Tập đoàn kinh tế mạnh với 4 lĩnh vực kinh doanh chính gồm: Than, khoáng sản, điện lực và vật liệu nổ công nghiệp. Hiện Tập đoàn có 68 công ty con và đơn vị trực thuộc. Tổng số CBCN toàn Tập đoàn tính đến ngày 30/9/2019 là trên 97.000 người. TKV và các đơn vị trực thuộc đang hoạt động tại 42 tỉnh thành trên cả nước.

Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung tặng quà cho công nhân Lò chợ 41104, Công trường Khai thác 1 (Công ty CP Than Núi Béo), tháng 9/2019.

Ông Lê Minh Chuẩn, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng thành viên TKV cho biết: Chặng đường phát triển sắp tới, Tập đoàn sẽ tiếp tục tập trung vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh than - khoáng sản, điện, vật liệu nổ công nghiệp; cơ khí, vật liệu xây dựng; mở rộng hợp tác kinh doanh quốc tế; nâng cao hiệu quả, sức cạnh tranh, phát triển bền vững đi đôi với bảo vệ môi trường, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia và thúc đẩy các ngành kinh tế đất nước cùng phát triển. Song song với đó, TKV sẽ tiếp tục hoàn thiện tổ chức hệ thống, tái cơ cấu sắp xếp lại lao động để tạo ra năng suất cao hơn, sức cạnh tranh tốt. Đặc biệt, trong quá trình phát triển, TKV luôn chú trọng đầu tư cải thiện môi trường vùng mỏ, chăm lo toàn diện đời sống công nhân; tích cực trong các hoạt động an sinh xã hội, góp phần đảm bảo tăng trưởng giá trị sản xuất công nghiệp và tăng trưởng GDP của các địa phương nơi có hoạt động của TKV nhất là tại các tỉnh: Quảng Ninh, Lào Cai, Đắk Nông, Lâm Đồng, Thái Bình, Bắc Giang…

Phạm Tăng

[links()]