Quảng Yên: Cần sớm "kín hóa" kênh dẫn nước chính Yên Lập

Kênh chính Yên Lập có chiều dài 26,5km (bắt đầu từ hồ Yên Lập dẫn nước về điểm cuối các xã khu vực Hà Nam) có chức năng cung cấp nước sinh hoạt và tưới tiêu cho toàn bộ địa bàn TX Quảng Yên.

Bất chấp biển cấm, nhiều người vẫn tắm giặt dưới kênh chính Yên Lập. (Ảnh chụp đoạn chạy qua địa bàn thôn Cẩm Lũy, xã Cẩm La)

Do đây là kênh dẫn nước hở, chạy qua nhiều khu đông dân cư nên thường xuyên xảy ra tình trạng rác thải vứt bừa bãi xuống dòng kênh gây ô nhiễm nguồn nước. Trước thực trạng này, Công ty TNHH MTV Thủy lợi Yên Lập (đơn vị quản lý) đang xin chủ trương đầu tư “kín hóa” các đoạn dẫn nước qua những khu vực đông dân cư…

Kênh chính Yên Lập được đầu tư xây dựng vào năm 1978. Trong đó lần gia cố nâng cấp sửa chữa gần đây nhất là năm 2005 và 2010. Trung bình mỗi năm, kênh chính Yên Lập cung cấp nước tưới cho gần 7.000ha canh tác và gần 33 triệu m³ nước sinh hoạt khu vực TX Quảng Yên. Tuy nhiên, do được đầu tư từ lâu nên kênh đã và đang xuống cấp ở một số vị trí. Đáng báo động hơn, một số hộ dân sống dọc tuyến kênh này thường xuyên xả rác bừa bãi khiến nguồn nước đang bị ô nhiễm.

Mục sở thị dọc kênh dẫn nước chính Yên Lập vào lúc 15h ngày 18/5, đoạn qua thôn Cẩm Lũy, xã Cẩm La, dù tấm biển được treo "Cấm tắm giặt và xả rác xuống dòng kênh" được cắm ngay vị trí trên đường, nhưng nhiều người vẫn thoải mái tắm, giặt trên dòng kênh. Thậm chí, cách tấm biển cấm không xa, một số hộ dân còn chăn thả trâu, bò ngay sát kênh dẫn nước (phân, nước thải gia súc khi gặp trời mưa sẽ trôi thẳng xuống dòng kênh, đe dọa ô nhiễm nghiêm trọng đến nguồn nước). Điều đáng nói, kênh chính Yên Lập chạy qua thôn Cẩm Lũy là đầu tuyến trên khu vực đảo Hà Nam, nếu rác thải cứ xả bừa bãi sẽ gây ảnh hưởng đến nguồn nước tại các khu vực cuối nguồn như Liên Hòa, Liên Vị...

Tình trạng này không chỉ xảy ra tại thôn Cẩm Lũy mà ở một số khu vực đông dân cư có kênh chạy qua như: Minh Thành, Cộng Hòa, Phong Hải, Phong Cốc… nguy cơ nguồn nước không đảm bảo vệ sinh, ô nhiễm là khó tránh được. Với các kênh phụ dẫn nước tưới tiêu phục vụ sản xuất nông nghiệp, việc xả rác bừa bãi còn gây ra tình trạng tắc đường ống, cản trở việc dẫn nước; rác thải có thể đi theo nguồn nước trôi thẳng vào ruộng canh tác.

Dọc kênh chính Yên Lập thường xuyên xuất hiện tình trạng chăn thả gia súc tự do.

Trước thực trạng này, cử tri Quảng Yên đã nhiều lần kiến nghị đề xuất hạ ngầm hoặc xây dựng nắp đậy kênh chính Yên Lập. Tuy nhiên đến nay, kiến nghị của cử tri vẫn chưa được giải quyết triệt để.

Trao đổi với phóng viên, ông Hoàng Xuân Sáng, Trưởng Phòng Kế hoạch - Kỹ thuật (Công ty TNHH MTV Thủy lợi Yên Lập) cho biết: Trong 2 phương án cử tri Quảng Yên đề xuất, thì việc hạ ngầm kênh Yên Lập là không khả thi, bởi cột nước kênh chính dẫn vào kênh cấp 1, 2 và mặt ruộng chênh nhau thấp sẽ ảnh hưởng đến thời gian và lưu lượng dẫn nước. Ngoài ra, về lâu dài việc mở rộng quy mô, nâng cấp hệ thống kênh sẽ gặp khó khăn.

Hiện nay, công ty đang xin chủ trương đầu tư kênh hộp qua các khu vực đông dân cư thuộc nguồn vốn hỗ trợ phát triển nông nghiệp của Bộ NN&PTNT. Chủ trương này đang được Bộ NN&PTNT xem xét trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Theo đó, nếu được phê duyệt sớm, các vị trí kênh chính Yên Lập sẽ được xây dựng kín nhiều đoạn, nhằm tránh tình trạng bị người dân xả rác xuống kênh. Tuy nhiên, về lâu dài, địa phương cần phối hợp với công ty tuyên truyền, nhắc nhở người dân có ý thức trong việc bảo vệ nguồn nước, tuyệt đối không xả rác xuống kênh chính. Đồng thời, phải có biện pháp xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm.

Phạm Tăng

[links()]