Quản lý, sử dụng hiệu quả, bền vững nguồn tài nguyên nước

Quảng Ninh đã và đang thực hiện nghiêm các giải pháp quản lý, sử dụng hiệu quả, bền vững nguồn tài nguyên nước trên địa bàn, nhằm phục vụ lâu dài cho nhu cầu sinh hoạt, sản xuất và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Phóng viên Trung tâm Truyền thông tỉnh phỏng vấn đồng chí Cao Văn Chiến, Phó Giám đốc Sở TN&MT (ảnh), về vấn đề này.

- Đồng chí cho biết, công tác quản lý nguồn tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh thời gian qua đã có những chuyển biến như thế nào?

+ Những năm qua, Sở TN&MT đã tham mưu, triển khai nhiều giải pháp hiệu quả nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về tài nguyên nước. Nổi bật là đã tăng cường kiểm tra, giám sát tại từng địa phương trong tỉnh với những nội dung cụ thể: Phối hợp với các sở, ngành, địa phương kiểm tra, kiểm soát các hoạt động khai thác, sử dụng nguồn nước ngầm phục vụ nuôi tôm, nhằm phòng chống xâm nhập mặn, ô nhiễm nguồn nước ngầm; thường xuyên kiểm tra đột xuất các cơ sở có hoạt động xả nước thải vào nguồn nước; tổ chức giám sát trữ lượng, chất lượng nguồn nước trong khai thác; yêu cầu trám lấp các giếng khoan thăm dò, khai thác nước ngầm không phù hợp quy hoạch, các giếng khoan tại khu vực, khu công nghiệp đã đấu nối với hệ thống cấp nước sạch tập trung...

Sở cũng đã tập trung giải quyết kịp thời nhu cầu sử dụng nước của các nhà đầu tư trên địa bàn tỉnh, gồm nhiều dự án lớn, như Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn, Khu công nghiệp cảng biển Hải Hà, Trạm Kiểm soát liên ngành Cửa khẩu Bắc Luân... Sở đã đề xuất với Bộ TN&MT thực hiện công tác điều tra tìm kiếm tài nguyên nước phần đất liền, trên các đảo và vùng khan hiếm nước trên địa bàn tỉnh.

Việc chấp hành quy định về khai thác, sử dụng tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh đã và đang mang lại những chuyển biến tích cực. Điển hình như thông qua thể chế về kinh tế tài nguyên nước, cụ thể là quy định về nghĩa vụ nộp tiền cấp quyền, đã góp phần thúc đẩy việc áp dụng các biện pháp để khai thác, sử dụng tài nguyên nước tiết kiệm, có hiệu quả. Một số ngành công nghiệp (khai thác than, KCN, các nhà máy nhiệt điện, xi măng...) đã áp dụng một số biện pháp tuần hoàn, tái sử dụng nước thải sau xử lý để phục vụ nhu cầu sản xuất, tiết giảm nhu cầu sử dụng nước.

Đối với những vùng nguồn nước ngầm phải chịu nhiều tác động xấu từ hoạt động khai thác than, các đơn vị vẫn thực hiện khai thác nước từ các giếng khoan nhưng với lưu lượng đã được cấp giấy phép. Việc khai thác nước ngầm đang được hạn chế tại các địa bàn đô thị hoặc khu vực đã có hệ thống cấp nước tập trung.

Cán bộ Công ty CP Than Hà Lầm kiểm tra chất lượng, lưu lượng nước thải tại kênh hở của trạm xử lý nước thải, trước khi cho xả ra môi trường. Ảnh: Hoàng Quỳnh.

Toàn tỉnh hiện có 179 hồ chứa nước, tổng dung tích khoảng 349 triệu m³. Trong số này, 27 hồ chứa được sử dụng để cấp nước đa mục tiêu, phục vụ sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt và các dự án phát triển kinh tế của tỉnh. Do đặc thù về nguồn nước, địa hình, địa mạo, hầu hết là hồ chứa nhân tạo; hằng năm được quan tâm nâng cấp, sửa theo nhiệm vụ của từng hồ, nên hầu như không xảy ra tình trạng suy thoái, lấn chiếm, san lấp. Tuy nhiên, Sở TN&MT vẫn rất chú trọng các biện pháp bảo vệ nguồn nước mặt các lưu vực sông theo mục tiêu chất lượng nguồn nước đã được tỉnh phê duyệt; cắm mốc hành lang bảo vệ hồ chứa; bảo vệ diện tích rừng trong phạm vi lưu vực hồ...

- Thời gian tới, tỉnh tiếp tục có những giải pháp gì để nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác này, thưa đồng chí?

+ Tài nguyên nước của tỉnh có trữ lượng đạt mức trung bình cao so với cả nước, nhưng nguồn nước lại phân bố không đều ở các vùng, địa phương. Cùng với bối cảnh biến đổi khí hậu, nước biển dâng, hoạt động khai thác, sử dụng nước ngày càng gia tăng tỷ lệ thuận với nhu cầu của người dân..., nếu vẫn giữ nguyên hiện trạng công trình khai thác như hiện nay thì sau năm 2020 trên địa bàn tỉnh sẽ xảy ra thiếu nước cục bộ vào một số thời điểm mùa khô hằng năm.

Do vậy, cần đẩy mạnh tuyên truyền sâu rộng, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cộng đồng đối với công tác bảo vệ, khai thác, sử dụng hiệu quả, tiết kiệm tài nguyên nước. Công tác quản lý nhà nước về tài nguyên nước cũng cần quan tâm cả về bảo vệ nguồn sinh thủy, bằng cách duy trì và phát triển diện tích rừng đầu nguồn; kiểm soát các hoạt động phòng, chống ô nhiễm suy thoái, cạn kiệt các nguồn nước ngay từ khi triển khai đầu tư các dự án phát triển; hạn chế dần tình trạng sử dụng nước lãng phí, kém hiệu quả.

Bên cạnh đó, Sở TN&MT tiếp tục tham mưu cho tỉnh trong việc rà soát, đánh giá tình hình cung cấp và sử dụng nước, tình hình khai thác nước ngầm của các doanh nghiệp trong các khu công nghiệp trên địa bàn; ban hành văn bản chỉ đạo quản lý vùng hạn chế khai thác nước ngầm, không cấp mới khai thác nước ngầm đối với khu vực đã có hệ thống cấp nước tập trung; tổ chức thực hiện dự án lập, quản lý hành lang bảo vệ nguồn nước trên địa bàn tỉnh đã được phê duyệt. Đối với các ngành công nghiệp sử dụng nhiều nước, như nhà máy xi măng, nhiệt điện, khai thác khoáng sản, các khu công nghiệp... cần tăng cường các giải pháp quản lý để khuyến khích các tổ chức, cá nhân ưu tiên tuần hoàn nguồn nước sau xử lý, hạn chế tải lượng xả thải ra môi trường nhằm giảm tải cho các công trình cấp nước tập trung.

- Xin cảm ơn đồng chí!

Hoàng Giang (Thực hiện)

[links()]