Di dời các cơ sở tiểu thủ công nghiệp

Ngày 30/7/2019, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết 201/2019/QĐ-HĐND về việc ban hành chính sách hỗ trợ di dời các cơ sở tiểu thủ công nghiệp (TTCN) gây ô nhiễm hoặc không phù hợp đô thị đến năm 2025. Với nhiều điểm mới, Nghị quyết sẽ hỗ trợ kinh phí cho các cơ sở TTCN trong quá trình di dời.

Cụm công nghiệp Cẩm Thịnh (TP Cẩm Phả) đang thu hút nhiều cơ sở sản xuất vốn trước đây nằm xen kẽ trong các khu dân cư.

Được biết, từ năm 2011, để hỗ trợ các cơ sở TTCN di dời, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết 32/2011/NQ-HĐND (ngày 9/12/2011) về chính sách hỗ trợ di dời các cơ sở TTCN gây ô nhiễm môi trường, hoặc phải di dời theo quy hoạch xây dựng đô thị. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, Nghị quyết đã bộc lộ những hạn chế, chưa phù hợp với thực tế. Trong đó, việc thực hiện hỗ trợ cho người lao động phải nghỉ việc, do dừng sản xuất ở các cơ sở TTCN theo Nghị quyết không thể thực hiện vì phần lớn cơ sở thuộc diện di dời đều là cơ sở sản xuất có quy mô nhỏ, số lượng công nhân ít, lao động mang tính thời vụ. Do đó, các cơ sở không thực hiện chính sách BHXH cho người lao động.

Bênh cạnh đó, thời gian thực hiện Nghị quyết 32/2011/NQ-HĐND tương đối ngắn, chỉ có 5 năm, 2012-2016; đồng thời, nhiều điểm trong chính sách hỗ trợ chưa phù hợp với thực tế. Đơn cử, theo Nghị quyết, các cơ sở di dời cần thuê lại diện tích đất lớn hơn so với diện tích đất của cơ sở cũ thì cơ sở phải tự trả tiền phần diện tích đất lớn hơn đó. Trong khi đó, hầu hết các ô đất trong khu công nghiệp, cụm công nghiệp đều có diện tích tương đối lớn. Ngoài ra, việc di chuyển đến địa điểm mới có mức chi phí đầu tư lớn, khiến các chủ cơ sở TTCN không mặn mà...

Khắc phục những bất cập từ thực tế, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết 201/2019/NQ-HĐND thay thế  Nghị quyết 32/2011/NQ-HĐND với nhiều quy định được chỉnh sửa, bổ sung. Nghị quyết mới đã bổ sung phần phạm vi điều chỉnh bao gồm: Các cơ sở không phù hợp quy hoạch đô thị đang tồn tại trong khu dân cư trên địa bàn, các cơ sở TTCN gây ô nhiễm môi trường với danh mục 10 ngành nghề cụ thể. Bên cạnh đó, Nghị quyết đã làm rõ thêm đối tượng áp dụng. Trong đó, bổ sung thêm đối tượng người lao động trực tiếp, đang làm việc liên tục từ đủ 6 tháng trở lên tại các cơ sở phải di dời, chuyển đổi nghề hoặc tự chấm dứt hoạt động tính đến thời điểm chủ cơ sở phải di dời. Điều này, đã cụ thể hóa đối tượng thụ hưởng chính sách, đảm bảo hỗ trợ hiệu quả, tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai. 

Các cơ sở TTCN nằm trong khu dân cư gây ô nhiễm môi trường (Trong ảnh: Sản xuất thiết bị phụ trợ cho ngành Than tại Công ty CP Đông Hà, TP Cẩm Phả).

Đáng chú ý, Nghị quyết 201/2019/NQ-HĐND cũng bổ sung quy định: “Người lao động được hưởng các chính sách tại Nghị quyết này phải có thời gian làm việc tại cơ sở, có hợp đồng lao động với chủ cơ sở hoặc có tên trong sổ thanh toán lương của cơ sở, bảng chấm công có xác nhận của UBND xã, phường, thị trấn”. Qua đó, nhằm khắc phục tình trạng người lao động phải có sổ bảo hiểm xã hội, hợp đồng lao động theo quy định mới được hỗ trợ kinh phí di dời (Nghị quyết 32/2011/NQ-HĐND). Đồng thời, ràng buộc trách nhiệm của UBND xã, phường, thị trấn để tránh trục lợi chính sách.

Về chính sách hỗ trợ, Nghị quyết 201/2019/NQ-HĐND đã được rà soát, điều chỉnh, bổ sung thêm nhiều điểm mới theo hướng tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho cơ sở di dời. Theo đó, sẽ hỗ trợ chi phí di dời, hỗ trợ thuê mặt bằng, hỗ trợ để thực hiện chế độ cho người lao động khi di dời. Đối với cơ sở di dời đến địa điểm mới, ngoài hỗ trợ chi phí tháo dỡ, vận chuyển, di dời thiết bị, máy móc, nhà xưởng, các cơ sở còn được hỗ trợ giá thuê mặt bằng trong 2 năm, kể từ ngày đi vào hoạt động tại vị trí mới. Cụ thể, diện tích không quá 1.000m² hỗ trợ 100% giá thuê mặt bằng, diện tích trên 1.000m² hỗ trợ 70% giá thuê mặt bằng. Các cơ sở di dời còn được hỗ trợ 60% chi phí thực tế đầu tư xây dựng nhà xưởng tại địa điểm mới, qua đó, khuyến khích cơ sở tiếp tục duy trì, ổn định sản xuất, mở rộng kinh doanh.

Ông Phạm Quang Thái, Phó Giám đốc Sở Công Thương, cho biết: Nghị quyết 201/2019/QĐ-HĐND với nhiều điểm mới được chỉnh sửa sẽ tạo thuận lợi tối đa cho các cơ sở TTCN trong việc di dời. Sau khi Nghị quyết được ban hành, Sở đã báo cáo, đề xuất UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành và địa phương triển khai. Thêm vào đó, hiện toàn tỉnh đã có 9/14 địa phương đã có khu công nghiệp và cụm công nghiệp có thể tiếp nhận các cơ sở TTCN. Việc di dời cơ sở TTCN sẽ nhanh chóng được hoàn thành, khắc phục ô nhiễm môi trường, giải quyết kiến nghị của cử tri.

Cao Quỳnh

[links()]