Kiểm soát ô nhiễm môi trường từ nguồn rác thải

Những năm gần đây lượng rác thải, trong đó có rác thải nhựa và nilon gia tăng, khó kiểm soát và đang trở thành vấn nạn đối với môi trường cả vùng đô thị cũng như nông thôn. 

[links()]

Nhiều người dân vẫn có thói quen sử dụng túi nilon khi đi chợ.

Lâu nay vật dụng bằng nhựa, túi nilon được người dân sử dụng trong sinh hoạt hàng ngày vì tính thuận tiện, tuy nhiên, loại chất dẻo này rất khó phân hủy. Để phân hủy một túi nilon cần quãng thời gian từ 500-1.000 năm. Gần 1/3 số túi nilon con người sử dụng không được thu gom và xử lý, gây ô nhiễm môi trường, theo các nhà khoa học gọi là “ô nhiễm trắng”. Theo ước tính, chỉ có 9% rác thải nhựa được tái chế, khoảng 12% được đốt cháy, còn lại 79% vẫn đang tồn đọng trong các bãi chôn lấp, bãi rác và trong môi trường tự nhiên.

Chị Phạm Hương Lan, khu 3, phường Yết Kiêu, TP Hạ Long, cho biết: "Nhà mình cũng mua túi thân thiện môi trường, nhưng mỗi lần đi chợ và siêu thị toàn quên, vì thế khi cần dùng lại phải dùng túi nilon thông thường. Nói chung nên thay thế việc sản xuất túi nilon thông thường bằng túi thân thiện với môi trường...".

Đối với người kinh doanh thì hầu như không tính toán đến chi phí mua túi khi đựng sản phẩm kinh doanh của mình, bới giá thành túi nilon không cao. Bà Nguyễn Thị Hồng, tiểu thương chợ Hạ Long 2, cho hay: "Chúng tôi không tính tiền mua túi nilon vào giá hàng hóa, bởi 1kg có từ 100-200 túi nilon. Vì vậy, ai cần dùng loại nào thì cho khách loại đó".

Theo thống kê của Sở TN&MT, hiện trên địa bàn tỉnh tổng lượng phát sinh chất thải rắn sinh hoạt khoảng 1.136 tấn/ngày, tuy nhiên chưa có số liệu thống kê chính thức về số lượng nhựa và túi nilon được sử dụng. Tuy nhiên, theo một số khảo sát, ước tính trung bình một người trong 1 năm sử dụng 35kg các sản phẩm có nguồn gốc từ nhựa. Trung bình 1 ngày người dân trong tỉnh thải ra môi trường khoảng 345 tấn rác thải từ nhựa.

Hội nghị truyền thông "Chung tay giải quyết ô nhiễm nhựa và túi nilon" năm 2018 của Khối MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội huyện Vân Đồn.

Khối lượng chất thải nhựa và túi nilon được sử dụng và thải ra hằng ngày lớn như vậy, nhưng việc quản lý lượng chất thải này còn nhiều bất cập. Theo lãnh đạo Chi cục Bảo vệ môi trường (Sở TN&MT), chất thải nhựa và túi nilon lớn, nhưng chưa có biện pháp xử lý phù hợp, hiện mới chỉ thực hiện chôn lấp. Như vậy phải mất hàng trăm năm cho tới hàng nghìn năm các loại chất thải này mới phân hủy. Khi đốt thì sinh ra khí thải độc hại như đioxin, furan còn một phần chưa được chôn lấp thì đang tồn tại trong môi trường.

Thời gian qua, các ngành chức năng phối hợp với các đoàn thể, địa phương trong tỉnh tăng cường tuyên truyền về bảo vệ môi trường, nhất là tuyên truyền thay đổi thói quen sử dụng túi nilon của người dân. Nhiều mô hình tuyên truyền triển khai sâu rộng, như: "Phụ nữ sử dụng túi sinh học tự phân hủy" của phụ nữ phường Cẩm Thịnh (TP Cẩm Phả); phụ nữ huyện Vân Đồn với phong trào “Ngày thứ 7 tình nguyện”, “Ngày chủ nhật xanh”, “Đẹp nhà, sạch đường, sạch đồng ruộng”, “Khu phố, thôn, bản mẫu xanh - sạch - đẹp”, “Đoạn đường xanh - sạch - đẹp, an toàn do nhân dân quản lý”...

Huyện Cô Tô cũng đã triển khai Đề án hạn chế việc sử dụng túi nilon trên địa bàn giai đoạn 2017-2020 với mục tiêu đến cuối năm 2018 đạt 35% người dân sử dụng vật dụng, túi thân thiện với môi trường, thay thế túi nilon trong sinh hoạt, sản xuất, kinh doanh. Cuối năm 2020 đạt 80% người dân sử dụng vật dụng, túi thân thiện với môi trường thay thế túi nilon và phấn đấu trở thành địa phương nói không với túi nilon. Huyện đã tuyên truyền, vận động du khách không mang túi nilon ra đảo, tổ chức vận động hàng nghìn lượt du khách để lại túi nilon trước khi ra đảo, đồng thời phát miễn phí túi giấy sinh thái cho du khách.

Từ những mô hình trên, hy vọng được triển khai nhân rộng trên địa bàn, từng bước thay đổi và nâng cao  ý thức của người dân trong bảo vệ môi trường. 

Thu Trang